Παρ’ όλα αυτά, είναι προφανές ότι ο Αναστασιάδης δεν είναι και τόσο ευχαριστημένος με τις ούτω καλούμενες συγκλίσεις με την τουρκική πλευρά. Το θέμα των περιουσιών που συζητήθηκε κατά κόρον και κωδικοποιήθηκε σε είκοσι-δύο διαφορετικές κατηγορίες δεν έχει επιλυθεί. Στην τελευταία συνάντηση Αυγούστου, άλλες τέσσερις ώρες συζήτησης δεν ήταν αρκετές για να καταλήξουν σε αίσιο τέλος.
Προφανώς μικρό είναι περιθώριο για να κινηθεί ο Πρόεδρος στο υπόλοιπο των διαπραγματεύσεων στα ακανθώδη θέματα του εδαφικού και της ασφάλειας- εγγυήσεων. Η τουρκική πλευρά εμφανίζεται διαχρονικά απρόθυμη να ανοίξει τα χαρτιά της στο εδαφικό, ενώ επιμένει πεισματικά σε Τουρκικές στρατιωτικές εγγυήσεις και επεμβατικά δικαιώματα – μια αντιπαραγωγική προσέγγιση, πηγή παραγωγής ανασφάλειας για την ελληνική πλειοψηφία. Ως εκ τούτου, η συνεχής υπόμνηση από τον Τούρκο ΥΠΕΞ ότι «η Άγκυρα έχει την πολιτική βούληση να βοηθήσει σε διευθέτηση στην Κύπρο μέχρι το τέλος του έτους» είναι απλά κούφια λόγια.
Οι θέσεις που κατατίθενται από τους Τούρκους στο κρίσιμο ζήτημα της ασφάλειας οδηγούν προς την κατεύθυνση της αποτυχίας των συνομιλιών. Ο Αναστασιάδης επιδιώκει, καθυστερημένα κατά την άποψη μας - αλλά κάλιο αργά παρά ποτέ - να μετριάσει την αισιοδοξία που με ένα κλιμακούμενο τρόπο άφησαν σκοπίμως να περιρρέει ο ΟΗΕ, η Άγκυρα και λιγότερο ο Μουσταφά Ακιντζί, παραπλανώντας ουσιαστικά την ευρωπαϊκή και διεθνή κοινή γνώμη.
Ερωτηθείς για τις πιθανότητες μιας πενταμερούς συνάντησης υψηλού επιπέδου στη Νέα Υόρκη, ο Αναστασιάδης δήλωσε ότι: ‘αν και όταν θα υπάρξει συνάντηση υψηλού επιπέδου θα είναι πολυμερής. ‘Έχω τους λόγους μου που την αποκαλώ έτσι’, ανέφερε με νόημα για να προσθέσει ότι εάν δεν σημειωθεί ουσιαστική πρόοδος μέχρι τις 14 Σεπτεμβρίου μια διεθνής συνάντηση υψηλού επιπέδου στη Νέα Υόρκη για να ασχοληθεί με την ασφάλεια και τις εγγυήσεις θα είναι καταδικασμένη να αποτύχει και αυτή θα είναι η ταφόπλακα των συνομιλιών!
Κατά πάσα πιθανότητα, ο Κύπριος Πρόεδρος, σε μια προσπάθεια να προασπίσει το διεθνές κύρος της ΚΔ προς αποφυγή υποβιβασμού της σε μια ‘ερίζουσα κοινότητα σε δικοινοτική διαμάχη’ (όπως δυστυχώς έχει επικρατήσει να θεωρείται το Κυπριακό παγκοσμίως) επιδιώκει να διευρύνει τη βάση της διεθνούς συνάντησης με τη συμμετοχή άλλων μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας. Παραδοσιακά, η Γαλλία, η Ρωσία και η Κίνα έχουν κληθεί από την Κυπριακή διπλωματία, συχνά καθυστερημένα αν όχι απρόθυμα, προκειμένου να ελεγχθεί η φιλοτουρκική στάση των Άγγλο-Αμερικανών. Αυτό το έργο το έχουμε ξαναδεί.
Διαχρονικά οι ατέρμονες συνομιλίες στόχο έχουν την νομιμοποίηση των τετελεσμένων της κατοχής - τηρουμένων ασήμαντων εδαφικών προσαρμογών - με επιβολή συστήματος απαρτχάιντ σε μια μελλοντική συνομοσπονδιακή Κυπριακή πολιτεία. Αρκεί να θυμηθούμε ότι στην τελευταία φάση των τελικών συνομιλιών στο Μπούργκενστοκ της Ελβετίας το 2004, ο Ρώσος εκπρόσωπος κρατήθηκε στο σκοτάδι να αγνοεί την διπλωματικά παρασκήνια οριστικοποίησης του σχεδίου Ανάν. Τον καθοριστικό ρόλο έπαιζαν και εξακολουθούν να παίζουν οι Αγγλο-Αμερικάνοι.
