Εν πάση περιπτώσει, μακάρι να πάει καλά το πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων και να μείνει το Ταμείο στην Ελλάδα. Τυχόν αποχώρησή του θα αναγκάσει τους Ευρωπαίους να βάλουν βαθύτερα το χέρι στην τσέπη και θα προκαλέσει μεγάλες αντιδράσεις στην Ολλανδία, τη Γερμανία και τη Φινλανδία. Σε αντίθεση με ό,τι ίσχυε πριν ενάμιση μήνα, όμως, τυχόν αποχώρηση του Ταμείου, δεν σημαίνει και εγκατάλειψη της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Οι Ευρωπαίοι έχουν δεσμευτεί ρητά και κατηγορηματικά με την απόφαση του Eurogroup της Δευτέρας ότι θα εκταμιεύσουν τη δόση στις 13 Δεκεμβρίου και ότι θα κρατήσουν την Ελλάδα στην ευρωζώνη.
Ακόμη λοιπόν κι αν το ΔΝΤ αποχωρήσει (που δεν πιστεύω ότι θα το κάνει γιατί έτσι θα αναγνωρίσει εμμέσως την αποτυχία του), οι Ευρωπαίοι θα αναστατωθούν μεν, αλλά θα μας «τα σκάσουν» μέσα στον Δεκέμβριο. Και θα μας τα σκάσουν, διότι πλέον η Ελλάδα συμμορφώνεται πλήρως με τις δεσμεύσεις της. Με την εξαίρεση των καθυστερήσεων στις ιδιωτικοποιήσεις και τη δυσαρέσκεια που επικρατεί στην Τρόικα για το φορολογικό νομοσχέδιο Μαυραγάνη, όλες οι προαπαιτούμενες πράξεις έχουν γίνει. Αυτό συμβαίνει για πρώτη φορά από το 2010!
Με δεδομένο λοιπόν ότι η συμμόρφωση αυτή είναι καταγεγραμμένη σε χαρτί, στην προκαταρκτική έκθεση της Τρόικας και σε δύο αποφάσεις του Eurogroup, δεν υπάρχει καμία πολιτική νομιμοποίηση για να ανακληθεί η στήριξη των Ευρωπαίων προς την Ελλάδα. Ούτε φυσικά θα είχε οικονομική λογική κάτι τέτοιο, σε μία τόσο δύσκολη στιγμή για την Ευρώπη. Εξάλλου, οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι θα επιβαρυνθούν λόγω της Ελλάδας, είτε συνεχίσουν να τη στηρίζουν (δίνοντάς μας δάνεια με επιτόκια μικρότερα από αυτά που δανείζονται εκείνοι), είτε σταματήσουν να τη στηρίζουν (αφού αν χρεοκοπήσουμε, οι πρώτοι που θα χάσουν τα λεφτά τους είναι εκείνοι). Γιατί λοιπόν να ρισκάρουν ένα Grexit, τώρα μάλιστα που το Πρόγραμμα αρχίζει να εφαρμόζεται για πρώτη φορά;
Εν ολίγοις, η αγωνία θα λήξει σύντομα, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Η πιθανότητα πολιτικής έξωσης της Ελλάδας από την ευρωζώνη είναι μηδενική. Η πιθανότητα να μην πάρουμε τη δόση τις επόμενες εβδομάδες είναι επίσης μηδενική. Η πολιτική απόφαση έχει ληφθεί: η Ελλάδα θα στηριχθεί από τις κυβερνήσεις της ευρωζώνης.
Μόνο δύο κίνδυνοι υπάρχουν: πρώτον, να γίνει καμιά στραβή σε κάποιο από τα κοινοβούλια που ψηφίζουν τώρα το νέο πρόγραμμα και δεύτερον να μην σταματήσει η ύφεση. Διότι οι Ευρωπαίοι ελπίζουν ότι με τις μαζεμένες δόσεις θα αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη και η ρευστότητα στην ελληνική οικονομία και θα σταματήσει να βουλιάζει η χώρα. Αν και μετά το πρώτο τρίμηνο του 2013 η ύφεση βαθαίνει και η ανεργία αυξάνει, τότε μόνοι μας θα βγούμε από το ευρώ, καθώς θα γίνει επανάσταση στη χώρα.
Πως θα αποφύγουμε αυτήν την πιθανότητα; Αντιλαμβανόμενοι ότι ανάπτυξη δεν σημαίνει «να ρίξει λεφτά το κράτος», ούτε υπάρχει κάποιο κουμπί που το πατάς και γίνεται ανάπτυξη. Μόλις ανακεφαλαιοποιηθούν οι τράπεζες και αποπληρωθούν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του δημοσίου, τότε ο ιδιωτικός τομέας θα πρέπει να βρει τρόπους να αναπτυχθεί χωρίς να περιμένει πιά κρατικές μπίζνες...