ΕΚΤΥΠΩΣΗ
Εκτύπωση αυτής της σελίδας
Ο κορονοιός και ο Ανδρέας Παπανδρέου

Ο κορονοιός και ο Ανδρέας Παπανδρέου

09:05 - 23 Νοε 2020
Γρηγόρης Νικολόπουλος

Γράφει ο Γρηγόρης Νικολόπουλος

Αυτό που διαπιστώνει κανείς σήμερα, δέκα μήνες μετά την εμφάνιση του κορονοϊού είναι ότι η πανδημία έδωσε μια “κλωτσιά” στην παγκόσμια οικονομία και την πέρασε στον 21ο Αιώνα. Τελικά, όπως φαίνεται, οι δυτικές οικονομίες ήταν έτοιμες για να κάνουν το βήμα αλλά κανείς δεν τολμούσε να το κάνει ολοκληρωμένα. Όλοι αξιοποιούσαν σε ένα βαθμό αλλά όχι πλήρως την τεχνολογία. Ο κορονοιός μας εξανάγκασε όλους να την χρησιμοποιήσουμε σε πολύ μεγάλο βαθμό και υπάρχουν πολλά περιθώρια ακόμη μέχρι την πλήρη υιοθέτηση της.

Παράλληλα ο κορονοιός έκανε και κάτι πολύ πιο σημαντικό: Άλλαξε την παγκόσμια οικονομική πολιτική αναγκάζοντας τα οικονομικά συστήματα να δουν και να ομολογήσουν αλήθειες που μέχρι σήμερα δεν ήθελαν να παραδεχθούν. Για παράδειγμα κανείς δεν ήθελε να παραδεχθεί ότι πάρα πολλές δουλειές μπορούν να γίνουν με τηλεργασία. Όλες σχεδόν οι νόμιμες πληρωμές, ηλεκτρονικά. Ότι τα ρομπότ και η τεχνολογία καταργούσαν εκατομμύρια θέσεις εργασίας και οι ορδές των ανέργων έπρεπε κάπως να ενισχυθούν οικονομικά. Ο ιός επέβαλε το τύπωμα χρήματος από τις κεντρικές τράπεζες, επέβαλε την αναβολή της πληρωμής χρεών, επέβαλε την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους και θα φέρει πολλά ακόμη.

Τα κράτη για να καλύψουν τις ανάγκες που προκαλεί ο ιός δημιουργούν ελλείμματα τα οποία καλύπτουν με νέα χρέη. Το δημόσιο χρέος όλων εκτινάσσεται σε δυσθεώρατα ύψη. Παύει να είναι βιώσιμο. Το Δ.Ν.Τ και το G20 το έχουν αντιληφθεί και έχουν αλλάξει άρδην νοοτροπία. Αντί να ζητάνε από τις κυβερνήσεις λιτότητα ζητάνε ανάπτυξη, αντί να ζητάνε πλεονάσματα συνιστούν ελλείμματα και χρέη και προβλέπουν ότι τα χρέη θα αντιμετωπισθούν με αναδιαρθρώσεις - πίσω από αυτές κρύβονται γενναία κουρέματα χρέους.
(Και για να εκνευρίσω τους γνωστούς που αντιδρούν αρνητικά και μόνο στο άκουσμα του ονόματος του) είναι σαν να επανήλθε το φάντασμα του Ανδρέα Παπανδρέου 40 χρόνια αργότερα και να διευθύνει τις παγκόσμιες ηγεσίες. Το σύνθημα σήμερα είναι “φυγή προς τα εμπρός” όπως έλεγε ο Παπανδρέου όταν τον έπνιγαν τα ελλείμματα.
Υπό αυτές τις συνθήκες μπορούν οι Υπουργοί Οικονομικών να καλύπτουν κάθε ανάγκη διότι το χρήμα έρχεται από την ΕΚΤ με ελικόπτερο. Ο ρόλος τους πλέον είναι πώς θα μοιράσουν αυτό το μάννα εξ’ ουρανού και πώς θα δημιουργήσουν υποδομές και θεσμικό πλαίσιο για ταχύτερη ανάπτυξη. Οι ενισχύσεις φτάνουν για να μοιραστούν σε όλους και να καλύψουν τις βιοτικές τους ανάγκες. Αν αυτό δε συμβαίνει σημαίνει ότι η κυβέρνηση πρέπει να κάνει διορθώσεις στην πολιτική της και να πετύχει μια πιο δίκαιη μοιρασιά.


Καθώς φαίνεται με τα εμβόλια θα καταφέρουμε μέσα στο 2021 να επανέλθουμε σταδιακά σε μια κανονικότητα και σε τροχιά ανάπτυξης της οικονομίας. Η κανονικότητα αυτή όσον αφορά στα οικονομικά θα είναι καλύτερη από αυτήν που εγκαταλείψαμε τον Φεβρουάριο με το ξέσπασμα της πανδημίας. Και αυτό διότι η Ελλάδα δεν είναι πλέον η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που πνίγεται από το χρέος, θα είναι μια από όλες τις χώρες που πνίγονται από τα χρέη τους και συνεπώς δεν θα χρειάζεται να της επιβληθούν αυστηρά μνημόνια.

