Φαίνεται όμως ότι στη χώρα μας η επιλογή του συμβιβασμού από ορισμένους στη βιομηχανία και το εμπόριο ακολουθεί μια άλλη λογική, που προσωπικά δεν την αντιλαμβάνομαι. Μια λογική που περιλαμβάνει ένα γκρίζο πεδίο παραγόντων-μεσαζόντων, οι οποίοι δυστυχώς επηρεάζουν την τελική τιμή στα βασικά είδη διατροφής στην αγορά. Αυτή την παράδοξη αλυσίδα μεσαζόντων, που μεσολαβεί από την παραγωγή στη μεταποίηση μέχρι και τη διάθεση ενός προϊόντος στην αγορά, την πληρώνει πάντα ο καταναλωτής. Οι παραγωγοί πιέζονται τελικά από τους παράγοντες αυτούς να μειώνουν όλο και περισσότερο την τιμή των προϊόντων τους για να μεγιστοποιήσουν οι τελευταίοι τα κέρδη τους.
Η λογική υπαγορεύει ότι σε περίοδο ύφεσης θα έπρεπε, τόσο οι βιομηχανίες όσο και οι επιχειρήσεις λιανικής, να μεταφέρουν τη χαμηλή τιμή που πετυχαίνουν στην αγορά των πρώτων υλών στο τελικό προϊόν, έτσι ώστε να υπάρχει μια ισορροπία μεταξύ καταναλωτικής δυνατότητας και τιμών των προϊόντων. Στην περίπτωση που αυτό δεν συμβαίνει, τότε δυο είναι οι ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΟΙ παράγοντες που μπορούν να ασκήσουν την πιο αποτελεσματική πίεση σε αυτές: πρώτον οι καταναλωτές και δεύτερον (στις περιπτώσεις ασυδοσίας) το κράτος! Αλλά σε μια ελεύθερη αγορά ο δεύτερος παράγοντας είναι μάλλον ανίσχυρος.
Είναι απορίας άξιον, λοιπόν, πως στην Ελλάδα το γάλα αγοράζεται από τις βιομηχανίες γαλακτοκομικών προϊόντων στη χαμηλότερη τιμή της ευρωπαϊκής αγοράς και το συσκευασμένο γάλα πωλείται στη χώρα μας 30%-40 % πάνω από την τιμή που πωλείται σε οποιασδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, απλά και μόνο γιατί του κολλήσαμε την –παγκοσμίως πρωτότυπη– ονομασία «φρέσκο».
Το φαινόμενο αυτό καθιστά την Ελλάδα μια χώρα που μάλλον δεν ανήκει σε αυτόν τον πλανήτη. Και, είναι προφανές ότι η λογική που διέπει τον καθορισμό του ύψους των τιμών είναι «εξωγήινη».
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τα περισσότερα προϊόντα διατροφής στα ράφια των σουπερμάρκετ έχουν αυξηθεί αδικαιολόγητα τους τελευταίους μήνες. Ενώ διάφορες έρευνες που πραγματοποιούνται επανειλημμένως από αρμόδιους φορείς, εμφανίζουν τεράστιες διαφορές στην τιμή πώλησης ομοειδών ειδών διατροφής σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Τελικά που πάει η κατάσταση; Ο ΟΟΣΑ, μας παρουσίασε μια έκθεση μέσω της οποίας καταδεικνύονται οι αγκυλώσεις που ευθύνονται εν μέρει για την ακρίβεια στις τιμές των προϊόντων. Παρόλα αυτά, αντί η κυβέρνηση να προχωρήσει πάραυτα στην απελευθέρωση της αγοράς από αυτές τις αγκυλώσεις, για να υπάρξει μεγαλύτερος ανταγωνισμός ο οποίος θα οδηγήσει σε μείωση των τιμών, φαίνεται να κάνει πίσω (στα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, το ψωμί και το γάλα), υπό την πίεση των συντεχνιών και των ολιγοπωλίων. Και αναρωτιέται κανείς, ποιος κυβερνάει τη χώρα τελικά;
Από την άλλη πλευρά οι καταναλωτές πρέπει να αντιληφθούν ότι έχουν στη διάθεση τους το ισχυρότερο «όπλο» ενάντια στην υπέρμετρη κερδοσκοπία ορισμένων, την επιλογή. Το έχω γράψει και θα το ξαναγράψω: το 1976, όταν ζούσα στην Νέα Υόρκη, οι βιομηχανίες συσκευασμένου κρέατος αποφάσισαν να αυξήσουν κατά 10% την τιμή πώλησης των προϊόντων τους, αλλά η αντίδραση των Νεοϋορκέζων και όλων των αμερικανών πολιτών ήταν άμεση, μποϋκοτάρισαν τα προϊόντα αυτά για μια εβδομάδα. Με αποτέλεσμα οι βιομηχανίες συσκευασμένου κρέατος να ανακαλέσουν την αύξηση. Μπορείτε να φανταστείτε το μέγεθος της οικονομικής ζημιάς που μπορεί να επιφέρει στις βιομηχανίες αλλά και τα καταστήματα λιανικής πώλησης μια τέτοια καθολική συμπεριφορά.
Βέβαια, αυτά συμβαίνουν όταν οι καταναλωτές δεν «μασάνε» από τέτοιες επιχειρηματικές συμπεριφορές. Στην Ελλάδα, παρά την απόγνωση, την ανέχεια και την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών, που κάποιους τους έχει κάνει να παραμιλάνε, φαντάζει ακόμα δύσκολο…
Ποιός είναι ο Marketing Browser: Ο Πάνος Τσαγκαράκης διετέλεσε επί σειρά ετών υψηλόβαθμο στέλεχος επιχειρήσεων στις ΗΠΑ, Καναδά και Ελλάδα. Τα τελευταία χρόνια είναι αρθρογράφος του “Reporter” και Διευθυντής Σύνταξης του μηνιαίου περιοδικού «Οικονομικά & Ναυπλιακά Νέα». Ειδικεύεται στη Διοίκηση Επιχειρήσεων με εξειδίκευση τo Marketing και την Επικοινωνία