Αντίθετα από την εικόνα που πολλές φορές έχουµε στο µυαλό µας, δεν έχει κάθε ηγέτης απαραίτητα ένα πλήθος αφοσιωµένων που τον ακολουθεί. Πολλές φορές ένας ηγέτης δεν είναι παρά ένας άνθρωπος που προχωρά στο δρόµο που έχει επιλέξει, δίχως να νοιάζεται ή καν να κοιτάζει αν και πόσοι έρχονται ξοπίσω του.

Οι ικανότητες που αποκαλούµε ηγετικές δεν είναι απαραίτητο να προσελκύουν τα πλήθη, αλλά να µας επιτρέπουν να δηµιουργούµε έργο δίχως αυτά. Ανάµεσά τους είναι το θάρρος, η αντοχή, η υποµονή, το χιούµορ, η ευελιξία, η επιµονή, η αυτάρκεια, η ακριβής αντίληψη για την πραγµατικότητα και η ικανότητα να διατηρείς την ψυχραιµία και τον αυτοέλεγχό σου ακόµα και όταν τα πράγµατα πηγαίνουν άσχηµα.

Στις πιο «θηλυκές» ιδιότητες ενός ηγέτη περιλαµβάνονται ακόµα η έγνοια για την αισθητική και το περιβάλλον, η προστατευτικότητα, η διορατικότητα και η συµπόνια, καθώς και ό,τι άλλο κάνει τους ανθρώπους να νιώθουν ασφαλείς. Πως φροντίζει γι’αυτούς κάποιος που είναι αρκετά δυναµικός µα και ευγενής και ξέρει να διαχειρίζεται την ελευθερία που του παρέχεται µέσα από τις αρµοδιότητές του και τον τίτλο του µε φειδώ.

Συνοψίζοντας, ηγέτης είναι κάποιος που ξέρει το δρόµο, δείχνει το δρόµο και τον βαδίζει. Πιο απλά: εκείνος που ξέρει πού θέλει να πάει, σηκώνεται και πηγαίνει ως εκεί. Πρόκειται για state of mind, που µάλιστα δε σχετίζεται µε τη θέση που προβλέπει γι’αυτόν κάποιο οργανόγραµµα. Για να είµαστε µάλιστα ειλικρινείς δεν µπορεί να διδαχθεί, µπορεί όµως να ενθαρρυνθεί ή να εµπνευστεί.

Δεν υπάρχει «ο» τρόπος να είναι κανείς ο τέλειος ηγέτης. Υπάρχουν όμως εκατομμύρια τρόποι να είναι ένας καλός ηγέτης. Οι ηγέτες ζουν με βάση τις επιλογές τους, όχι τις συγκυρίες ή την τύχη. Είναι γεννημένοι για κάτι τέτοιο και πολύ πιθανόν να υπάρχει στο DNA τους.

Ο ηγέτης δεν αρκείται να είναι σωστός. Αποδεικνύει με την παρουσία και τις ενέργειές του ότι η ηγεσία είναι προϋπόθεση για την επιβίωση και προαπαιτούμενο της επιτυχίας Κάνοντας εκείνο που πρέπει και όχι απαραίτητα εκείνο που οι πολλοί θέλουν.

Η ηγεσία δεν έχει να κάνει με το τι κάνεις αλλά με το ποιος είσαι. Και πρέπει να είμαστε οι ηγέτες που θέλουμε να είμαστε, εκείνοι που οι άνθρωποί μας τελικά αξίζουν: πρακτικοί όσο και οραματιστές.