Σε όλες τις περιπτώσεις πλην του 1993 η επόμενη χρονιά έκλεισε με άνοδο και συνοδεύτηκε από ισχυρή ανοδική τάση. Πέρα από την στατιστική εμφάνιση της σύμπτωσης του υψηλού με το κλείσιμο του έτους η ερμηνεία της κορύφωσης των προσδοκιών στο τέλος της χρονιά είναι μια ισχυρή ένδειξη αισιοδοξίας για την συνέχεια, ειδικά δε όταν ο τραπεζικός δείκτης κλείνει με απώλειες και η μετοχή της Coca Cola έχει πάψει πλέον να «αλλοιώνει» την γενική εικόνα της αγοράς. Ο Γενικός Δείκτης τρέχει ένα σερί πέντε συνεχόμενων ανοδικών μηνών έχοντας κρατήσει το σήμα αγοράς από τον κινητό μέσο των 200 ημερών με επόμενο ψυχολογικό σημείο αντίστασης τις 1.000 μονάδες και ουσιαστικό την ζώνη μεταξύ 1.180 – 1.200 μονάδων. Τεχνικά αυτός ο στόχος θα μπορούσε να τεθεί ως ένα ρεαλιστικό επίπεδο προσέγγισης με τους καθημερινούς τζίρους τους οποίους η αγορά διακινεί στο τελευταίο τρίμηνο (50 – 80 εκ. ευρώ) και ένα ικανοποιητικό ανοδικό περιθώριο (~30%) από τα τρέχοντα επίπεδα.
Η αβεβαιότητα έχει πολλές παραμέτρους σχολιάζουν οι χρηματιστές. Πρώτα' απ' όλα είναι η διάρκεια της ίδιας της κυβέρνησης. Τα μέτρα που έχουν ληφθεί αναμένεται ότι θα χτυπήσουν τις ευαίσθητες κοινωνικά ομάδες, οπότε οι ξένοι παραμένουν επιφυλακτικοί ως προς την ομαλότητα στη χώρα μας.
Στη συνέχεια, η αγορά ανησυχεί για το μέλλον των τραπεζών. Προς το παρόν, με βάση τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Τράπεζα της Ελλάδος ως προς την ανακεφαλαιοποίηση των πιστωτικών ιδρυμάτων, προκύπτει ότι οι κεφαλαιακές ανάγκες τους ήταν οι προβλεπόμενες και πως οι τέσσερις συστημικές τράπεζες δεν θα χρειαστούν περισσότερα από τα 27,5 δισ. ευρώ.
Ένας άλλος λόγος που προβληματίζει τους επενδυτές είναι το πραγματικό χρήμα. Τι ρευστό θα εισπράξουν το 2013. Τι θα εισπράξουν από τα μερίσματα. Με βάση τα στοιχεία του 9μήνου προκύπτει ότι το συνολικό ποσό προς διάθεση δεν θα ξεπεράσει τα 500 εκατ. ευρώ! Πρόκειται για τη χαμηλότερη ιστορικά επίδοση, καθώς το 2011 είχαν διανεμηθεί 750 εκατ. ευρώ, το 2010 το αντίστοιχο κονδύλι είχε ανέλθει στο 1,4 δισ. ευρώ, το 2009 διανεμήθηκαν μερίσματα συνολικού ύψους 1,9 δισ. ευρώ, το 2008 διανεμήθηκαν 1,5 δισ. ευρώ, το 2007 είχαν δοθεί 5,36 δισ. ευρώ και το 2006 το ύψος των μερισμάτων είχε διαμορφωθεί στα 4,3 δισ. ευρώ. Οι χρηματιστές περιμένουν να δουν ποια μερισματική πολιτική θα ακολουθήσει ο ΟΠΑΠ και αν αυτή θα επηρεαστεί από την πώληση του Οργανισμού. Επίσης, μαζί με την Coca Cola είναι οι δύο εταιρείες με παραδοσιακά υψηλή μερισματική πολιτική. Εάν αυτές οι δύο εισηγμένες χαμηλώσουν τον πήχη, τότε θα μιλάμε για όχι περισσότερες από 40 εταιρείες σε σύνολο 260 εισηγμένων που θα κατορθώσουν να διανείμουν μέρισμα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα για τους αναλυτές στις φετινές επιδόσεις των εισηγμένων είναι ότι παρά την ικανοποιητική πορεία του ebitda (λειτουργική κερδοφορία) οι επιχειρήσεις λυγίζουν κάτω από το βάρος των χρεωστικών τόκων που διαβρώνει τα ίδια κεφάλαια μιας επιχείρησης. Θα πρέπει οι επενδυτές τη φετινή χρονιά να είναι προετοιμασμένοι για μεγάλο αριθμό εισηγμένων που θα είναι κερδοφόρες αλλά δεν θα διανείμουν μέρισμα, προκειμένου να διακρατήσουν την πολύτιμη ρευστότητα για να αντιμετωπίσουν ένα ακόμη σκληρό και απρόβλεπτο έτος, όπως θα είναι και το 2013.
