Όπως αποδείχθηκε, πάντως, αν και ανατράπηκαν κάποια σκληρά καθεστώτα με δικτάτορες που παρέμεναν στις θέσεις τους για δεκαετίες, η επαναστατική δυναμική είτε ανακόπηκε γρήγορα, είτε οδήγησε σε μια εσωτερική σύγκρουση ανάμεσα σε κοσμικές δυνάμεις και στους ισλαμιστές.
Η κατάσταση στην Αίγυπτο είναι η πλέον ανησυχητική, μετά και τα πρόσφατα επεισόδια με τους δεκάδες ή τους εκατοντάδες νεκρούς. Μετά την ανατροπή του δημοκρατικά εκλεγμένου ισλαμιστή πρωθυπουργού Μόρσι, οι υποστηρικτές των αδερφών μουσουλμάνων βγήκαν στους δρόμους. Υπό συνθήκες ασαφείς, ο στρατός κατηγορείται ότι χρησιμοποίησε τα όπλα, αν και φαίνεται πως και η πλευρά των αδερφών μουσουλμάνων είχε κάποιο μερίδιο ευθύνης στην βία.
Δεν γνωρίζουμε αν ο στρατός στην Αίγυπτο καταφέρει να διατηρήσει τον έλεγχο ή θα εκτραχυνθούν τα πράγματα σε ακόμα χειρότερες καταστάσεις- εμφυλίου πολέμου. Στην χώρα της Βόρειας Αφρικής ο στρατός φαίνεται να είναι σε σαφώς ισχυρότερη θέση – σε σχέση για παράδειγμα με την Τουρκία του Ερντογάν. Επίσης, η κυβέρνηση Μόρσι έκανε λάθη, καθώς η παράταξη των αδερφών μουσουλμάνων ήταν επί χρόνια στην παρανομία και δεν μπορούσε να φανταστεί ότι θα ερχόταν μια μέρα που θα ανέβαινε στην εξουσία. Κυρίως αποδυναμώθηκε από την αντίδραση της αντιπολίτευσης σε προσπάθειες του Μόρσι να αναλάβει υπερεξουσίες, νομίζοντας ότι ξαφνικά έγινε ο Ερντογάν της Αιγύπτου. Σοβαρό πλήγμα για το κύρος της κυβέρνησης ήρθε και από την τραγική κατάσταση της αιγυπτιακής οικονομίας. Η ανεργία στην Αίγυπτο είναι τεράστια, η χώρα είναι καταχρεωμένη, ενώ και ο τουρισμός, υπό τις συνθήκες που επικρατούν στην χώρα, έχει καταστραφεί.
Η κατάσταση στην Αίγυπτο προκάλεσε την αντίδραση Ερντογάν, ο οποίος, ως ισλαμιστής κι αυτός, στηρίζει τον Μόρσι και καταγγέλλει και αυτούς που ανέτρεψαν τον δημοκρατικά εκλεγμένο ηγέτη της Αιγύπτου, αλλά και την Δύση που δεν πήρε θέση για την πολύνεκρη καταστολή στην Αίγυπτο, ενώ καταδίκασε τις αστυνομικές επεμβάσεις στην Τουρκία. Έτσι κι αλλιώς, ο Ερντογάν τον τελευταίο καιρό έχει υιοθετήσει αντιδυτικό λόγο, καθώς τον βολεύει να αποδίδει σε ξένο δάχτυλο τις εσωτερικές αντιδράσεις εις βάρος της πολιτικής του στην Τουρκία.
Και η Τουρκία φυσικά είναι μια χώρα, όπου το χάσμα μεταξύ ισλαμιστών και κοσμικών δυνάμεων έχει μεγαλώσει επικίνδυνα τον τελευταίο καιρό. Ο Ερντογάν όμως δεν είχε την τύχη του Μόρσι, για διάφορους λόγους. Κατ' αρχάς ήταν πολύ πιο υπομονετικός και ικανός ηγέτης. Δεν βιάστηκε να τα βάλει με τους εχθρούς του, παρά μόνο το έκανε όταν εδραιώθηκε στην εξουσία. Επίσης, η τουρκική οικονομία σε σχέση με την αιγυπτιακή είναι η μέρα με την νύχτα. Κι αυτό συνέβη την εποχή Ερντογάν. Και σαφώς μετά από πολυετή κυριαρχία με καθαρές εκλογικές νίκες του τούρκου πρωθυπουργού, η πολιτική κατάσταση στην Τουρκία είναι πολύ πιο ομαλή σε σχέση με εκείνη της Αιγύπτου, όπου ο Μόρσι ήταν ο πρώτος δημοκρατικά εκλεγμένος της ηγέτης και ανατράπηκε μέσα σε λίγο διάστημα.
Πέρα από Αίγυπτο και Τουρκία και στην χώρα της Τυνησίας υπήρξαν επεισόδια λόγω της δολοφονίας ηγετικού στελέχους της αντιπολίτευσης, της δεύτερης φέτος και μάλιστα με το ίδιο ακριβώς όπλο. Η κυβέρνηση της Τυνησίας είναι στα χέρια μετριοπαθώς ισλαμιστών, οι οποίοι όμως κατηγορούνται από την αντιπολίτευση ότι δείχνουν ιδιαίτερη ανοχή σε ακραία ισλαμιστικά στοιχεία. Αλλά και στην Λιβύη υπήρξαν επιθέσεις σε γραφεία Ισλαμιστών, γεγονός που προκαλεί ανησυχία πως το χάσμα ισλαμιστών – κοσμικών εξαπλώνεται επικίνδυνα στην ευρύτερη περιοχή.
Ας ελπίσουμε αυτές οι σπίθες, που φεύγουν από την Αίγυπτο σε άλλες χώρες της περιοχής, να μην εξελιχθούν σε μεγάλες πυρκαγιές με υψηλό φόρο αίματος.