Τέλος πάντων, είναι γεγονός οι γερμανικές αποζημιώσεις δε δόθηκαν. Όταν το θέμα ήταν ακόμα νωπό, αυτό έγινε επειδή η Γερμανία είχε καταστραφεί, είχε διαμελισθεί και δεν είχε να δώσει. Και τώρα που έχει, όντας η πιο αναπτυγμένη οικονομία στην Ευρώπη, είναι πολύ ισχυρή για να την πιέσεις κι έχει διαμορφωθεί η αντίληψη πως τα εγκλήματα εκείνα έχουν πια παραγραφεί.
Αυτά τα γράφω με αφορμή το θέμα που βγήκε στην επικαιρότητα τελευταία με τις αποζημιώσεις που διεκδικούν οι συγγενείς των νεκρών του Διστόμου. Κάποιοι ισχυρίζονται για την παρέμβαση του Πρωθυπουργού, ότι πρόκειται καθαρά για ζήτημα επικοινωνιακό, που επιχειρεί έναν συμψηφισμό ανάμεσα στα δικά μας τα χρέη και τα χρέη της Γερμανίας από τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο.
Εγώ θεωρώ ότι δεν είναι έτσι. Στη διεκδίκηση όχι μόνο των αποζημιώσεων, αλλά γενικά της απαίτησης για αναγνώριση από μια χώρα των εγκλημάτων της σε κάποια άλλη χώρα, κυρίαρχης σημασίας είναι το ηθικό κομμάτι. Αυτό ισχύει σε τόσες περιπτώσεις, που έχουν ξεσπάσει διπλωματικά επεισόδια, για το ότι μια χώρα αρνήθηκε να αναγνωρίσει κάποια σκοτεινή πλευρά της ιστορίας της. Βλέπουμε ότι σε κάποιες χώρες έχει ποινικοποιηθεί η άρνηση του ολοκαυτώματος, ενώ θυμίζουμε επίσης πόσα διπλωματικά επεισόδια είχαμε στο θέμα της μη αναγνώρισης της γενοκτονίας των Αρμενίων από τους Τούρκους.
Έχει λοιπόν το ηθικό δικαίωμα η Ελλάδα να απαιτήσει τη δικαίωση της, ως χώρα, για τα εγκλήματα που υπέστη. Το ίδιο και οι συγγενείς των θυμάτων της γερμανικής θηριοδίας.
Από την άλλη, σχετικά το υλικό κομμάτι των αποζημιώσεων, εγώ σε αυτό δεν περιμένω πολλά πράγματα. Ακόμα κι αν οι Γερμανοί δώσουν τις αποζημιώσεις, που, δεν πιστεύω ότι θα το κάνουν, δε νομίζω το ποσό να είναι τόσο μεγάλο, που να λύσει το μεγάλο οικονομικό πρόβλημα της Ελλάδας, μια προσδοκία, την οποία αρκετοί έχουν έντονη μέσα τους.
Ένα άλλο ζήτημα, στο οποίο θα ήθελα να σταθώ, είναι κάποιες δηλώσεις του Υπουργού Εξωτερικών Δημήτρης Δρούτσας, ο οποίος, λίγο- πολύ, δήλωσε πως η Ελλάδα ήταν η χώρα που υπέφερε περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη χώρα τις συνέπειες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και της γερμανικής εισβολής και κατάκτησης.
Δεν ξέρω από ποια ιστορία το βγάζει αυτό το συμπέρασμα ο Υπουργός Εξωτερικών. Γεγονός είναι πάντως, αν πάρουμε ως βασικό κριτήριο τους αριθμούς των νεκρών κάθε χώρας, ότι μια τέτοια θέση δεν είναι βάσιμη. Υπήρξαν χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, όπως η Σοβιετική Ένωση, η Πολωνία, η Γιουγκοσλαβία, οι οποίες είχαν εκατομμύρια νεκρούς, πάρα πολύ περισσότερα δηλαδή από τις αρκετές δεκάδες χιλιάδες νεκρούς της Ελλάδας.
Κι αυτό είναι και ο κύριος λόγος που με κάνει δύσπιστο ως προς τη δυνατότητα να πληρωθούν οι γερμανικές αποζημιώσεις. Αν, ας πούμε, οι Γερμανοί έδιναν κάποια δισ. ευρώ στην Ελλάδα, για τα εγκλήματα που έκαναν εδώ, θα έπρεπε να πληρώσουν πολύ μεγαλύτερα ποσά σε άλλες χώρες, οι οποίες υπέστησαν ακόμα πιο τρομακτικές καταστροφές και σφαγές πληθυσμών τους. Τόσα λεφτά, για να ικανοποιήσει τόσες πολλές απαιτήσεις, ακόμα και η κραταιά οικονομία της Γερμανίας δε νομίζω ότι έχει.