Η απομόνωση μας έσωσε στην πρώτη φάση αλλά η ανοσία μεγάλου μέρους του πληθυσμού είναι αναγκαία για την ασφάλεια μας. Και αυτό προσπαθεί να το πετύχει η κυβέρνηση ανοίγοντας σταδιακά τα πάντα μέσα στο καλοκαίρι που η ένταση του ιού αναμένεται να είναι μειωμένη (ελπίζουμε) ώστε αν έρθει δεύτερο κύμα το φθινόπωρο και δεν έχει βρεθεί φάρμακο να μην καταρρεύσει το σύστημα υγείας και να μην αναγκαστούμε να ξαναπάρουμε τόσο σκληρά μέτρα απομόνωσης, αλλά να είμαστε σε μια λίγο πιο χαλαρή κατάσταση.
Οι συζητήσεις - και οι διαφωνίες - μέσα στην κυβέρνηση αφορούν το πώς θα γίνει το σταδιακό άνοιγμα και γύρω από αυτό το θέμα ο καθένας έχει τις δικές του απόψεις.
Για να αποφασιστεί ο τρόπος και η σειρά ανοίγματος πρέπει να ληφθεί υπόψη αφενός η υγειονομική επίπτωση και αφετέρου η οικονομική ανάγκη.
Ένα από τα ζητήματα που τίθενται είναι πότε θα ανοίξει ο κλάδος της εστίασης, δηλαδή εστιατόρια, καφέ, μπαρ κλπ. Ο κλάδος αυτός συνεισφέρει στην οικονομία ένα τεράστιο ποσοστό του ΑΕΠ και μεγαλύτερο ακόμη στην πραγματικότητα, αν ληφθεί υπόψη ότι εκεί κυκλοφορεί πολύ μαύρο χρήμα. Στην εστίαση δουλεύουν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι οι οποίοι βρίσκονται αυτή τη στιγμή χωρίς κανένα εισόδημα και καμμία αποταμίευση. Αν δεν ανοίξουν οι δουλειές τους δεν έχουν καμία άλλη προοπτική εισοδήματος. Συνεπώς η εστίαση πρέπει να ανοίξει νωρίς.
Κάποιοι στην κυβέρνηση θεωρούν ότι θα είναι μια υγειονομική βόμβα. Δεν θα είναι, τα σχολεία θα είναι η ανεξέλεγκτη υγειονομική βόμβα και για αυτό δεν πρέπει να ανοίξουν, εκτός από την τελευταία τάξη του Λυκείου ίσως και αυτό με πολύ μεγάλη επιφύλαξη.
Η εστίαση, αντίθετα με τα σχολεία έχει το πλεονέκτημα της μη υποχρεωτικής συμμετοχής του πολίτη - πελάτη. Ο φόβος θα αντικαταστήσει τα μέτρα απαγόρευσης και είναι βάσιμη υπόθεση να σκεφτεί κανείς ότι λίγοι - τουλάχιστον από όσους είναι ή νιώθουν ευπαθείς- θα επισκεφτούν κάποιο από αυτά τα κέντρα. Μπορεί να μην απαγορεύεται να πας στο καφέ ή στο εστιατόριο, αλλά θα το καλοσκεφτείς αν έχει πολυκοσμία, θα φοβηθείς το φλυτζάνι, το μαχαιροπήρουνο, τους άλλους. Παρόλα αυτά όσοι πάνε θα μπορούν να συντηρήσουν κάποιες θέσεις εργασίας και αυτό είναι απαραίτητο. Όσον αφορά στα μέτρα προστασίας είναι αυτονόητο ότι θα πρέπει να τηρούνται και ο καλός καιρός βοηθάει αφού από εδώ και πέρα όλα γίνονται υπαίθρια.
