ΕΚΤΥΠΩΣΗ
Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Τι θα έπρεπε να έχει γίνει στην Κύπρο

22:46 - 27 Μαρ 2013
Νικηφόρος Μαλεβίτης

Γράφει ο Νικηφόρος Μαλεβίτης

Αντιλαμβάνομαι ότι η κατάσταση στην Κύπρο είναι δραματική. Εκατοντάδες επιχειρήσεις είδαν τα ταμειακά τους διαθέσιμα και τους τρεχούμενους λογαριασμούς τους να εξαϋλώνονται λόγω του κουρέματος στις καταθέσεις και θα χρεοκοπήσουν το αμέσως προσεχές διάστημα, απολύοντας τους εργαζομένους τους. Χιλιάδες θέσεις εργασίας στον χρηματοπιστωτικό τομέα θα χαθούν, η ανεργία θα διπλασιαστεί, η ύφεση φέτος θα είναι πιθανότατα διψήφια. Με την επιβολή περιορισμών στην διακίνηση κεφαλαίων, η οικονομία ουσιαστικά δεν θα μπορεί να λειτουργήσει για άγνωστο χρονικό διάστημα. Με άλλα λόγια, η Κύπρος είναι πλέον με το ένα πόδι εκτός ευρώ και εκτός ανεπτυγμένου κόσμου.

Δεν συμφωνώ λοιπόν με τις αποφάσεις του Eurogroup, οι οποίες μου φαίνονται περισσότερο ως τιμωρία και έκρηξη παλαιών απωθημένων απέναντι στην Κύπρο, παρά ως λύση στο πρόβλημα. Η λύση στο πρόβλημα θα ήταν να έχει ανακεφαλαιοποιήσει απευθείας τις Κυπριακές τράπεζες ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας και -ως κύριος μέτοχός τους πλέον- να τις συρρικνώσει σταδιακά, διώχνοντας, εφόσον το επιθυμούσε, το μαύρο χρήμα των Ρώσων και Ουκρανών. Μία τέτοια εξέλιξη θα έδινε αρκετό χρόνο στην Κυπριακή οικονομία να προσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα, εν αναμονή και της έναρξης εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. Εναλλακτικά, η ΕΚΤ θα μπορούσε να τραβήξει την πρίζα στην Λαϊκή πολύ πριν δημιουργήσει ανεξέλεγκτες επισφάλειες της τάξης του 50% του Κυπριακού ΑΕΠ, οι οποίες θα συμπαρασύρουν ίσως τώρα και την Τράπεζα Κύπρου σε καθεστώς εκκαθάρισης.

Αντί των παραπάνω, οι Ευρωπαίοι πρώτα αγνόησαν τον χρηματοπιστωτικό υπερ-πληθωρισμό της Κύπρου, στη συνέχεια τόλμησαν να θέσουν αν αμφιβόλω την ιερότητα των καταθέσεων, κάτι που αναζωπύρωσε την Ευρωπαϊκή κρίση χρέους και επέτεινε την επιδρομή στις Κυπριακές τράπεζες και στη συνέχεια αποφάσισαν μία «θεραπεία σοκ» που εκτός απροόπτου θα δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα από όσα θα λύσει. Κι όλα αυτά επειδή η Γερμανία άλλαξε γνώμη σε σχέση με τη Σύνοδο Κορυφής του περασμένου Ιουνίου, κι έτσι το νομικό πλαίσιο για την απευθείας ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών από τους Ευρωπαϊκούς Μηχανισμούς, χωρίς τα χρήματα αυτά να προσμετρώνται στο χρέος των οικείων κρατών, δεν έχει ακόμη ψηφιστεί. Όχι μόνο αυτό, αλλά με τις δηλώσεις του κ. Νταϊσελμπλουμ κατέστη σαφές ότι η πολυπόθητη απευθείας ανακεφαλαιοποίηση, που θα έλυνε δυνητικά και το πρόβλημα βιωσιμότητας του χρέους για την Ελλάδα και την Ιρλανδία, είναι νεκρή.

