Μήπως ζούμε σε κάποια ιδανική χώρα (όπου τηρούνται απαρέγκλιτα οι νόμοι και οι διατάξεις) και δεν το γνωρίζουμε; Διαφορετικά, το ερώτημα που προκύπτει είναι αν η απόφαση αυτή είναι μια πράξη ηθική και υπεύθυνη. Προσωπικά, πιστεύω πως όχι!
Και το λέω αυτό, διότι έχουμε πολλά παραδείγματα εμπορικών επιχειρήσεων (σουπερμάρκετ, μίνι μάρκετ κλπ), οι οποίες, στο παρελθόν και σε περιόδους που ο κρατικός έλεγχος ήταν ανύπαρκτος ή είχε λασκάρει, πωλούσαν ληγμένα κρέατα, γάλατα και άλλα συναφή τρόφιμα, απλώς κολλώντας στη θέση του παλιού στίκερ ένα νέο με άλλη μεταγενέστερη (από την ημερομηνία λήξης) ημερομηνία. Τώρα πια πολύ φοβάμαι πως οι διάφοροι επιτήδειοι θα μπορούν να δρουν ανεξέλεγκτα, γεμίζοντας τα ράφια τους με προϊόντα αμφίβολης ποιότητας για απελπισμένους καταναλωτές. Και εδώ συνίσταται το ανήθικο της υπόθεσης.
Έτσι, με τις τιμές των τροφίμων να αυξάνονται σε επίπεδα απροσπέλαστα για την πλειοψηφία του ελληνικού πληθυσμού, η κυβέρνηση κάνει το απελπισμένο βήμα που επιτρέπει στους εμπόρους να πωλούν τρόφιμα που έχουν λήξει, σε φθηνότερες τιμές, έτσι ώστε οι «εξαθλιωμένοι» Έλληνες να έχουν τουλάχιστον κάτι να προσδοκούν, ανεξαρτήτως των τυχόν κινδύνων που εγκυμονούν για την υγεία τους. Εδώ πρέπει να επισημάνω ότι η αντίληψη των καταναλωτών για τα ληγμένα τρόφιμα, στις ΗΠΑ τουλάχιστον, είναι ότι αξίζουν μόνο για τροφή των γουρουνιών και όχι των ανθρώπων. Το ίδιο φαίνεται να πιστεύουν και οι τράπεζες τροφίμων, οι οποίες αρνούνται να τα συμπεριλάβουν στα τρόφιμα που διαθέτουν.
Η απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να επιτρέψει την πώληση των ληγμένων τροφίμων σε τιμή χαμηλότερη από την αρχική, αποτελεί μια κίνηση που, κατά την άποψή μου, δεν είναι σε θέση να τη δικαιολογήσει. Ενώ οι διάφορες ομάδες καταναλωτών, την ερμηνεύουν ως απόδειξη της αδυναμίας της να σταματήσει την περαιτέρω κλιμάκωση του υψηλού κόστους των εμπορευμάτων.
Οι κανονισμοί αποκλείουν το κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα από τη λίστα των αναλώσιμων που μπορούν να πωληθούν και θέτουν ένα όριο ημερομηνίας που θα επιτρέπεται η πώλησή τους. Έτσι, τρόφιμα στα οποία η ημερομηνία λήξης υποδεικνύεται από την ημέρα και το μήνα, μπορούν να συνεχίσουν να υπάρχουν στο ράφι για άλλη μια εβδομάδα. Σε περίπτωση που η ελάχιστη διατηρησιμότητα δηλώνεται με την αναγραφή μήνα και έτους, η πώληση μπορεί να παραταθεί για ένα μήνα, και σε περίπτωση που η ημερομηνία λήξης δηλώνεται μόνο με την αναγραφή του έτους, η ημερομηνία πώλησης μπορεί να παραταθεί κατά ένα τέταρτο του χρόνου.
Αυτή η απόφαση για πολλούς, εμού συμπεριλαμβανομένου, αποτελεί μια «ανεύθυνη πράξη». Είναι φανερό ότι η κυβέρνηση αδυνατώντας να ελέγξει την ακρίβεια στις τιμές των προϊόντων, επιτρέπει την πώληση τροφίμων με ληγμένη ημερομηνία διατηρησιμότητας. Ο ίδιος ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων διατυπώνει την ανησυχία του για το αν το μέτρο αυτό εξυπηρετεί σε κάτι. «Σε κάθε περίπτωση πρέπει να δοθούν ουσιαστικές απαντήσεις στον ΕΦΕΤ, στις εταιρείες τροφίμων, λιανικού εμπορίου και στις ενώσεις καταναλωτών για την αναγκαιότητα πώλησης των συγκεκριμένων προϊόντων» δήλωσε ο Γιάννης Μίχας, πρόεδρος του οργανισμού, που είναι Ν.Π.Δ.Δ. και τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. «Επίσης, πρέπει να απαντηθεί γιατί δεν γίνεται αποδεκτή η πρόταση του ΕΦΕΤ και των φορέων της αγοράς για πώληση αυτών των προϊόντων λίγο πριν την ημερομηνία λήξης με σημαντική μείωση των τιμών» και κατέληξε πως «το Υπουργείο πρέπει άμεσα να αναστείλει την εφαρμογή της συγκεκριμένης διάταξης διότι δεν εξυπηρετεί ούτε τους καταναλωτές ούτε την επιχειρηματικότητα».
Πράγματι, η κυβέρνηση παίρνει ένα μεγάλο ρίσκο, αφού επαφίεται στην κρίση των πωλητών, ενώ θα έπρεπε αντί να επιτρέψει την πώληση ληγμένων προϊόντων να είχε σαν πρωταρχικό της στόχο την άρση των περιορισμών και τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις (ενέργεια, μεταφορές, μείωση γραφειοκρατίας), που θα επιφέρουν τη μείωση των τιμών, την οποία, στο τέλος της ημέρας, αφήνει στη διακριτική ευχέρεια των ευσυνείδητων ή μη εμπόρων.