Το κακό δεν λέει να τελειώσει και είναι ξεκάθαρο πλέον ότι όσοι υποστήριξαν έγκαιρα πως κανείς δεν γνωρίζει το πραγματικό μέγεθος της κρίσης, βγαίνουν αληθινοί.

Η αντίληψη ότι πέρασε η μπόρα των subprimes, και  ότι η επόμενη κρίση θα είναι η καταναλωτική πίστη, όπως γράψαμε, (ΗΠΑ: Το επόμενο χτύπημα από τις πιστωτικές κάρτες 02/10/2008) είναι μεν σωστή, αλλά δεν αποτυπώνει την πραγματική ένταση, όλο το μέγεθος και τις παραμέτρους της μπόρας που έρχεται. Μπόρα που, όπως εκτιμούν αρκετοί, θα αφήσει έντονο το στίγμα της και στις χρηματιστηριακές αγορές για αρκετό διάστημα ακόμη. Προχθές σας επισημάναμε πως η πραγματική κρίση στην πρωτογενή στεγαστική πιστωτική αγορά τώρα αρχίζει και θα κρατήσει τουλάχιστον ως το 2010, εξηγώντας το γιατί. (Ενσκήπτει δριμύτερος εφιάλτης των στεγαστικών, 9/11/2008)

Σήμερα θα ασχοληθούμε με άλλες δύο παραμέτρους από όπου ξεκινά ο νέος δυσοίωνος κύκλος, οι οποίες μέχρι σήμερα δεν ήταν απολύτως  εμφανείς. Βρίσκονταν στο παρασκήνιο και, το χειρότερο, δεν ήταν εύκολα κατανοητές για τον απλό επενδυτή που ενδιαφέρεται απλώς για μετοχές.  Βγαίνουν στην επιφάνεια ως παράπλευρες απώλειες και δημιουργούν πολύ πιο έντονα αρνητικά συναισθήματα, φόβο και πανικό, ακριβώς γιατί παρέμεναν στο σκοτάδι και εμφανίστηκαν ξαφνικά.

Junk Bonds

Κλάδος που άρχισε να κλυδωνίζεται επικίνδυνα είναι η αγορά των Junk Bonds. Το θέμα βγήκε στην επιφάνεια στο ευρύ κοινό μόλις πριν δύο μέρες, εξαιτίας της συζήτησης για τη διάσωση των General Motors, Ford και Chrysler. Τότε συνειδητοποίησαν όλοι πως τα ομόλογα των εταιριών αυτών έχουν κατρακυλήσει πολύ χαμηλά. Της μεν GM στα 17 σεντς στο δολάριο και της Ford, λίγο ψηλότερα, στα 25 σεντς στο δολάριο.Όσο βέβαια συνεχίζεται η αβεβαιότητα για το μέλλον τους, τόσο η τιμή τους θα πέφτει. Μόνο αυτές οι δυο εταιρείες κατέχουν περίπου το 5% της αγοράς.

Τα Spread στα Junk bonds στις 1800 μονάδες

Εν τω μεταξύ, από την κορύφωση της κρίσης στα τέλη Αυγούστου μέχρι σήμερα, το spread στη συγκεκριμένη αγορά υπερδιπλασιάστηκε από τις 800 μονάδες βάσης στις 1800. Διαφορά πάνω από χίλιες μονάδες μεταξύ κρατικών ομολόγων και junk bonds σημαίνει πως ο κλάδος βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Το ενδεχόμενο αυτό αποτυπώνεται και σε διάφορες εκτιμήσεις,μία εκ των οποίων αυτή της S&P.

Σύμφωνα με αυτές, από το 2007, όταν τα μη εξυπηρετηθέντα Junk Bonds αναλογούσαν στο 0,97%, το 2008 θα φθάσουν στο 2,9% δηλαδή θα τριπλασιαστούν, ενώ το 2009 θα φθάσουν το 7,6%, δηλαδή εννιά φορές πάνω. Αυτό σημαίνει ότι δέκα περίπου εταιρείες κάθε μήνα δεν θα εξυπηρετούν τις υποχρεώσεις τους, αφήνοντας τους επενδυτέςστο έλεος της τύχης.

Φανταστείτε το μέγεθος των απωλειών που καλούνται να εγγράψουν όσοι κατέχουν τέτοια ομόλογα στα χαρτοφυλάκια τους, αλλά φανταστείτε επίσης τι έχει να γίνει το 2010, όταν με βάση τη κυκλική αντίδραση της οικονομίας θα σκάσουν οι συνέπειες της μηδενικής ανάπτυξης του 2009.

Παράγωγα εμπορικών ακινήτων

Μέχρι τώρα όλοι είχαμε μείνει άναυδοι από το μέγεθος της φούσκας των subprimes που αφορούσαν τη στεγαστική πίστη. Ελάχιστοι όμως είχαν το νου τους για το τι θα γινει με τα παράγωγα και τις τιτλοποιήσεις που στήθηκαν πάνω στο δανεισμό  εμπορικών και εταιρικών ακίνητων περιουσιών. Δυστυχώς, και αυτή η αγορά βρίσκεται σε δεινή θέση και ετοιμάζεται να δώσει νέο ισχυρό πλήγμα στους κατόχους τέτοιων  προϊόντων. Συνήθως πρόκειται για προϊόντα που έχουν αξιολογηθεί ως ΑΑΑ, ΑΑ των οποίων όμως τα spreads το τελευταίο διάστημα έχουν αυξηθεί κατά 500 μονάδες.

Μολις προχτές, τρείς τέτοιες εκδόσεις, των Westin Ηotels, Hilton Head και Promenade Shops Mall, συνολικού ύψους 335 εκ. δολαρίων, μπήκαν στη μαύρη λίστα ως υποψήφιες για default.Δεν έγινε γνωστό ποιος θα πληρώσει τη νύφη, ήταν όμως η αφορμή να έρθει στο προσκήνιο ο παράπλευρος αυτός κίνδυνος για τις τράπεζες και τις ασφαλιστικές εταιρείες.

Σύμφωνα με τη <