Τα λάθη, η ανικανότητα και ενδεχομένως τα σκοτεινά κίνητρα των Βορειοευρωπαίων όμως δεν απαλλάσσουν τους Κυπρίους από τις δικές τους ευθύνες. Παρακολουθώντας το δημόσιο διάλογο στο νησί, διαπιστώνω ότι έχουν λυσσάξει εναντίον της Ελλάδας. Όμως δεν τους φταίει η Ελλάδα που οι τράπεζές τους χρεοκόπησαν. Οι Κυπριακές εποπτικές αρχές ήταν αυτές που θα έπρεπε να έχουν σταματήσει την ανεξέλεγκτη μεγέθυνση του χρηματοπιστωτικού τομέα. Είτε είχαν επενδύσει στην Ελλάδα, είτε στην αγορά ακινήτων (όπως οι αμερικανικές), είτε σε ομόλογα της Ευρωζώνης, οι Κυπριακές τράπεζες ήταν ευάλωτες στην κατάρρευση, γιατί είχαν επεκταθεί πέρα από κάθε έλεγχο. Και είχαν γίνει τόσο μεγάλες, που το Κυπριακό κράτος ήταν πολύ μικρό για να τις διασώσει. Ποιος λοιπόν φταίει γι’ αυτό;

Δεύτερον, η Ελλάδα δεν μπορούσε να βοηθήσει την Κύπρο. Τα χρήματα που έχει λάβει από τους Ευρωπαίους για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών της δεν είναι δικά της, είναι των Ευρωπαίων. Ούτε φυσικά είχε νομικά το δικαίωμα να παράσχει ρευστότητα η Τράπεζα της Ελλάδας στην Λευκωσία, όπως πρότεινε ο παντελώς άσχετος περί τα οικονομικά, Αλέξης Τσίπρας. Ακόμη και μέσα στις διαπραγματεύσεις του Eurogroup, η Ελλάδα δεν είχε ούτε λόγο, ούτε δύναμη να παράσχει στήριξη (τι είδους στήριξη αλήθεια θέλαν οι Κύπριοι;). Για όσους δεν το έχουν καταλάβει, η Ελλάδα είναι χρεοκοπημένη. Και οι χρεοκοπημένοι δεν έχουν δύναμη. Ας πρόσεχε και αυτή και η Κύπρος, να μη χρεοκοπήσουν και να μη βρεθούν στην ανάγκη των ξένων, Ρώσων ή Ευρωπαίων...

Όσο για τα απωθημένα των Κυπρίων από το παρελθόν που βγήκαν στην επιφάνεια, να θυμίσω απλώς ότι η απόπειρα πραξικοπήματος που έδωσε την αφορμή για την Τουρκική εισβολή δεν έγινε από νόμιμη ελληνική κυβέρνηση, αλλά από στρατιωτική χούντα. Πιο πριν εξάλλου, η Κύπρος είχε απορρίψει το Σχέδιο Άτσεσον, με το οποίο θα γινόταν η «Ένωσις» (αυτό δεν ήταν το επίσημο αίτημα του αγώνα της ανεξαρτησίας;), έναντι παραχώρησης μίας στρατιωτικής βάσης στην Τουρκία. Έτσι χάθηκε η μεγάλη ευκαιρία για το Κυπριακό. Πιο πριν ακόμη, από τα «13 σημεία» του Μακαρίου κι έπειτα, δημιουργήθηκε συνταγματικό πρόβλημα στην Κύπρο, ξεκίνησαν ταραχές, διαχωρίστηκαν ντε φάκτο οι δύο κοινότητες και διαπράχθηκαν φοβερές βιαιότητες εναντίον των Τουρκοκυπρίων. Και τέλος, το 2004, χάθηκε η μεγάλη ευκαιρία του Σχεδίου Αννάν, με το οποίο θα έμπαινε τέλος στην ξένη κατοχή στο νησί. Οι Κύπριοι το απέρριψαν, γιατί επιμένουν να βλέπουν τους Τουρκοκύπριους όχι ως ισότιμη κοινότητα (έστω και μειοψηφική), αλλά ως ενοχλητική μειονότητα που δεν έχει δικαίωμα πολιτικής εκπροσώπησης. Όπως λοιπόν συνέβη με την οικονομία, έτσι και στο πολιτικό επίπεδο, η Κύπρος είναι συνυπεύθυνη – χωρίς φυσικά αυτό να σημαίνει ότι είναι αποκλειστικά υπεύθυνη – για τα δεινά της.

Το μόνο που μένει τώρα δυστυχώς είναι να διασώσει ό,τι μπορεί από τα συντρίμμια της... 

Copyright © 1999-2024 Premium S.A. All rights reserved.