Ο Αναστασιάδης προσπαθεί να αποφύγει μια επανάληψη της διπλωματικής αποτυχίας του 2004. Αυτό δεν σημαίνει ότι και θα το πετύχει. Μπορεί να χάσει και στις δύο επιλογές τις οποίες έχει: στην πρώτη, αν ενδώσει, όπως έκανε ο Τάσσος Παπαδόπουλος στο Μπούργκενστοκ - ενώ όφειλε να καταγγείλει τον Γ.Γ. για υπέρβαση της εντολής του Σ.Α.! - θα έχει τεράστιο πρόβλημα στο εσωτερικό, όπου οι αντίπαλοί του θα τον καθηλώσουν ως ηττοπαθή, το δε προτεινόμενο σχέδιο θα καταψηφιστεί.
Σε αντίθετη περίπτωση, αν αποσυρθεί καταγγέλλοντας τους Τούρκους για αδιαλλαξία, απροκάλυπτη παρεμβατικότητα και επεκτατισμό, τότε και πάλι ο ίδιος θα έχει να αντιμετωπίσει μια Τουρκική διεθνή ‘σταυροφορία’ - ή καλύτερα για να μιλήσουμε με όρους της εποχής, ‘ισλαμο-εκστρατεία’, για την τελική αναγνώριση της «ΤΔΒΚ». Αυτός σίγουρα θα είναι ο στόχος των Τούρκων οι οποίοι θα επικαλούνται το ανώφελο των ‘ενδοκυπριακών’ συνομιλιών.
Η Άγκυρα σίγουρα θα ισχυριστεί ότι οι Έλληνες Κύπριοι σύρουν τις συνομιλίες σε αδιέξοδο για δεύτερη φορά μέσα σε μια δεκαετία κι ότι δεν θέλουν ‘την επανένωση της διαιρεμένης νήσου’.
Η πραγματικότητα όμως είναι άλλη: το νησί έχει διαμελισθεί λόγω της υπεράριθμης παρουσίας Τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων, των Βρετανικών Βάσεων και της σωρείας περιοχών διακατοχής και διευκολύνσεων που διατηρεί - χωρίς κόστος ας σημειωθεί! - το Η.Β. δημιουργώντας από το 1960 καθεστώς νέο-αποικίας/προτεκτοράτου/υποτελούς ημι-κράτους. Σε ένα τέτοιο ασφυκτικό πλαίσιο τα εγκλήματα πολέμου της Τουρκίας σε βάρος της Κύπρου δυστυχώς τείνουν να παραγραφούν. Αλλά ποιος θα νοιαστεί γι’ αυτά που συνέβησαν στην Κύπρο 42 χρόνια τώρα, όταν η Άγκυρα αφήνεται να τρομοκρατεί και να σκοτώνει τον Κουρδικό πληθυσμό τόσο τον δικό της όσο και της γείτονας Συρίας ενόσω σύρονται αυτές οι γραμμές;
Ο πρόεδρος Αναστασιάδης βρίσκει τον εαυτό του μεταξύ σφύρας και άκμονος. Αν επιστρέψει από τη Νέα Υόρκη με ένα προσχέδιο τύπου Ανάν της πέμπτης ή … δεκάτης πέμπτης έκδοσης του, θα αντιμετωπίσει σίγουρα την καχυποψία, αν όχι απορριπτισμό στο εσωτερικό.
Αν αποχωρήσει ή αρνηθεί να προσέλθει σε πενταμερή ή άλλως πως σύνοδο κορυφής στη Νέα Υόρκη, θα πρέπει να χαράξει μια εντελώς νέα πορεία δράσης πέραν από το συνεχιζόμενο και ανυπέρβλητο αδιέξοδο. Με άλλα λόγια, θα χρειαστεί μια εξ ολοκλήρου νέα προσέγγιση ως το ποια θα πρέπει να είναι η βιώσιμη λύση για το εβδομηντάχρονο Κυπριακό Πρόβλημα μετά από όλες τις στρεβλώσεις και τις ξένες επεμβάσεις τις οποίες υπέστη ένα σχετικά απλό θέμα παραχώρησης αυτοδιάθεσης.