ΕΚΤΥΠΩΣΗ
Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Γιατί δεν θ’ αλλάξει πολιτική η Ευρωζώνη

20:32 - 03 Μαρ 2013
Νικηφόρος Μαλεβίτης

Γράφει ο Νικηφόρος Μαλεβίτης

Πολλοί αναλυτές θεωρούν ότι καθημερινά αποδεικνύεται πόσο λάθος είναι η περιοριστική πολιτική που επέλεξε να ακολουθήσει η Ευρωζώνη για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους. Η ανεργία αυξάνεται, το ΑΕΠ της Ευρωζώνης παραμένει πολύ χαμηλότερο από τα επίπεδα του 2008, η ύφεση συνεχίζεται, οι αντι-ευρωπαϊκές λαϊκιστικές δυνάμεις αυξάνουν την επιροή τους, το ένα κράτος μετά το άλλο αναγκάζεται να προσφύγει στο ΔΝΤ και τον Μηχανισμό Σταθερότητας.

Αντίθετα, στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, αντί για λιτότητα είχαμε πακέτα τόνωσης της οικονομίας και τύπωμα χρήματος από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ. Το αποτέλεσμα είναι ότι η οικονομία αναπτύσσεται και η ανεργία μειώνεται. Δεν θα υποστηρίξω ότι διαθέτω διδακτορικό στα μακρο-οικονομικά για να αποφανθώ ποιος έχει δίκιο. Θα αρκεστώ σε μία εκτίμηση για την πραγματικότητα. Και η πραγματικότητα, κατά τη γνώμη μου, είναι ότι η πολιτική της ευρωζώνης δεν πρόκειται να αλλάξει, ό,τι και να γίνει στην Ιταλία, ή οπουδήποτε αλλού. Εξυπακούεται ότι εκφράζω αυτήν την εκτίμηση με κάθε επιφύλαξη, αφού μάντης δεν είμαι. Αλλά νομίζω ότι τα στοιχεία που έχουμε μπροστά μας είναι αρκετά ώστε να διατυπώσουμε πρόβλεψη:

Πρώτον, η Ευρωζώνη δεν είναι ενιαίο κράτος, οπότε η αντιμετώπιση της κρίσης εξαρτάται από το πόσα λεφτά είναι διατεθειμένοι να δώσουν οι φορολογούμενοι συγκεκριμένων κρατών για να βοηθήσουν άλλα κράτη. Για παράδειγμα, ίσως το «τέλειο» οικονομικό πρόγραμμα για την Ελλάδα να απαιτούσε χαμηλότοκα δάνεια και κούρεμα χρέους ύψους 500 δισεκατομμυρίων ευρώ με την πρώτη. Τα λεφτά αυτά όμως δεν υπάρχουν. Οι υπηρεσίες της ευρωζώνης και οι τεχνοκράτες της Τρόικας θα πρέπει λοιπόν να δουλέψουν, όπως δούλεψαν μέχρι τώρα, δηλαδή με τα χρήματα που είναι διαθέσιμα.

Δεύτερον, η πεποίθηση ότι το χρέος της ευρωζώνης έχει ξεπεράσει το 90% του ΑΕΠ της και αυτό αποτελεί αποσταθεροποιητικό παράγοντα, δεν προέρχεται μόνο από το Βερολίνο. Εξ ου και δεν πρέπει να αναμένουμε να αλλάξει ανάλογα με το αποτέλεσμα των Γερμανικών εκλογών στις 22 Σεπτεμβρίου. Και η Κομισιόν και όλες οι Βορειοευρωπαϊκές χώρες ανησυχούν ότι το χρέος μας είναι ήδη πάρα πολύ μεγάλο και επομένως επεκτατικές πολιτικές δεν είναι ουσιαστικά εφικτές.

Τρίτον, στην Ευρωζώνη είναι πεπεισμένοι ότι η πολιτική που ακολουθούν οι ΗΠΑ είναι εσφαλμένη. Πιστεύουν δηλαδή ότι δεν μπορείς να τυπώνεις επ’ αόριστον χρήμα, χωρίς να πλήττεις την αξιοπιστία του νομίσματός σου και τις προοπτικές της οικονομίας σου. Αν συνεχιστεί αυτό το βιολί, λένε, σε λίγα χρόνια οι επενδυτές θα εγκαταλείψουν το δολάριο και τότε οι ΗΠΑ θα αναγκαστούν να ξεκινήσουν ένα πολύ πιο επώδυνο πρόγραμμα προσαρμογής από αυτό που ακολουθούμε σήμερα στην Ευρωζώνη. Επιπλέον, τα μηδενικά επιτόκια και η άφθονη ρευστότητα δημιουργούν τις συνθήκες για μία νέα τεράστια φούσκα στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και την αγορά ακινήτων.

Τέταρτον, ακόμη και να ήταν εφικτό ή επιθυμητό το τύπωμα χρήματος τώρα από την ΕΚΤ, θα προϋπέθετε ένα βαθμό πολιτικής ενοποίησης τον οποίον δεν έχουμε, ούτε και θέλουμε στην Ευρώπη. Εμείς θέλουμε η ΕΚΤ να τυπώνει χρήμα, το οποίο έχει αξία μόνο χάρη στην εγγύηση της Bundesbank, αλλά κατά τ΄άλλα δεν αποδεχόμαστε τις πολιτικές υποχρεώσεις που αυτό συνεπάγεται. Το αντίστοιχο στις ΗΠΑ θα ήταν η Πολιτεία του Τέξας να απαιτεί από την Federal Reserve να τυπώνει δολάρια όποτε χρειάζεται, αλλά να μην αποδέχεται την κεντρική εξουσία της Ουάσινγκτον.

Πέμπτον, η Γερμανία δεν πιστεύει ότι έχει δυνάμεις να εγγυηθεί το βάρος για όλη την ευρωζώνη. Οι Γερμανοί ανησυχούν ότι έχουν έναν γερασμένο πληθυσμό (τον πιο γερασμένο στην Ευρώπη, σύμφωνα με τα στοιχεία), υψηλό χρέος προς ΑΕΠ και η ανταγωνιστικότητα των προϊόντων τους απειλείται από τους Ασιάτες. Θέλουν βοήθεια, αλλά είναι πικραμένοι επειδή η Γαλλία δεν βάζει πλάτη και κάνει του κεφαλιού της.

Γι’ αυτούς τους λόγους πιστεύω, χωρίς, επαναλαμβάνω, να είμαι σίγουρος, ότι ακόμη και να απειλήσουν οι Ιταλοί ότι θα αποχωρήσουν από το ευρώ και ακόμη και να ανέβει στο 15% η μέση ανεργία στην ευρωζώνη, η πολιτική που ακολουθείται δεν θα αλλάξει. «Όποιος θέλει να φύγει, ας φύγει», θα πουν οι Γερμανοί, απλούστατα γιατί τόσα μπορούν να κάνουν υπό τις παρούσες συνθήκες. Μόνο αν στο μεταξύ προχωρήσει η τραπεζική και πολιτική ενοποίηση της ευρωζώνης μπορεί να αλλάξουν τα πράγματα.... 

Copyright © 1999-2024 Premium S.A. All rights reserved.