ΕΚΤΥΠΩΣΗ
Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Η Σιδηρά Κυρία που δίχασε την Αγγλία

10:36 - 09 Απρ 2013
Γιώργος Σμυρνής

Γράφει ο Γιώργος Σμυρνής

Η Μάργκαρετ Θάτσερ ήταν μια πολιτικός που σφράγισε την εποχή της, όσο λίγοι πολιτικοί. Το ότι έγινε τόσο μεγάλο θέμα ο θάνατός μιας πολιτικού, που είναι ανενεργή πολιτικά από το 1990, ενώ εμφανιζόταν ελάχιστα δημοσίως από το 2002, λόγω της ασθενούς υγείας της, αποδεικνύει ότι πρόκειται για μια φιγούρα, η οποία στην συνείδηση του παγκόσμιου κοινού είναι ταυτισμένη με ένα κεφάλαιο της ιστορίας.

Εμβληματική, άκαμπτη, αποφασιστική, διχαστική, ίσως ακόμα και αυτοκρατορική. Η Μάργκαρετ Θάτσερ υπήρξε μια μορφή που με τον θάνατό της επαναφέρει την διαφωνία σε δύο ριζικά αντίθετες σχολές σκέψεις: άλλοι θεωρούν ότι έσωσε την Αγγλία από την οικονομική κατάρρευση και άλλοι θεωρούν ότι την κατέστρεψε, διαλύοντας το κοινωνικό κράτος.

 

Η ίδια η Θάτσερ ήταν θιασώτης της σκληρής δημοσιονομικής πειθαρχίας, της ελευθερίας των αγορών και του περιορισμένου κράτους. Στο εξωτερικό συμβόλιζε την Αγγλία και στο εσωτερικό της χώρας της δημιουργούσε απίστευτο διχασμό.  Κέρδισε τρεις εκλογικές αναμετρήσεις, οι οποίες της έδωσαν την δυνατότητα να κυβερνήσει την Αγγλία από το 1979 ως το 1990. Μέσα σε αυτά τα 11,5 χρόνια πέρασε την οικονομική της πολιτική δια πυρός και σιδήρου. Ανακατέλαβε τα νησιά Φώκλαντ από τους Αργεντίνους σε μια παράτολμη στρατιωτική επιχείρηση, που ενίσχυσε το προφίλ της ως ισχυρής ηγέτιδος. Συγκρούστηκε σκληρά με τον ΙΡΑ. Μείωσε δραστικά το κράτος και σχεδόν εξαφάνισε τα ανθρακωρυχεία της Μ. Βρετανίας, παρά τις φοβερές απεργίες. Προχώρησε σε μεγάλες αποκρατικοποιήσεις, ανοίγοντας τον δρόμο για την ίδια πολιτική σε πολλά κράτη της Ευρώπης. Μετέτρεψε, όπως λέει ο Ρίτσαρντ Κουέστ του CNN, ένα έθνος καταστηματαρχών σε ένα έθνος μετόχων. Είχε άριστη σχέση με τον Ρόναλντ Ρίγκαν, αλλά και με τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, τον τελευταίο ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης.

Παράλληλα, της καταλογίζουν, πέρα από την σκληρότατη εφαρμογή της νεοφιλεύθερης πολιτικής (για άλλους σωτήρια για την χώρα της και για άλλους καταστροφική) την φιλία της και την στήριξη στον δικτάτορα Πινοσέτ, την άρνηση να καταδικάσει το Απαρτχάιντ και τον χαρακτηρισμό που έκανε για τον Νέλσον Μαντέλο ως τρομοκράτη, αλλά και την άρνηση της για την ενοποίηση της Γερμανίας, που δυσαρέστησε πολύ τους Γερμανούς.

 

Το παρατσούκλι «Σιδηρά Κυρία» δεν της το έδωσαν οι Άγγλοι. Αντίθετα, προέρχεται από τις εφημερίδες της Σοβιετικής Ένωσης, σε μια εποχή που το «Σιδηρούν παραπέτασμα» χώριζε το Ανατολικό και το Δυτικό μπλοκ. Ήταν ένας αρνητικός χαρακτηρισμός, που ήθελε να δείξει ότι η Θάτσερ ήταν μια πολύ σκληρή πολιτικός. Αλλά της άρεσε και τον χρησιμοποίησε. Κι όλη η πολιτική της ήταν μια απόδειξη ότι είναι όντως η «Σιδηρά Κυρία». Ακλόνητη, ανυποχώρητη, πεισματάρα. Ακόμα κι όσοι στην Αγγλία θεωρούν ότι δεν έκανε τίποτα σωστό τα 11,5 χρόνια που κυβέρνησε, παραδέχονται ότι ήταν ένας άνθρωπος που στάθηκε στις αξίες του, ούτε είπε ψέματα για να εκμαιεύσει ψήφους.

 

Η Θάτσερ έμεινε πολλά χρόνια στην εξουσία. Κι έμεινε άκαμπτη ως το τέλος. Δεν έχασε τελικά σε εκλογές, αλλά εκδιώχθηκε από το ίδιο της το κόμμα. Η δημοτικότητα της έπεφτε, ο πληθωρισμός ήταν ψηλά, ενώ ήθελε να επιβάλει ένα εξαιρετικά αντιδημοφιλές φορολογικό νομσχέδιο, το οποίο δεν δεχόταν ούτε το συντηρητικό κόμμα στην Αγγλία. Η αποχώρησή της από την εξουσία ήταν μια από τις λίγες στιγμές που λύγισε η Σιδηρά Κυρία και δάκρυσε. Κι όπως είπε στις κάμερες την ώρα που αποχωρούσε από την εξουσία: «Αφήσαμε την Αγγλία σε πολύ καλύτερη κατάσταση από ό,τι την παραλάβαμε 11,5 χρόνια πριν.»

Copyright © 1999-2024 Premium S.A. All rights reserved.