Έτσι, οι ερευνητές της McKinsey αποφάσισαν πρόσφατα να διερευνήσουν τι προωθεί και τι περιορίζει τη διάδοση τεχνολογικά εξελιγμένων επιχειρηματικών πρακτικών, χρησιμοποιώντας ένα μείγμα επιστημονικής βιβλιογραφίας, μελέτες πολυεθνικών οργανισμών, όπως ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) και το World Economic Forum, αλλά και διεξοδικές συνεντεύξεις ηγετών επιχειρήσεων και άλλων εμπειρογνωμόνων. Εντόπισαν, λοιπόν, 13 άξονες ή «χαρακτηριστικά» που φαίνεται να επιταχύνουν την υιοθέτηση τεχνολογιών και πρακτικών που εφαρμόστηκαν από ηγέτες καινοτομίας αλλά είναι καινούργιες για λιγότερο προηγμένες επιχειρήσεις. Έξι από τους 13 αυτούς άξονες μπορούν να επηρεαστούν άμεσα από τις ίδιες τις δράσεις των επιχειρήσεων, ανεξάρτητες σε μεγάλο βαθμό από ευρύτερους παράγοντες, όπως ο ανταγωνισμός, η εκπαίδευση, οι ρυθμιστικοί κανόνες και η ποιότητα των υποδομών.
Η εφαρμογή των έξι αυτών αξόνων ή χαρακτηριστικών, ποικίλλει ευρέως μεταξύ επιχειρήσεων σε διάφορες χώρες και διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές. Για παράδειγμα, οι πρακτικές επαγγελματικού μάνατζμεντ που προωθούν τη διάχυση υιοθετούνται ευρύτερα, κατά μέσο όρο, σε γερμανικές και αμερικανικές επιχειρήσεις σε σχέση με τις επιχειρήσεις άλλων χωρών. Από την άλλη πλευρά, οι ιαπωνικές επιχειρήσεις τείνουν να επωφελούνται περισσότερο από άλλες από την πρόσβαση σε άφθονα ταλέντα επιστημών και τεχνολογίας. Οι επιχειρήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου, με τη σειρά τους, ξεχωρίζουν για τις εξωτερικές συνεργασίες τους με ισχυρή τοπική επιστημονική βάση και για την υιοθέτηση προηγμένων ή παγκόσμιων (ή και τα δύο) αλυσίδων αξίας.
Έξι άξονες βοηθούν τις εταιρείες να επιταχύνουν την υιοθέτηση τεχνολογίας και καινοτόμων επιχειρηματικών πρακτικών.
Δείτε ποιοι είναι και κάνετε την δική σας αυτοαξιολόγηση βάσει αυτών των χαρακτηριστικών.
1. Προσέλκυση κορυφαίων στελεχών με όραμα και επιθυμία να οδηγήσουν την επιχείρηση στην υιοθέτηση νέων ιδεών. Είναι λογικό να διασφαλίσουμε ότι τουλάχιστον ορισμένα από τα ανώτατα στελέχη υποστηρίζουν και εφαρμόζουν νέες επιχειρηματικές προσεγγίσεις ή τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη (AI), τα big data analytics ή η ρομποτική. Σε μια πρόσφατη μελέτη του MGI π.χ., το 60% των επιχειρήσεων που υιοθέτησαν πρώτες την τεχνητή νοημοσύνη, ανέφεραν σημαντική υποστήριξη από τα ανώτατα στελέχη τους. Ενώ μόνο το 33% όσων ασχολούνται με περιορισμένους πειραματισμούς που περιλαμβάνουν τεχνητή νοημοσύνη ανέφεραν ότι είχαν αντίστοιχη υποστήριξη.
2. Καλλιέργεια νοοτροπίας και κουλτούρας ανάληψης υπολογισμένων κινδύνων. Αυτό μπορεί να συμβεί με την ενσωμάτωση της εξωστρέφειας στις εταιρικές αξίες και τη δημιουργία ευκαιριών για πειραματισμούς και γρήγορες νίκες (με την υπογράμμιση ότι δεν είναι απαραίτητο να γίνουν όλα σωστά από την πρώτη φορά). Παλαιότερη ανάλυση καινοτομίας της McKinsey, όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα, εμφανίζει το 55% των πρωτοπόρων κορυφαίων καινοτόμων επιχειρήσεων να θέτουν συγκεκριμένους στόχους και προσδοκίες καινοτομίας και ανάπτυξης, σε σύγκριση με το μόλις 38% των δεύτερων και 20% και 10% αντιστοίχως των καινοτόμων επιχειρήσεων του τρίτου και τέταρτου τεταρτημόριου.
