Και όμως, για να είναι επιτυχής και δίκαιη μία αξιολόγηση πρέπει να βασίζεται από την αρχή σε κριτήρια που να αντιστοιχούν στα κυριότερα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει η νέα κυβέρνηση και όχι να περιμένουμε το τέλος για να προτείνουμε τα κριτήρια αξιολόγησης.
Μια και ο Πρωθυπουργός βρισκόταν τις μέρες αυτές στις ΗΠΑ, προκειμένου, ανάμεσα σε άλλα, να συμμετάσχει στην προσπάθεια προσέλκυσης επενδύσεων, ας αρχίσουμε σήμερα από τη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος. Η βασικότερη προϋπόθεση της ανάπτυξης είναι οι Ξένες Άμεσες Επενδύσεις. Ανάπτυξη χωρίς αυτές δεν γίνεται. Για να προσελκύσουμε τις ξένες επενδύσεις και να ενθαρρύνουμε τις εγχώριες, πρέπει όμως να βελτιώσουμε μία σειρά από παράγοντες που τις επηρεάζουν και καθιστούν το κλίμα φιλικό προς την επιχειρηματικότητα.
Όπως είναι λογικό στον κοινοβουλευτισμό, κάθε κυβέρνηση προέρχεται από κάποιο ή κάποια κόμματα που έχουν τον ιδεολογικό προσανατολισμό τους. Όποιος και να είναι όμως αυτός ο προσανατολισμός, δεν μπορεί να έρχεται σε σύγκρουση με τα συμφέροντα της χώρας. Εδώ ίσως υπάρχει κάποιο θέμα, αφού η Κυβέρνησή μας φαίνεται να διατηρεί στο DNA της γονίδια που στην εποχή μας ακόμη οι χώρες του πρώην υπαρκτού σοσιαλισμού τα έχουν πλέον αποβάλει με τη διαδικασία της γενετικής επιλογής.
Σε μία οικονομία αγοράς μόνο η τόνωση του επιχειρηματικού κλίματος μπορεί να οδηγήσει στην ανταγωνιστικότητα και στην ανάπτυξη. Για να λειτουργήσει όμως σωστά η αγορά εργασίας, χρειάζεται ένα διαφανές, σταθερό και αποτελεσματικό πλαίσιο ρυθμίσεων και κανόνων λειτουργίας. Στα προηγμένα κράτη, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων που τις υπαγορεύει το δημόσιο συμφέρον, το ίδιο το κράτος δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα «διαιτητής» και «υποκείμενο» της αγοράς. Δεν είναι δουλειά του κράτους να χρησιμοποιεί τα χρήματα των φορολογουμένων για να επιχειρεί. Αλλιώς, σηματοδοτεί αρνητικά την αγορά και τους υποψήφιους επενδυτές, αφού καλλιεργεί τη δυσπιστία ότι μπορεί και να νοθεύει τους κανόνες του παιχνιδιού προς όφελός του.
Αν συμβουλευτούμε την ετήσια έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας, «Το επιχειρείν το 2015» θα δούμε ότι η χώρα μας, η οποία κατατάσσεται στην 61η θέση σε σύνολο 189 κρατών, έχει ακόμη πολλή δουλειά μπροστά της. Η έκθεση αυτή αξιολογεί για κάθε χώρα μία σειρά από παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται το επιχειρηματικό κλίμα. Πρόκειται ειδικότερα για την έκδοση άδειας λειτουργίας μίας επιχείρησης, την άδεια οικοδομής, την ηλεκτροδότηση, τη δυνατότητα Τραπεζικής δανειοδότησης, την κατοχύρωση της ιδιοκτησίας της, την προστασία των επενδυτών της μειοψηφίας του εταιρικού κεφαλαίου, τις διαδικασίες εισαγωγών και εξαγωγών και την αποτελεσματική προστασία των συμβάσεων από τη δικαιοσύνη. Πάνω σ’αυτή την έκθεση σκοπεύουμε λοιπόν να βασίσουμε τον κορμό της μελλοντικής μας αξιολόγησης.
Ευτυχώς για μας, πολλοί από τους παράγοντες αυτούς αντιστοιχούν σε μέτρα του τρίτου μνημονίου. Όλα όμως τα παραπάνω μέτρα απαιτούν την παρέμβαση της Κυβέρνησής μας για να εξειδικευθούν.
Σε πολλές όμως χώρες υπάρχουν παραδείγματα επιτυχημένων πρωτοβουλιών από τα οποία θα μπορούσαμε να εμπνευστούμε. Στο πλαίσιο αυτό μας έχει εντυπωσιάσει η πρωτοβουλία του προέδρου της Ινδίας Modi με το πρόγραμμα «φτιάξτο στην Ινδία» (make in India) που λανσάρισε το 2014 για να προσελκύσει ξένες άμεσες επενδύσεις σε 25 διαφορετικούς τομείς. Αναγνωρίζουμε πως η Ελλάδα δεν είναι Ινδία, αλλά δεν βλάπτει οι αρμόδιοι Υπουργοί να ζητήσουν από τα στελέχη τους να ρίξουν και κει μια ματιά, διότι τελευταία έχει αρχίσει να αποδίδει η πρωτοβουλία και να προσελκύει πολλούς βιομηχανικούς κολοσσούς. Στην έκθεση για το 2015, η Ινδία κατατασσόταν στην 142η θέση. Περιμένουμε να δούμε που θα βρίσκεται στην έκθεση του 2016 και 2017.
Όσο για μας, λαμβάνοντας υπόψη τις αβεβαιότητες λόγω Grexit, την κατάσταση ζόμπι στην οποία έχουν περιέλθει οι Ελληνικές Τράπεζες και τα capital controls, δεν είναι ρεαλιστικό να αναμένουμε βελτίωση στις εκθέσεις που θα καλύπτουν τα έτη 2016 και 2017.
Το μοντέλο που προβλέπει το Σύνταγμα για τη διακυβέρνηση της χώρας είναι πρωθυπουργοκεντρικό και κ. Τσίπρας θα κριθεί από την ικανότητα της κυβέρνησής του να δίνει λύσεις σε υπαρκτά και πιεστικά προβλήματα. Αλλιώς θα είχε επιλέξει να συνεχίσει να ζει ανενόχλητος στον φανταστικό κόσμο της θεωρίας όπου όλα είναι πάντα καλά.