Παρά τις κατά καιρούς εξαγγελίες και τις επιμέρους πρωτοβουλίες, η κατάσταση παραμένει προβληματική. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη αναθεωρήσει προς τα κάτω τις προβλέψεις της για την ανάπτυξη το 2019, από 1,9% στο 1,5% για την Ε.Ε. και από το 1,9% στο 1,3% για την ευρωζώνη. Επίσης, παρά τη συγκράτηση της ανεργίας, η υποαπασχόληση εξακολουθεί να είναι υψηλή, ενώ πάνω από 110 εκατομμύρια πολίτες της Ευρώπης απειλούνται από τη φτώχεια.
Για να βγει η Ευρωπαϊκή Ένωση από το αναπτυξιακό τέλμα, είναι απαραίτητη η αλλαγή οικονομικού υποδείγματος, με απομάκρυνση από τη στείρα εμμονή στη λιτότητα και στα μέτρα δημοσιονομικής πειθαρχίας. Χρειάζεται διεύρυνση των ευρωπαϊκών δαπανών για την έρευνα και την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, για τη χρηματοδότηση μεγάλων τεχνολογικών έργων, για την ενίσχυση της νεοφυούς επιχειρηματικότητας.
Εξίσου σημαντική, ωστόσο, είναι η προώθηση της συνεργασίας σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, με την ενεργοποίηση φορέων όπως τα Επιμελητήρια και η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Η συνεργασία αυτή μπορεί να παράγει μακροπρόθεσμα και πολλαπλασιαστικά αναπτυξιακά οφέλη, δημιουργώντας ένα νέο πεδίο πρακτικής επικουρικότητας, φέρνοντας κοντά τους λαούς και ενισχύοντας την πίστη στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Στο πλαίσιο αυτό, πριν από μερικές ημέρες, υπογράφηκε κοινό σχέδιο δράσης των Ευρωεπιμελητηρίων και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Περιφερειών, με στόχο τη βελτίωση των επιχειρηματικών συνθηκών και της περιφερειακής οικονομικής ανάπτυξης. Το σχέδιο δράσης, που αφορά την περίοδο 2019 – 2022 προβλέπει – μεταξύ άλλων – ενισχυμένη συνεργασία όσον αφορά το νομοθετικό έργο της Ε.Ε., ανταλλαγή καινοτόμων και βέλτιστων πρακτικών για την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων και της αναντιστοιχίας δεξιοτήτων, καθώς και συνεργασία για την τόνωση της επιχειρηματικότητα και της πολιτικής για τις ΜΜΕ, μέσω της προώθησης του προγράμματος Erasmus για νέους επιχειρηματίες και του δικτύου των Ευρωπαϊκών Επιχειρηματικών Περιφερειών (ΕΕΠ). Επίσης, προβλέπει υποστήριξη της συνεργασίας στις γειτονικές χώρες, μέσω πρωτοβουλίας νεανικής επιχειρηματικότητας στις μεσογειακές χώρες εταίρους, ενίσχυση της πολιτικής συνοχής της Ε.Ε. μέσω της πρωτοβουλίας Cohesion Alliance, καθώς και την υλοποίηση κοινού έργου για την ενίσχυση της εδαφικής ανθεκτικότητας.
Μέσα από τη συνεργασία, τη συνένωση δυνάμεων και την ανάπτυξη τοπικών διασυνοριακών δράσεων, η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να αρχίσει και πάλι να δημιουργεί θέσεις εργασίας, να αντιμετωπίσει τις ανισότητες και να διασφαλίσει μια ισόρροπη ανάπτυξη, χωρίς αποκλεισμούς. Η από κοινού αξιοποίηση της συσσωρευμένης γνώσης των Επιμελητηρίων και της Αυτοδιοίκησης, των θεσμών που λειτουργούν εγγύτερα στον πολίτη και την επιχείρηση, αποτελεί παράγοντα – κλειδί για το σχεδιασμό και την υλοποίηση ουσιαστικών παρεμβάσεων προς αυτή την κατεύθυνση.