Τα μικρά μαγαζιά λιανικής θα πρέπει ασφαλώς να ανοίξουν αρχικά γιατί και αυτά απασχολούν πολύ κόσμο και προσφέρουν εισοδήματα, τα μεγάλα πολυκαταστήματα και τα μώλ από την άλλη που βιάζονται να ανοίξουν, ίσως είναι πιο επικίνδυνα διότι είναι κλειστοί χώροι, και περιλαμβάνουν χώρους εστίασης, διασκέδασης και ψυχαγωγίας που η μεταδοτικότητα διευκολύνεται. Βέβαια θα υπάρχουν πρωτόκολλα εισόδου και απολυμάνσεις που μπορούν να περιορίσουν τους κινδύνους. Η λειτουργία των super market όλο αυτό τον καιρό έδειξε οτι αν τηρούνται οι κανόνες προστασίας, ο κίνδυνος είναι μικρός.
Το μεγάλο πρόβλημα βέβαια θα είναι ο τουρισμός διότι δεν διαφαίνεται ακόμη λύση για ασφαλές άνοιγμα του εξωτερικού τουρισμού. Η Ελλάδα είχε πέρυσι 20 εκατομμύρια αφίξεις από το εξωτερικό. Πόσα θα έχει φέτος; Η μοναδική ελπίδα των τουριστικών περιοχών είναι ο εσωτερικός τουρισμός, δηλαδή να πάνε οι Έλληνες. Και είμαστε αφενός λίγοι, αφετέρου άφραγκοι και φοβισμένοι. Συνεπώς όσα ξενοδοχεία ανοίξουν - αν ανοίξουν κάποια - θα το κάνουν με μεγάλο άγχος καθημερινά μήπως κάποιος αρρωστήσει και αναγκαστούν να κλείσουν και με οικονομικό άγχος διότι θα έχουν βέβαια έξοδα και αβέβαια έσοδα.
Πρόβλημα υπάρχει και στις μεταφορές προς τις τουριστικές περιοχές, ιδίως για τα νησιά που δεν μπορεί κανείς να πάει οδικώς. Τι θα γίνει με τα καράβια, τι θα γίνει με τα αεροπλάνα, πώς θα λειτουργούν με περιορισμένο αριθμό επιβατών και πώς το κράτος θα επιδοτήσει τις άδειες θέσεις.
Το Δημόσιο είναι ο τομέας που πρέπει να αρχίσει να ανοίγει πρώτο, με μέτρο και με μέτρα ασφαλείας αλλά το άνοιγμα του είναι απαραίτητο διότι σε μια υπερ - γραφειοκρατική χώρα οι δημόσιες υπηρεσίες πρέπει να λειτουργούν για να λειτουργήσουν και όλα τα άλλα.
Στον ιδιωτικό τομέα οι επιχειρήσεις πρέπει να συνεχίσουν την τηλε-εργασία στο μέγιστο βαθμό που μπορούν και οι παραγωγικές μονάδες πρέπει να εξαντλήσουν κάθε μέτρο ασφαλείας.
Ο αγροτικός τομέας δεν έχει πρόβλημα, αντίθετα πρέπει να ξεπεράσει τον εαυτό του στην παραγωγή και είναι μια ευκαιρία να υποκατασταθούν και κάποιες εισαγωγές.
Κάπως έτσι αναμένεται ότι θα γίνει τελικά το άνοιγμα με μια συνεχή επιτήρηση, με φόβο, με δοκιμές και λάθη και με διορθώσεις, ώστε τελικά αν τα καταφέρουμε, να πετύχουμε το ιδανικό που είναι όσο ευρύτερη ανοσία γίνεται με όσο λιγότερους θανάτους και βαριά περιστατικά και όσο μικρότερη οικονομική ζημιά μπορούμε να έχουμε.
Φυσικά όλο αυτό το εγχείρημα περιέχει τεράστιο βαθμό ρίσκου αλλά ας ελπίσουμε ότι θα βοηθήσει ο καλός καιρός και το ένστικτο αυτοπροστασίας.