Η έκδοση σήμερα, για πρώτη φορά μετά από τέσσερα χρόνια, ελληνικού ομολόγου στις διεθνείς αγορές είναι ένα ευχάριστο νέο. Όχι μόνο συμβολικά, όπως πολλοί θεωρούν, αλλά και ουσιαστικά. Κρύβει όμως και έναν πολύ μεγάλο κίνδυνο, για αυτό και ο Στουρνάρας δήλωνε μέχρι πρότινος ότι «Δεν βιαζόμαστε». Όμως δεν του πέρασε το δικό του και η χώρα απευθύνεται σήμερα στις διεθνείς αγορές για να πουλήσει ομόλογο πενταετούς διάρκειας. Η επιτυχία μπορεί να θεωρείται ήδη δεδομένη διότι αυτά τα πράγματα πρώτα συμφωνούνται και μετά γίνονται. Και εξάλλου το ποσόν των 2 ή 3 δις ευρώ είναι αστείο για τις διεθνείς αγορές, παρόλο που για εμάς εδώ είναι σημαντικό.
Ας δούμε όμως τα υπέρ και τα κατά:
Συμβολικά, η επάνοδος της χώρας στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου αποτελεί την επίσημη παραδοχή εκ μέρους των ξένων θεσμικών επενδυτών ότι ο κίνδυνος της χώρας έχει μειωθεί σημαντικά και μπορεί να αρχίσει να συμμετέχει ξανά στο χρηματοδοτικό παιχνίδι από το οποίο είχε αποκλεστεί πρίν τέσσερα χρόνια.
Συμβολικά επίσης, για την συγκυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου αποτελεί μια πολύ καλή επιβεβαίωση για τα επιχειρήματα τους ότι έσωσαν τη χώρα.
Επί της ουσίας τώρα, ο δανεισμός της Ελλάδας από τις αγορές δεν την συμφέρει με βάση απλώς αριθμητικούς όρους, για τον απλούστατο λόγο ότι το επιτόκιο με το οποίο μας δανείζουν οι αγορές είναι ψηλότερο από αυτό με το οποίο μας δανείζουν οι μηχανισμοί της Ευρωπαικής Ένωσης και το ΔΝΤ.
Κατά τα άλλα όμως, εφόσον η χώρα μπορεί να δανείζεται από τις αγορές, αυτό σημαίνει ότι και οι επιχειρήσεις της θεωρούνται ασφαλείς, συνεπώς μπορούν και αυτές να προσφύγουν στις διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίου. Μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν μηχανισμούς πιστώσεων που δεν μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν μέχρι σήμερα, μπορούν σταδιακά να αποκαταστήσουν τις σχέσεις τους με τους ξένους προμηθευτές και μπορούν πιο εύκολα να κινηθούν στις διεθνείς αγορές. Και οι ξένες επενδύσεις διευκολύνονται διότι μπορούν να βρούν χρηματοδότηση από το εξωτερικό – που δύσκολα εύρισκαν μέχρι σήμερα.
Σημειώνεται πως από τότε που η Ελλάδα αποκλείστηκε από τις αγορές, αποκλείστηκαν μαζί της και το σύνολο των ελληνικών επιχειρήσεων. Και αυτό ενέτεινε σε υπερθετικό βαθμό τα προβλήματα ρευστότητας και πωλήσεων που είχαν ήδη από την εγχώρια μείωση της ζήτησης και την κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος. Τώρα πλέον, οι τράπεζες (που προηγήθηκαν με έκδοση ομολόγων) αλλά και οι μεγάλες επιχειρήσεις μπορούν να απευθυνθούν ξανά στις αγορές για κεφάλαια και να βελτιώσουν τις συναλλαγές τους.
Πέραν του συμβολισμού λοιπόν, η προσφυγή μας στις αγορές, έχει και πολύ πρακτικό αποτέλεσμα.
Οι κίνδυνοι από την έξοδο στις αγορές είναι δυο:
Πρώτον ότι οι ξένοι πολέμιοι της επαναδιαπραγμάτευσης του χρέους μας, αποκτούν ένα επιχείρημα υπέρ τους. Θα λένε δηλαδή, αφού μπορείτε να δανειστείτε από τις αγορές, δεν χρειάζεστε ούτε κούρεμα τους χρέους που κατέχει ο επίσημος τομέας, ούτε επαναδιαπραγμάτευση των όρων. Δανειστείτε και ξεπληρώστε μας τα παλιά σας δάνεια. Κάπως, έτσι, αν και σε αυτή την κουβέντα χωράει πολύ παζάρι.
Ο δεύτερος κίνδυνος και σημαντικότερος, είναι να πάρουν αέρα τα μυαλά των πολιτικών και να τα διαλύσουν όλα ξανά μέσα σε ένα χρόνο.
Ο κίνδυνος αυτός, ο οποίος μπορεί να αποφευχθεί μόνο αν η Ευρώπη ασκεί ασφυκτικό έλεγχο σε κάθε δημόσια δαπάνη, είναι πολύ μεγάλος ενόψει της προεκλογικής περιόδου. Και θα γίνει ακόμη μεγαλύτερος μετά τις ευρωεκλογές αφού η κυβέρνηση θα τα δώσει όλα για τις εθνικές εκλογές.
Αν δεν πάμε γρήγορα σε εθνικές εκλογές, δεν θα μείνει τίποτα όρθιο, συνεπώς όσο και αν φαίνεται παράδοξο, τη στιγμή που η χώρα χρειάζεται οπωσδήποτε πολιτική σταθερότητα, η καλύτερη λύση είναι η επίσπευση του χρόνου των εκλογών. Και αυτό βέβαια σηκώνει κουβέντα, αλλά αν κάποιος το βλέπει με βάση την εμπειρία περίπου διακοσίων ετών της νεώτερης ελληνικής ιστορίας, τότε αντιλαμβάνεται τι εννοώ ότι το πολιτικό σύστημα μπορεί να τα διαλύσει όλα μέσα σε ένα χρόνο. Αυτός είναι και ο λόγος που ο Στουρνάρας δεν βιαζόταν να βγούμε στις αγορές – μάλλον να το αποφύγει ήθελε - αλλά δεν μπορούσε να το πεί ευθέως.
Η έξοδος λοιπόν στις αγορές έχει τα καλά της, αλλά κρύβει και μεγάλους κινδύνους. Η διαχείριση της κατάστασης δεν είναι καθόλου εύκολη, ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη ότι εκτός από την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος με την επιβολή υπερβολικών και άδικων φόρων και με τη μείωση των συντάξεων, τίποτα δεν έχει αλλάξει.
Οι ίδιοι πολιτικοί παλιάς κοπής, το ρουσφέτι, το μπαχτσίσι, ο νεποτισμός, οι ημέτεροι, τα κόλπα, οι δημόσιοι υπάλληλοι, η γραφειοκρατία, τα λαδώματα, οι διαπλεκόμενοι, όλοι στη θέση τους είναι και περιμένουν να αρπάξουν ότι εμφανισθεί στον ορίζοντα. Παραγωγή δεν είχαμε και δεν έχουμε, εξαγωγές δεν είχαμε και δεν έχουμε και αν πέσει χρήμα στην Ελλάδα, θα ξοδευτεί πάλι για μίζες και εισαγωγές.
Κατά τα άλλα, αισιοδοξούμε. Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε; Βγήκαμε εξάλλου στις αγορές. Γκράν Σουξέ!!!!
