Φαινομενικά τα μέτρα αποδίδουν. Οι τιμές των μετοχών που είχαν βρεθεί σε μια πτωτική δίνη άρχισαν να ανεβαίνουν με πρώτη και καλύτερη την- υπερβολική και αναίτιαάνοδο της Σοφοκλέους. Οι καταρρέουσες τράπεζες εισέπραξαν τεράστια οικονομικά πακέτα από τα χρήματα των φορολογουμένων και οι επενδυτές που βλέπουν τώρα το ποτήρι μισογεμάτο αντί για μισοάδειο έχουν πολλαπλασιαστεί.

Ο διεθνής Τύπος και οι αναλυτές θεωρούν ότι είδαμε τα χειρότερα και ότι εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης. Αυτό λένε οι αριθμοί, αυτό δείχνει η ανοδική πορεία των χρηματιστηρίων. Είναι όμως αυτή η πραγματικότητα ή υπάρχει μια άλλη σκοτεινή πλευρά αυτής της «ανάκαμψης» που δεν θέλουμε να τη δούμε;

Η αλήθεια είναι ότι για να αντιμετωπίσουν την κρίση οι επιχειρήσεις ξεκίνησαν έναν τρελό χορό απολύσεων που οδήγησε εκατομμύρια ανθρώπους στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη στα ταμεία ανεργίας. Χιλιάδες επιχειρήσεις έκλεισαν, οι φορολογούμενοι υπερχρεώθηκαν για να πληρώσουν τα «πακέτα σωτηρίας», οι κοινωνίες πιέστηκαν και συνεχίζουν να πιέζονται ασφυκτικά από την έλλειψη ρευστότητας.

Η ανάκαμψη λοιπόν που παρατηρείται τώρα στα χρηματιστήρια δεν οδήγησε στην επαναπρόσληψη των απολυμένων, δεν άνοιξε ξανά τις επιχειρήσεις που έκλεισαν, ούτε επέστρεψε στους προϋπολογισμούς των κρατών τα χρήματα που έδωσαν για την ενίσχυση των τραπεζών.

Αντίθετα οδήγησε μόνο στην άνοδο των τιμών των μετοχών ώστε να αποκτήσουν και πάλι αξία τα καταρρακωμένα επενδυτικά χαρτοφυλάκια. Προκάλεσε όμως και κάτι ακόμη χειρότερο. Την αύξηση των τιμών των εμπορευμάτων και των πρώτων υλών. Μια αύξηση που φέρνει σε δύσκολη θέση ολόκληρους πληθυσμούς και προκαλεί άλυτα κοινωνικά προβλήματα.

Η τιμή του πετρελαίου αυξήθηκε τους τελευταίους τρεις μήνες από 32,7 δολάρια το βαρέλι (τον Φεβρουάριο) σε 58,57 δολάρια χθες. Η τιμή του χαλκού που επηρεάζει την οικοδομή βρίσκεται σε υψηλό εξαμήνου, η τιμή της ζάχαρης βρίσκεται σε υψηλό έτους και η τιμή της σόγιας, που αποτελεί βασικό διατροφικό προϊόν για πολλές χώρες, ανέβηκε 22% από την αρχή τους έτους ως σήμερα.

Κατά μέσο όρο οι τιμές στα χρηματιστήρια εμπορευμάτων έχουν αυξηθεί κατά 32% σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2008. Βεβαίως απέχουν πολύ ακόμη από τις τιμές του περασμένου Ιουνίου όταν είχαν βρεθεί σε ιστορικά υψηλά επίπεδα σπέρνοντας την πείνα σε περισσότερες από σαράντα χώρες στις οποίες προκάλεσαν και πολύ σοβαρές κοινωνικές αναταραχές.

Το ράλι των τιμών των εμπορευμάτων αναμένεται να συνεχιστεί, και αυτό κάθε άλλο παρά ξεπέρασμα της κρίσης είναι. Διότι μας φέρνει σε συνθήκες υψηλών τιμών στις πρώτες ύλες και σε βασικά προϊόντα διατροφής και μάλιστα με αυξημένη ανεργία και πολλές κλειστές επιχειρήσεις.

Αυτό που πέτυχαν λοιπόν τα μέτρα ήταν να ξαναφέρουν τα χρηματιστήρια σε συνθήκες φουσκώματος και την πραγματική οικονομία σε ύφεση εξαιτίας του κλεισίματος των επιχειρήσεων και της αύξησης του αριθμού των ανέργων. Για να αποφύγουμε την ύφεση θα πρέπει οι κυβερνήσεις να πάρουν πολύ πιο δραστικά και μακροπρόθεσμα μέτρα που να ευνοούν την ανάπτυξη της πραγματικής οικονομίας.

Γρηγόρης Νικολόπουλος
[email protected]