3. Εξωτερικές συνεργασίες. Οι επιχειρηματικοί και επαγγελματικοί κόμβοι και τα δίκτυα, καθώς και οι ανταλλαγές ή οι κοινές ερευνητικές δραστηριότητες μεταξύ πανεπιστημίων και επιχειρήσεων, είναι καθοριστικής σημασίας. Όπως επισήμανε ο Dr. Waguih Ishak - Division Vice President & Director της Corning West Technology Center Science & Technology - της Silicon Valley, σε πρόσφατο άρθρο του στο McKinsey Quarterly, τέτοιες σχέσεις ανανεώνουν συνεχώς τον τρόπο λειτουργίας μιας επιχείρησης. Πράγματι, οι ακαδημαϊκοί εκτιμούν ότι περίπου το 40% της επιτυχίας μιας εταιρείας στην υιοθέτηση νέων ιδεών εξαρτάται από την ποιότητα των εσωτερικών και εξωτερικών δικτύων της. Οι ενώσεις μεταξύ επιχειρήσεων, κράτους, ερευνητικών ιδρυμάτων και συνδικάτων βρίσκονται πίσω από την υιοθέτηση της Industrie 4.0 στη Γερμανία.
4. Σύνδεση της επιχείρησης με προηγμένες ή παγκόσμιες αλυσίδες αξίας για την έκθεσή της στον μέγιστο αριθμό βέλτιστων πρακτικών. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι πρέπει να αναζητηθούν, πέραν των συνηθισμένων, υποψήφιοι προμηθευτές πιο καινοτόμοι και προηγμένοι ή πειραματικές συνεργασίες με πελάτες που βρίσκονται σε ηγετικές καινοτομικές θέσεις (ακόμη και αν δεν είναι αρχικά κερδοφόρες). Οι έρευνες δείχνουν σταθερά ότι οι προμηθευτές και οι πελάτες είναι από τις σημαντικότερες πηγές ενθάρρυνσης για την υιοθέτηση προηγμένων επιχειρηματικών πρακτικών.
5. Προτεραιότητα στην κατάρτιση και την ανάπτυξη για τη δημιουργία καλύτερων δεξιοτήτων των εργαζομένων. Αυτές οι προσπάθειες μπορεί να περιλαμβάνουν πρωτοβουλίες για τη βελτίωση της κατανόησης της τεχνολογίας από την ανώτατη διοίκηση, αλλά μπορεί επίσης να στοχεύουν στον τρόπο εργασίας. Σε ένα πείραμα στην Ινδία, οι εταιρείες κλωστοϋφαντουργίας χωρίστηκαν σε δύο ομάδες, με τη μία ομάδα να εκπαιδεύεται στην ανάπτυξη δεξιοτήτων μάνατζμεντ (η εκπαίδευση είναι βασικός μηχανισμός διάχυσης της γνώσης) και η άλλη όχι. Η ομάδα που καταρτίστηκε με δεξιότητες μάνατζμεντ ήταν 11% πιο παραγωγική και κατά 230 χιλιάδες δολάρια ετησίως πιο κερδοφόρα.
6. Πρόσληψη ανθρώπων που διαθέτουν τις δεξιότητες να μετατρέψουν την εξωτερική καινοτομία σε συγκεκριμένες επιχειρηματικές πρακτικές και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Η Έρευνα Καινοτομίας του Ηνωμένου Βασιλείου δείχνει ότι οι επιχειρήσεις που ταυτόχρονα εφευρίσκουν νέες ιδέες και υιοθετούν εκείνες των άλλων, απασχολούν σχεδόν διπλάσιο βαθμό πτυχιούχων και δυόμισι φορές περισσότερους επιστήμονες και μηχανικούς από τις μη καινοτόμες (επιχειρήσεις). Τα υψηλής μόρφωσης ταλέντα όχι μόνο τείνουν να είναι πιο εξωστρεφή αλλά επίσης ενισχύουν την ικανότητα απορρόφησης: την ικανότητα δηλαδή να παρατηρούν, να μαθαίνουν και να εφαρμόζουν ιδέες από το εξωτερικό περιβάλλον.
Αυτά τα χαρακτηριστικά είναι αρκετά διαισθητικά, υποστηρίζουν οι Tera Allas και Vivian Hunt της McKinsey, αλλά η έρευνα δείχνει ότι πολύ συχνά παραβλέπονται και οι επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται να είναι στην κορυφή δεν μπορούν να τα αγνοήσουν.
Διαβάζοντας την έκθεση, δεν μπορώ να μη νοιώσω θλίψη για το γεγονός ότι η χώρα μας βρίσκεται πολύ μακριά τόσο από πλευράς υιοθέτησης προηγμένων τεχνολογικά επιχειρηματικών πρακτικών, όσο και στο επίπεδο συνεργασίας κράτους – πανεπιστημίων – επιχειρήσεων, με τις όποιες εξαιρέσεις να επιβεβαιώνουν απλώς τον κανόνα.