Σας θυμίζουν κάτι τα παραπάνω; Πρόκειται για μια μάλλον συνηθισμένη κατάσταση που μετατρέπει κάποιους φυσιολογικούς κατά τα άλλα εργαζόμενους σε «αβοήθητα θύματα». Οι άνθρωποι αυτοί φθάνουν στο σημείο να πιστεύουν ότι βρίσκονται πραγματικά στο έλεος των περιστάσεων, και δεν έχουν καμία εμπιστοσύνη στη δυνατότητά τους να πετύχουν οτιδήποτε υπό κάποιες συγκεκριμένες συνθήκες. Είναι πεπεισμένοι ότι οι πιθανότητες είναι εναντίον τους, δικαιολογώντας με τον τρόπο αυτό την πεποίθησή τους ότι αξίζουν ειδικές παραχωρήσεις όταν υπολείπονται των στόχων τους.
Μπορεί να αναγνωρίζετε αυτά τα χαρακτηριστικά σε κάποιους από τους συναδέλφους σας ή ακόμη και στον εαυτό σας ενίοτε! Ευτυχώς, υπάρχει θεραπεία. Βοηθήστε τον εαυτό σας και τους συνεργάτες σας να μετατρέψουν τις δικαιολογίες σε αποτελέσματα ακολουθώντας κάποιες απλές συμβουλές:
Θέστε σαφείς προσδοκίες - και παραμείνετε σε αυτές. Παρά το πως μπορεί να αισθάνεται κάποιος ορισμένες φορές, καμιά εταιρεία δεν σχεδιάζει άχρηστα έργα μόνο και μόνο για να κρατήσει τους εργαζόμενούς της απασχολημένους. Αν οι συνεργάτες σας έχουν αυτή τη νοοτροπία, είναι υποχρέωση του ηγέτη τους να τους βοηθήσει να επεξεργαστούν καλύτερα την κατάσταση και να επικεντρωθούν στα γεγονότα. Κάθε έργο θα πρέπει να έχει σαφείς στόχους και μετρήσιμα αποτελέσματα. Τα αποτελέσματα αυτά αποτελούν και την αιτιολόγηση του έργου, γι’ αυτό μην επιτρέπετε στον εαυτό σας ή στην ομάδα σας να τα υποβαθμίσει μέσω της διαδικασίας. Ο ρόλος ενός ηγέτη, μεταξύ άλλων, είναι να βοηθήσει τους ανθρώπους του να μάθουν να λένε «ναι» και να το λένε συχνά.
Να είστε απόλυτα ειλικρινείς σχετικά με τα αποτελέσματα. Αν η ομάδα σας είναι επικεντρωμένη στην επίτευξή τους τότε δεν έχετε παρά να το «γιορτάσετε» και να τους ανταμείψετε γι αυτό. Αν όχι, σταματήστε να τους δίνετε όλο και περισσότερο χρόνο για να προσπαθήσουν να δείξουν τον καλύτερο εαυτό τους. Οι εργαζόμενοι θα πρέπει να προσπαθούν πραγματικά να πετυχαίνουν τους στόχους τους παρά τις περιστάσεις. Αυτή είναι η αξία που προσθέτουν χρησιμοποιώντας τις δεξιότητες και την εμπειρία τους για να μετριάσουν τους κινδύνους και να βρουν τρόπους που θα λειτουργούν με τα δεδομένα που υπάρχουν.
Τονίστε την ατομική υπευθυνότητα. Ζητήστε από κάθε μέλος της ομάδας να λογοδοτεί για τις αποφάσεις, τις προσεγγίσεις και τις συμπεριφορές που οδήγησαν στην επιτυχία, έτσι ώστε να μπορούν να τις αναπαραγάγουν σκόπιμα στο μέλλον. Εναλλακτικά, ζητήστε από κάθε εργαζόμενο να προσδιορίσει τους τρόπους με τους οποίους συνέβαλε -περισσότερο ή λιγότερο- στα αποτελέσματα. Οι απαντήσεις θα πρέπει να ξεκινούν με λέξεις όπως «επέλεξα», «αρνήθηκα», «υπέθεσα», «έκανα» και «δεν έκανα». Αυτό είναι το σημείο όπου το «εγώ» συναντά την ομάδα και αρχίζει να συμβαίνει κάτι σχεδόν μαγικό. Καθένας αισθάνεται πως ό,τι συμβαίνει είναι προσωπική του ευθύνη, ενώ παράλληλα με τον τρόπο αυτό παρέχεται σε κάθε εργαζόμενο η ευκαιρία να αποδεχθεί την πραγματικότητα, να μάθει από αυτή και να βελτιωθεί.