ΕΚΤΥΠΩΣΗ
Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Περί ευθύνης και ανευθυνότητας των πολιτικών κομμάτων

07:51 - 11 Ιουλ 2016
Στέλιος Χριστόπουλος

Γράφει ο Στέλιος Χριστόπουλος

Σε μία δημοκρατία τα κόμματα αποτελούν το συλλογικό μηχανισμό πολιτικής έκφρασης, εκπροσώπησης και συμμετοχής μιάς ή περισσοτέρων ιδεών, κοινωνικών ομάδων και συμφερόντων στο κοινοβούλιο και στο γενικότερο πολιτικό γίγνεσθαι.

Ωστόσο, εδώ και κάποιες δεκαετίες τα κόμματα έχουν αρχίσει να χάνουν μεγάλο μέρος της αίγλης που μπορεί να είχαν κάποτε.

 

Στα περισσότερα κράτη, οι εκάστοτε κυβερνώντες αλλά και οι περισσότεροι ψηφοφόροι δυσπιστούν και τα θεωρούν αναγκαίο κακό για την ομαλή λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος.

 

Σε πολλές χώρες της Νότιας Αμερικής, όπως η Αργεντινή και η Βενεζουέλα έτειναν να υποσκελιστούν από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις. Έτσι μεταλλαγμένα όπως είναι και στο όνομα κάποιας αριστερόστροφης ή δεξιόστροφης ιδεολογίας, αντί για θέσεις, υπεράσπιζαν δηλαδή και υπερασπίζουν κεκτημένα δικαιώματα στηρίζοντας, συχνά μάλιστα χωρίς προηγούμενη σοβαρή ανάλυση, τις όποιες κοινωνικές διεκδικήσεις τους πέφτουν στο χέρι προκειμένου ν’ ανέλθουν στην εξουσία.

 

Με την άνοδό τους στην εξουσία τα κόμματα υφίστανται, όπως πάλι είναι φυσικό, νέα μετάλλαξη ώστε να προσαρμοστούν στην πραγματικότητα της πολιτικής, δηλαδή της τέχνης του εφικτού. Στο σημείο αυτό αρχίζουν λοιπόν και οι συμβιβασμοί, οι αποκλίσεις ή ακόμη και οι συγκρούσεις ανάμεσα στην κυβέρνηση και στο κόμμα από το οποίο προέρχεται.

 

Στην Ελλάδα, όλοι γνωρίζουμε πως αν κάποιοι συνδικαλιστικοί ηγέτες δεν είχαν προσχωρήσει στο ΣΥΡΙΖΑ, το κόμμα θα βρισκόταν ακόμη στην αντιπολίτευση. Στους 18 μήνες της παρούσας κυβέρνησης, της οποίας το ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί τη βασική κομματική συνιστώσα, ζούμε λοιπόν και τις πιέσεις που της ασκούνται από το κόμμα και που συχνά φτάνουν στα άκρα, να τηρήσει έστω και κάποιες από τις, συνδικαλιστικού ιδίως χαρακτήρα, δεσμεύσεις που μοίραζε χωρίς φειδώ ως κόμμα πριν από τις εκλογές.

 

Η απόσταση ανάμεσα στις εξαγγελίες και στην ασκούμενη πολιτική εξαρτάται από την αρχική απόσταση που χώριζε τα σχετικά κόμματα από τον ρεαλισμό, προτού βρεθούν ως κυβέρνηση στην εξουσία και από τον βαθμό ωριμότητας, ή αντίθετα, αφέλειας των ψηφοφόρων τους. Διότι κάθε λαός έχει την κυβέρνηση που ψηφίζει και που του αξίζει.

 

Είδαμε πρόσφατα τι συνέβη στο Ηνωμένο Βασίλειο με το δημοψήφισμα για το Brexit αλλά και την απόγνωση στην οποία έχουν φτάσει οι Ρεπουμπλικάνοι στις ΗΠΑ με την υποψηφιότητα του Ντόναλντ Τραμπ. Καλά, θα μου πείτε, τι κοινό μπορεί να έχουν όλα αυτά;

 

Για την έξαρση του λαϊκισμού, την οποία βιώνουμε σήμερα, δεν ευθύνονται μόνο κάποιοι επιτήδειοι, όπως ο Μπόρις Τζόνσον ή ο Ντόναλντ Τραμπ. Ευθύνη έχουν και τα κόμματα.

