Διάφορες χώρες της Δύσης, μεταξύ των οποίων και οι αρκετά απρόθυμες να εμπλακούν σε στρατιωτική επέμβαση ΗΠΑ, έχουν διακηρύξει ότι η χρήση χημικών όπλων είναι η κόκκινη γραμμή.
Το αν είναι πραγματικά η κόκκινη γραμμή ή όχι, ίσως αποδειχθεί τις επόμενες ημέρες. Εισηγήσεις από ευρωπαϊκές δυνάμεις, όπως η Αγγλία και η Γαλλία, είναι ότι πρέπει να υπάρξει δυναμική απάντηση, ενώ θεωρούν δεδομένο ότι οι δυνάμεις του Άσαντ χρησιμοποίησαν χημικά εις βάρος των ανταρτών (μια θέση που η Αγγλία την υποστηρίζει εδώ και μήνες). Θυμίζουμε ότι Αγγλία και Γαλλία ήταν που και στην περίπτωση της Λιβύης κινήθηκαν πιο επιθετικά από τις ΗΠΑ και ενεπλάκησαν σε στρατιωτική δράση, με την Αμερική από πίσω, να στηρίζει (και στρατιωτικά) αλλά να μην μπαίνει πολύ ενεργά στο πολεμικό σκηνικό.
Υπάρχουν βέβαια και οι αντίθετες απόψεις, από χώρες που στηρίζουν τον Άσαντ όπως και να έχει, ιδίως την Ρωσία και το Ιράν, που κάνουν λόγο για προβοκάτσια. Πάντως, η χρήση χημικών όπλων εις βάρος ιδίως αμάχων φαίνεται να επιβεβαιώνεται και από τους γιατρούς χωρίς σύνορα.
Και σε ένα άλλο σημείο οι απόψεις διίστανται. Άλλοι υποστηρίζουν ότι οι δυνάμεις του Άσαντ κερδίζουν πλέον στα περισσότερα μέτωπα και δεν είχαν λόγο να χρησιμοποιήσουν χημικά στην περιοχή, ιδίως σε μια περίοδο που αναμένονται εμπειρογνώμονες για το θέμα των χημικών όπλων. Άλλες απόψεις, πάλι, θεωρούν ότι μολονότι οι δυνάμεις του Άσαντ σε άλλα σημεία του πολέμου κερδίζουν έδαφος, στο συγκεκριμένο μέτωπο πελαγοδρομούν, οπότε η χρήση χημικών ίσως ήταν δείγμα κι ενός εκνευρισμού ή μιας προσπάθειας να γονατίσουν την ισχυρή αντίσταση που βρίσκουν.
Γι' αυτό είναι απαραίτητη η παρουσία στην περιοχή εμπειρογνωμόνων, οι οποίοι να μπορέσουν να πιστοποιήσουν ότι όντως έγινε το περιστατικό και να εκτιμήσουν ποιοι ήταν οι υπεύθυνοι. Μόνο έτσι θα μάθουμε τι πραγματικά συνέβη σε αυτό το οδυνηρό περιστατικό ενός έτσι κι αλλιώς ιδιαιτέρως αιματηρού πολέμου.
Όπως και να έχει, το θέμα των χημικών έχει γίνει επίκεντρο ενός ισχυρού πολέμου προπαγάνδας και εντυπώσεων, με την κυβερνητική πλευρά να δίνει επίσης βίντεο που, όπως υποστηρίζει, αποδεικνύουν πως οι αντικαθεστωτικοί έχουν στην διάθεσή τους χημικά όπλα. Τονίζουν ακόμα ότι τα έχουν ήδη χρησιμοποιήσει εις βάρος των δυνάμεων του Άσαντ.
Μέσα σε αυτό το θολό πεδίο, η αλήθεια είναι και δυσεύρετη, αλλά και δεν είναι απαραίτητο ότι θα πυροδοτήσει εξελίξεις. Δεν είμαι καθόλου σίγουρος πως η αποκάλυψη της χρήσης χημικών όπλων από την μία ή την άλλη πλευρά, θα κινητοποιήσει τις δυνάμεις σε ανάληψη στρατιωτικής δράσης. Εκτός του ότι διαφωνούν μεταξύ τους οι μεγάλες δυνάμεις, οι ίδιες οι ΗΠΑ εμφανίζονται διστακτικές. Ο κύριος φόβος είναι η διασπορά των χημικών όπλων σε δυνάμεις της τρομοκρατίας, που έχουν αποδείξει ότι μπορούν να χτυπήσουν ακόμα και μέσα στην Αμερική. Και αυτές οι δυνάμεις φαίνεται ότι είναι πιο κοντά στους αντικαθεστωτικούς, παρά στον Άσαντ.
Επίσης το κόστος μιας εμπλοκής είναι μεγάλο. Ο Μπαράκ Ομπάμα θύμισε στους αμερικανούς πολίτες πόσο στοίχισε ο πόλεμος του Αφγανιστάν. Το κύριο θέμα για τις δυτικές χώρες και τις ΗΠΑ είναι η εξασφάλιση ότι τα χημικά δεν θα πέσουν σε χέρια τρομοκρατών. Αυτό όμως χρειάζεται στρατιωτική επέμβαση με την παρουσία δυνάμεων πεζικού. Μόνο οι αεροπορικοί βομβαρδισμοί δεν φτάνουν. Έτσι η εμπλοκή θα είναι αναγκαστικά μεγάλης κλίμακας, γεγονός που θα σημαίνει μεγαλύτερο κόστος σε χρήματα και ζωές.
Και το ότι είναι αποδεδειγμένο πως το καθεστώς έχει χημικά όπλα στην διάθεσή του, κάνει ακόμα πιο δύσκολη αυτή την επιλογή. Γιατί ενώ εναντίον των αεροπορικών δυνάμεων αυτά τα όπλα είναι άχρηστα, αποτελούν υπολογίσιμο κίνδυνο για δυνάμεις πεζικού.
Επομένως, η ανάληψη στρατιωτικής δράσης παραμένει μια πολύ δύσκολη απόφαση για τον διεθνή παράγοντα. Αν επιλεγεί κάποια μορφή δυναμικής αντίδρασης, μάλλον θα είναι αυτή των βομβαρδισμών ή της ενίσχυσης των ανταρτών με όπλα, παρά της στρατιωτικής εισβολής. Οι στρατιωτικές επιλογές που πέφτουν όμως στο τραπέζι δεν παρέχουν ισχυρές εγγυήσεις για τον έλεγχο των επικίνδυνων όπλων που υπάρχουν στην Συρία. Κι αυτό αυξάνει την ανασφάλεια.