Αυτό το απολύτως ιδανικό σενάριο έγινε τελικά πραγματικότητα. Ομολογώ ότι δεν το περίμενα να συμβεί και εξεπλάγην. Για ποιον λόγο όμως φτάσαμε για πρώτη φορά σε ένα ανακοινωθέν Συνόδου που υπερβαίνει τις προσδοκίες; Η απάντηση είναι φυσικά η επιμονή του Ιταλού πρωθυπουργού, Μάριο Μόντι. Αντιθέτως, ο Γάλλος πρόεδρος, Φρανσουά Ολάντ, τον οποίο είχαμε ανακηρύξει αρχηγό της αντι-γερμανικής κίνησης στην Ε.Ε, κράτησε εξαιρετικά χαμηλούς τόνους. Δύο φορές παρενέβη στο διάλογο Μόντι-Μέρκελ, όπως μαθαίνω, και αυτές για να υποστηρίξει τη Γερμανίδα καγκελάριο. Μόνο στη συνέντευξη τύπου τάχθηκε στο πλευρό της Ιταλίας και της Ισπανίας.
Πολλοί λένε ότι ο Μόντι έκανε αυτό που δεν είχε κάνει η Ελλάδα. Διαπραγματεύτηκε και κέρδισε. Όμως η άποψη αυτή παραγνωρίζει ορισμένες ουσιώδεις διαφορές. Πρώτον, η Ιταλία δεν είναι Ελλάδα. Και δεν μιλάω μόνο για το μέγεθος. Είναι μία χώρα εξαγωγική, με ισχυρή αγροτική παραγωγή, βιομηχανία και βιοτεχνία. Μέχρι τώρα είχε και πρωτογενές πλεόνασμα. Οπότε, αν έβγαινε από το ευρώ, θα μπορούσε να επιβιώσει μόνη της στον κόσμο. Εμείς αντίθετα και τεράστιο εμπορικό έλλειμμα έχουμε και δημοσιονομικό πρωτογενές έλλειμμα. Τυχόν απειλή μας λοιπόν ότι θα τα τινάξουμε όλα στον αέρα, θα ήταν πουκάμισο αδειανό. Στην ουσία θα απειλούσαμε ότι θα αυτοκτονούσαμε. Οι υπόλοιποι θα λυπούνταν (λίγο) και θα πονούσαν (περισσότερο), αλλά δεν θα μας ακολουθούσαν στον τάφο.
Δεύτερη διαφορά είναι ότι ο Μόντι τα έχει κάνει όλα σωστά μέχρι τώρα. Γερμανοί, Γάλλοι, Φινλανδοί, Ολλανδοί και Αυστριακοί τον επαινούν ολημερίς και ολονυκτίς για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και τα μέτρα που έχει πάρει η ολιγομελής και σοβαρή κυβέρνησή του τους τελευταίους μήνες. Μπορούσε λοιπόν να πεί στους εταίρους του, όπως και πράγματι είπε, ότι «κοιτάχτε κύριοι, εγώ τα έχω κάνει όλα σωστά, αλλά ακόμη τα επιτόκια με τα οποία δανείζομαι είναι πανάκριβα». Εμείς φυσικά, έχοντας αποτύχει ουσιαστικά σε όλες τις αξιολογήσεις, δεν θα μπορούσαμε να επικαλεστούμε τέτοιο διαπραγματευτικό χαρτί, ούτε να υποστηρίξουμε ότι έχουμε την αρετή και το δίκαιο με το μέρος μας.
Τέλος, καλό θα είναι να διαβάσουμε πιο προσεκτικά τα συμπεράσματα της Συνόδου: η νίκη Μόντι δεν σημαίνει Γερμανική υποχώρηση στο θέμα της δημοσιονομικής προσαρμογής και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ο Ιταλός πρωθυπουργός άλλωστε ποτέ δεν ζήτησε κάτι τέτοιο. Ίσα-ίσα, αυτό που αποφασίστηκε είναι ότι για να ενεργοποιηθεί οποιοδήποτε από τα νέα εργαλεία που δημιουργησε η Ευρώπη για την αντιμετώπιση της κρίσης, η χώρα που ζητάει βοήθεια θα πρέπει προηγουμένως να τα έχει κάνει όλα σωστά, να έχει δηλαδή επιδείξει - Γερμανική – σιδηρά πειθαρχία. Διαφορετικά, ούτε το χρέος των τραπεζών της θα διαγραφεί από το δημόσιο χρέος, ούτε οι μηχανισμοί της Ένωσης θα παρέμβουν για να της αγοράσουν ομόλογα. Θα αφεθεί έρμαιο των αγορών. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να το εμπεδώσει καλά η ελληνική κυβέρνηση.