 

Πέρα από τη λειτουργία τους ως μηχανισμού κατάληψης της εξουσίας, δεν πείθουν ότι έχουν καλλιεργήσει επαρκώς και τη λειτουργία τους του ελέγχου των ιδεών, θέσεων ή προσωπικοτήτων των υποψηφίων που προωθούν. Πόσα από αυτά έχουν και τηρούν κάποιον κώδικα δεοντολογίας;

 

Τι έκανε το ΣΥΡΙΖΑ για να μην φτάσουν π.χ. ο Βαρουφάκης ή η Κωνσταντοπούλου και οι «ιδέες» τους, στα αξιώματα που κατείχαν κατά τους 7 πρώτους μήνες του 2015;

 

Τι ανάλυση έκαναν το Συντηρητικό κόμμα ή το κόμμα των Εργατικών στο Ηνωμένο Βασίλειο για τις πιθανές επιπτώσεις του Brexit; Λίγες ήταν οι προειδοποιήσεις που είχαν απευθύνει στους πολιτικούς για τις επιβλαβείς επιπτώσεις του Brexit ο Καναδός Μαρκ Κάρνεϋ, Διοικητής της Τράπεζας του Ηνωμένου Βασιλείου αλλά και σοβαρά και έγκυρα περιοδικά και εφημερίδες όπως το Economist και οι Financial Times; Τι ανάλυση έκαναν τα 2 αυτά κόμματα-θεσμοί για την ηγεσία τους; Και πως θα αντιδράσουν τώρα; Μόνο το κυνήγι της διαδοχής τα ενδιαφέρει;

 

Τι έλεγχο έκαναν οι Ρεπουμπλικάνοι στους υποψηφίους τους για τις ιδέες που προωθούσαν ή για την ίδια την προσωπικότητά τους και την καταλληλότητά τους να αναλάβουν το αξίωμα του Προέδρου στις ΗΠΑ;

 

Το πλέον πρόσφατο, σε ατομικό επίπεδο, παράδειγμα, είναι ο διορισμός του έως το 2014 Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Μπαρόσο στη θέση συμβούλου της Goldman Sachs με σκοπό να την βοηθήσει να διαχειριστεί με τον καλύτερο τρόπο την κρίση του Brexit για την ίδια και τους πελάτες της.

 

Κατά την ταπεινή γνώμη του γράφοντος, ο διορισμός αυτός αποτελεί κατάφωρη παραβίαση και των πλέον στοιχειωδών κανόνων δεοντολογίας. Ο κ. Μπαρόσο ήταν Πρόεδρος της Επιτροπής, όταν εκδηλώθηκε η κρίση στη ζώνη Ευρώ και η χώρα του, η Πορτογαλία, υπήρξε το τρίτο κατά σειρά θύμα μετά την Ελλάδα και την Ιρλανδία.

 

Περιμένουμε βέβαια με ενδιαφέρον την αντίδραση της σημερινής ομάδας της Επιτροπής του κ. Γιούνγκερ. Ωστόσο, και σε ένα διαφορετικό επίπεδο, αναρωτιόμαστε τι σόϊ μηχανισμό δεοντολογίας διαθέτουν το σοσιαλδημοκρατικό (κεντροδεξιό) κόμμα της Πορτογαλίας ή το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που άφησαν να περάσει ο διορισμός του κ. Μπαρόσο, μιάς τόσο σημαίνουσας προσωπικότητας που είχαν υποστηρίξει για Πρόεδρο της Επιτροπής, στην επιτελική αυτή θέση μιάς Τράπεζας που κερδοσκοπούσε και εξακολουθεί να κερδοσκοπεί συστηματικά πάνω στις κρίσεις χρέους όλων των χωρών του πλανήτη;

Copyright © 1999-2024 Premium S.A. All rights reserved.