Ρόλος της κυβέρνησης Μητσοτάκη είναι να περάσει τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις - και είναι ευκαιρία με τον ιό - ώστε μετά να είμαστε πολύ πιο ανταγωνιστικοί, με πολύ λιγότερη γραφειοκρατία και με πιο σύγχρονες αντιλήψεις δημόσιας διοίκησης. Η κυβέρνηση είναι στη σωστή πορεία, πρέπει όμως να επιταχύνει τις μεταρρυθμίσεις.
Και το μπαλάκι βέβαια θα περάσει σύντομα στις τράπεζες οι οποίες θα πρέπει να δουν τι θα κάνουν για να καταφέρουν να χρηματοδοτούν την οικονομία. Λόγω των κόκκινων δανείων και της τεράστιας ανασφάλειας τους, οι τράπεζες δανείζουν μόνο με εγγυήσεις σε ακίνητα. Αυτό δεν είναι σύγχρονη τραπεζική, είναι τραπεζική του Σάιλοκ. Καλό θα είναι να βρουν κάποιες λύσεις διότι αλλιώς δεν έχουν λόγο ύπαρξης. Με το ηλεκτρονικό χρήμα, ούτε φύλαξη θησαυροφυλακίου της αποταμίευσης δεν προσφέρουν, αν δεν δώσουν δάνεια εύκολα γρήγορα και με σύγχρονα κριτήρια δεν έχουν λόγο ύπαρξης και κρίμα που πληρώνουμε τόσα χρόνια τις ανακεφαλαιοποιήσεις τους.


Εκτός οικονομίας, ο κορονοιός προσέφερε τη δυνατότητα στην επιστήμη να κάνει ένα άλμα το οποίο αν δεν είχε εμφανιστεί ο ιός δεν θα μπορούσε να κάνει. Την επιτυχία με τα εμβόλια νέου τύπου mRNA τα οποία εκτός του κορονοιού θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ώς τεχνική για την αντιμετώπιση πολλών άλλων ασθενειών, ίσως και του καρκίνου δίνοντας εντολές στον οργανσιμό του ασθενούς για το πώς θα αντιμετωπίσει τις ασθένεις. Αυτή η τεχνολογία δεν θα είχε προχωρήσει αν δεν έπεφταν τρισεκατομμύρια για έρευνες που ζητούσαν άμεσο αποτέλεσμα.
Φυσικά οι τεχνολογίες αυτές προσφέρουν την κατάλληλη βάση για να οργιάσουν οι οπαδοί των θεωριών συνωμοσίας. “Θα μας προγραμματίζουν” λένε. Η τεχνολογία προσφέρει τις λύσεις καθώς εξελίσσεται, λύσεις που σώζουν ζωές. Ότι μπορεί να γίνει κακόβουλη χρήση είναι πιθανό. Αλλά όχι αν λειτουργούν οι δημοκρατίες οι οποίες δεν πρέπει να περιορίζονται μόνο στις εκλογές αλλά στον έλεγχο των κυβερνήσεων. Αν οι ανεξάρτητοι θεσμοί των δημοκρατιών λειτουργούν σωστά και ελέγχουν τις κυβερνήσεις, κακόβουλη χρήση δεν θα είναι εύκολο να γίνει.

Όσον αφορά στη δική μας κυβέρνηση, είναι τυχερή μέσα στην ατυχία της. Ενώ της έπεσε ο ουρανός στο κεφάλι με την πανδημία, της ήρθαν και τα λεφτά από το ελικόπτερο για να κάνει κοινωνική πολιτική πολύ μεγαλύτερου εύρους από αυτήν που επιβάλει ο κορονοιός. Όσον αφορά στα μέτρα που παίρνει για την αντιμετώπιση της πανδημίας, η κριτική είναι βάσιμη, εύκολη και ανέξοδη. Όποιος είναι έξω από τον χορό πολλά τραγούδια ξέρει. Όμως όποιος πιστεύει ότι οι απλές και προφανείς λύσεις που πάντα βρίσκει η καφενειακή κουβέντα θα έλυναν τα προβλήματα, κάνει μέγα λάθος. Οι λύσεις δεν είναι απλές όταν το πρόβλημα είναι τόσο σύνθετο και κυρίως όταν η απειλή δεν είναι γνωστή. Η πανδημία εξελίσσεται το ίδιο απρόβλεπτα για όλους σε όλες τις χώρες, μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν, τα λάθη του ενός γίνονται μαθήματα για τον άλλο, αντί να γκρινιάζουμε θα πρέπει να προστατεύουμε τη δημόσια υγεία, όπως προστατεύουμε τη δικιά μας. Η τήρηση των μέτρων λοιπόν είναι αυτή τη στιγμή το μόνο όπλο που έχουμε όσο περιμένουμε το εμβόλιο.

Copyright © 1999-2024 Premium S.A. All rights reserved.