Με άλλα λόγια, η χώρα μας χρειάζεται πλέον στήριξη μόνο για την αποπληρωμή παλαιών χρεών. Πόση στήριξη; Κάτι λιγότερο από 11 δισεκατομμύρια μέχρι την πιθανολογούμενη πλήρη επιστροφή της στις αγορές, το 2016. Το ποσό αυτό θα μπορούσε να μειωθεί ακόμη περισσότερο το επόμενο καλοκαίρι, εφόσον οι εταίροι μας υλοποιήσουν τη δέσμευσή τους για διευθέτηση του ελληνικού χρέους, κάτι για το οποίο άλλωστε δεν έχουμε λόγο να αμφιβάλλουμε (προς το παρόν). Το ποσό που χρειαζόμαστε για το 2014 είναι περίπου 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ και θα μπορούσε να καλυφθεί εκ των ενόντων, καθώς η απελευθέρωση των πλειστηριασμών θα ενισχύσει την κεφαλαιακή βάση των τραπεζών (λογιστικά, μην φανταστείτε ότι συμφέρει τις τράπεζες ν’ αρχίσουν να βγάζουν μαζικά σπίτια στο σφυρί), ενώ δεν είναι απίθανο να μείνουν αδιάθετα κονδύλια στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, μετά τα stress test της Blackrock και μπορεί και να βγάλει και το κράτος κανένα φράγκο από τα warrants των τραπεζών και την πώληση μεριδίου της συμμετοχής του σε αυτές. Με άλλα λόγια, ίσως να μη χρειαστούμε νέο δάνειο, κάτι που θα αποτελέσει τεράστιο ψυχολογικό τονωτικό για την κοινωνία, έστω και αν οικονομικά δεν θα μας συμφέρει (που αλλού θα βρούμε επιτόκια 2,5%, με τα οποία δανειζόμαστε από τον μηχανισμό στήριξης;).
Για να επιτευχθεί όμως αυτός ο στόχος, στον οποίο έχουμε φτάσει τόσο κοντά, υπάρχει μία προϋπόθεση: να μην τα κάνουμε σκ@τ@ τώρα, στο τέλος. Και πολύ φοβάμαι ότι θα τα κάνουμε. Το ΠΑΣΟΚ καταρρέει, με αποτέλεσμα να απειλεί να συμπαρασύρει και την κυβέρνηση μαζί του. Όχι πως η ΝΔ είναι σε καλύτερη κατάσταση. Πολύ αμφιβάλλω αν θα ψηφίσουν τον προϋπολογισμό του 2014 και/ή τον φόρο ακινήτων ο Νικήτας Κακλαμάνης και ο Βύρων Πολύδωρας. Αν η κυβέρνηση πέσει, όμως, τινάζεται στον αέρα και η αξιολόγηση της Τρόικας. Ο προγραμματισμός που περιέγραψα και θα μπορούσε, υπό προϋποθέσεις, να οδηγήσει στην έξοδο από το Μνημόνιο, πάει περίπατο.
Το χειρότερο είναι ότι αν γίνουν εκλογές, τότε κάθε πιθανό αποτέλεσμα οδηγεί σε αδιέξοδο. Αν βγει η Νέα Δημοκρατία, με ποιον θα κυβερνήσει; Το ΠΑΣΟΚ λογικά δεν θα επαρκεί πλέον. Αν βγει πάλι ο ΣΥΡΙΖΑ, με ποιους θα κυβερνήσει; Με τους Ανεξέλεγκτους; Και τι κυβέρνηση θα είναι αυτή; Με τη ΔΗΜΑΡ και τα απομεινάρια του ΠΑΣΟΚ, ύστερα από το πάτημα που θα δώσει στον Τσίπρα η ανατροπή του Βενιζέλου και η αντικατάστασή του με κάποιον αρχηγό τύπου Σκανδαλίδη; Αυτό είναι και το πιθανότερο σενάριο. Όμως μία κυβέρνηση που θα υποστηρίζει ότι σταματάει να εφαρμόζει το Μνημόνιο, πως θα ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις για την ελάφρυνση του χρέους; Τι θα πουν τα εθνικά κοινοβούλια της Ευρωζώνης; Και αν σταματήσει η εφαρμογή του Μνημονίου, ποιος θα μας δώσει τα δισεκατομμύρια που μας λείπουν για την αποπληρωμή των ομολόγων που λήγουν τον Γενάρη και τον Μάιο; Οι ελληνικές τράπεζες, οι οποίες θα καταρρεύσουν σε κλίμα πανικού, μετά την ανακοίνωση της αναστολής του Μνημονίου; Ή οι εταίροι μας; Ή θα τα βάλουμε με την ΕΚΤ και θα τη φεσώσουμε; Σε μία τέτοια περίπτωση, θα πρέπει να αποχαιρετήσουμε την Ευρωζώνη... Ή μήπως θα μπορέσει να κάνει την κωλοτούμπα του αιώνα ο Τσίπρας και να συνεχίσει να εφαρμόζει το Μνημόνιο; Απίθανο το βρίσκω, καθώς θα τον ρίξουν από την κυβέρνηση οι δικοί του βουλευτές, οι λαϊκιστές που ο ίδιος εξέθρεψε και τις ιδέες των οποίων κατά βάθος συμμερίζεται.
Εκτός όμως από τα πολιτικά αδιέξοδα, υπάρχουν και τα στρατηγικά προβλήματα. Εννοώ δηλαδή «και τι έγινε αν βγούμε από το Μνημόνιο»; Αφού η οικονομία μας, οι εξαγωγές, ο κλάδος των διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών, συνεχίζουν να καταβυθίζονται. Ανάπτυξη δια της ιδιωτικής κατανάλωσης και των εισαγωγών ή δια των δημοσίων δαπανών, ξεχάστε την. Τέτοια δυνατότητα, μέσα στο ασφυκτικό πλέον νομικό πλαίσιο της Ε.Ε (και όχι μόνο της Ευρωζώνης), δεν υπάρχει. Από την άλλη, η γραφειοκρατία, η εχθρική μας στάση απέναντι στις επενδύσεις, οι απειλές σε υποψηφίους επενδυτές, η λαμογιά, τα καρτέλ, η πολυνομία, η αρνησιδικία, τίποτε από τα παραπάνω δεν έχει διορθωθεί. Και όσο αυτά δεν διορθώνονται, ούτε η έξοδος από το Μνημόνιο θα μας προσφέρει τίποτα, ούτε το κερδοσκοπικό ράλι στο χρηματιστήριο θα μπορεί να αποκρύψει το γεγονός ότι οδεύουμε προς την κατάρρευση, λόγω της διαρκούς ύφεσης...