Μην ξεχνάμε επίσης ότι η μερισματική πολιτική των εισηγμένων έχει δεχθεί το πιο ισχυρό πλήγμα από την απουσία των τραπεζών για 5η διαδοχική χρονιά, οι οποίες έχουν αποκλειστεί από τη διανομή μερίσματος λόγω της κρατικής ενίσχυσής τους. Βέβαια οι τράπεζες πλέον έχουν εισέλθει σε ένα μακρύ τούνελ ύφεσης με τις ζημίες να κυριαρχούν. Θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι οι εισηγμένες με βάση τη σημερινή εικόνα της οικονομίας θα χρειαστούν αρκετές χρήσεις πλέον για να ξαναδούν οι μέτοχοι μερίσματα της δεκαετίας του 2000. Από τις εταιρείες που παραδοσιακά έδιναν μεγάλο μέρισμα, μερικές δεν συγκαταλέγονται πλέον στη συγκεκριμένη λίστα. Κάποιες άλλες, ωστόσο, εξακολουθούν να επιβραβεύουν τους μετόχους τους με αυτόν τον τρόπο και στη συγκεκριμένη λίστα συγκαταλέγονται, μεταξύ άλλων: τα δύο διυλιστήρια (Motor Oil και Ελληνικά Πετρέλαια), οι εισηγμένες που δραστηριοποιούνται στην αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας (Eurobank Properties και Trastor), η Coca Cola, ο ΟΠΑΠ, η ΕΧΑΕ, η ΕΥΔΑΠ, η ΕΥΑΘ, ο ΟΛΘ, η Καρέλιας και η Μέτκα.
Επίσης, η υψηλή μερισματική πολιτική αποτελούσε μέχρι και το 2008 το ισχυρό πλεονέκτημα που είχε η ελληνική αγορά και γι’ αυτό προσέλκυσε μεγάλο αριθμό ξένων επενδυτικών οίκων. Υπολογίστηκε ότι πάνω από 300 funds είχαν παρουσία στο Χ.Α. μέχρι και το β΄ εξάμηνο του 2009. Σήμερα αυτός ο αριθμός έχει περιοριστεί στο ελάχιστο. Πάντως, οι εισηγμένες με ταμειακά διαθέσιμα υψηλότερα του δανεισμού τους θα περιορισθούν στο ελάχιστο ποσοστό που τους δίνει το δικαίωμα η νομοθεσία να διανείμουν μέρισμα.
Στα θετικά περιλαμβάνεται το γεγονός ότι τα μερίσματα θα φορολογούνται με μικρότερο συντελεστή 10% από 25% σήμερα. Αλλά ποιος κάθεται σε ένα χρηματιστήριο που εκτός από τον φόρο συναλλαγών θα υπάρχει και ο φόρος υπεραξίας και μάλιστα με συντελεστή 20%; Αυτός είναι ο μεγάλος προβληματισμός όλων των εμπλεκομένων περί τα χρηματιστηριακά, αφού από την 1η Απριλίου 2013 τίθεται σε ισχύ ο εν λόγω φόρος, που θα αφορά κάθε κερδοφόρο συναλλαγή, θα γίνεται απόδοσή του εντός διμήνου και θα συμψηφίζεται με τυχόν ζημιές στο τέλος κάθε χρόνου. Οι χρηματιστές βλέπουν τις δουλειές τους να συρρικνώνονται, μετανάστευση των ιδιωτών επενδυτών σε ξένες πλατφόρμες ή σε άλλες χώρες, αποφεύγοντας έτσι τη φορολογία.
Πλέον φαίνεται ότι ευνοούνται οι μακροπρόθεσμες επενδύσεις, εφόσον ισχύσει ο φόρος υπεραξίας, με τους επενδυτές να στρέφονται κυρίως στις εισηγμένες με γεμάτα ταμεία.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Καρέλια που έχει μηδενικό δανεισμό και ταυτόχρονα 210,8 εκατ. ευρώ στο ταμείο του. Μηδενικό δανεισμό έχει και η Ελληνικά Χρηματιστήρια, με το ταμείο να ξεπερνάει τα 117 εκατ. ευρώ. Ακολούθως, ο ΟΛΘ ο οποίος οδεύει προς ιδιωτικοποίηση εμφανίζει cash flow της τάξης των 82,2 εκατ. ευρώ. Μηδενικό δανεισμό έχει και η Alpha Αστικά Ακίνητα, με 18,2 εκατ. ευρώ στα ταμεία της, η Ευρωπαϊκή Πίστη με 6,9 εκατ. ευρώ και καθόλου δανεισμό, το ίδιο και η Ιντεάλ με 6,3 εκατ. ευρώ, αλλά και η ΓΕΚΕ, υπό τη διαχείριση της οποίας βρίσκεται το ξενοδοχείο President στη Λεωφόρο Κηφισίας στην Αθήνα. Το Ταμείο της εταιρείας διαθέτει περίπου 6 εκατ. ευρώ. Μηδενικό δανεισμό, αλλά περισσότερα από 6 εκατ. ευρώ στο ταμείο της έχει και ο όμιλος Ιντεάλ, ενώ μηδενικό δανεισμό και 1,7 εκατ. ευρώ έχει η Κανάκης. Λίγο πάνω από 1 εκατ. ευρώ στο ταμείο της και μηδενικό δανεισμό έχει η MLS.
Στ.Κ.Χαρίτος