Στα υψηλότερα ιστορικά επίπεδα κινείται η συμμετοχή των ξένων επενδυτών στο Χ.Α., όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία του Αποθετηρίου με 51,47% τον Φεβρουάριο, έναντι 51,36% τον Νοέμβριο, 51,53% τον Αύγουστο, 51,65% τον Ιούλιο, 53,31% τον Μάιο και 51,99% τον Μάρτιο της ίδιας χρονιάς. Σύμφωνα με την αγορά είτε η πτώση των μετοχών αναδεικνύει την πραγματική συμμετοχή των ξένων, είτε οι Έλληνες επενδυτές πουλάνε, με αποτέλεσμα τα χαρτιά τους να περνάνε στους ξένους.
Aπό τον Νοέμβριο του 2009 ξεκίνησε η σταδιακή αποχώρηση των ξένων επενδυτικών οίκων από το ελληνικό Χρηματιστήριο, που συνοδεύθηκε από το κλείσιμο dealing rooms στην Αθήνα και κορυφώθηκε έναν χρόνο αργότερα με την ακύρωση της παρακολούθησης μετοχών του Ftse 20. Ο δημοσιονομικός εφιάλτης στη χώρα που συνεχίζεται για έκτη χρονιά έχει απομακρύνει τουλάχιστον 50 ξένα funds που παρακολουθούσαν το Χ.Α., γεγονός που επιβεβαιώθηκε και στα δύο roadshows, σε Λονδίνο και Νέα Υόρκη το φθινόπωρο του 2012.
Την πιο ενεργό παρουσία στην Ελλάδα μέχρι και τον Νοέμβριο του 2009, από τους μεγάλους επενδυτικούς οίκους, είχαν οι εξής: UBS, Citigroup, Nomura, Merrill Lynch, Keefe Bruyette&Woods, Credit Suisse, Goldman Sachs, Deutsche Bank, Natixis Securities, CA Chevreux και Morgan Stanley.
Αντιθέτως, τα πιο γνωστά hedge funds που έχουν σταματήσει να παρακολουθούν την Eλλάδα είναι: Ba Pension Fund, Amber Capital, Adelphi Capital, Auerbach Grayson&Company, Brevan Howard, Fideraum Asset Μanagement, Gartmore, Pensato Capita, Tiaa Cref, Henderson, River&Mercantile κ.ά. Θα πρέπει να σημειωθεί ωστόσο ότι στις τελευταίες συνεδριάσεις του Οκτωβρίου εμφανίσθηκαν η Goldman Sachs, η UBS και η JP Morgan με εντολές αγορών για τις 4 μεγαλύτερες τραπεζικές μετοχές, αλλά και στους τίτλους του ΟΠΑΠ, της ΔΕΗ, των Ελληνικών Πετρελαίων και της Coca-Cola Hellenic.
Ρίσκο
Μπορεί το Χρηματιστήριο να διαθέτει 20 – 25 εισηγμένες με καλή διεθνή παρουσία, όμως οι δημοσιονομικοί κραδασμοί επιστρέφουν και δεν επιτρέπουν στα ξένα funds να επαναφέρουν στις οθόνες των υπολογιστών τους την ελληνική χρηματιστηριακή αγορά. Ειδικά τώρα, που ξένοι οίκοι, όπως η αμερικάνικη Rusell και ο οίκος FTSE αφαιρούν μετοχές από τις λίστες τους ή υποβιβάζουν το Χ.Α. σε αναδυόμενη αγορά.
Για την ιστορία, πάντως, θα πρέπει να αναφερθεί ότι μέχρι και το 2010, που κορυφώνεται η ύφεση στην Ελλάδα, είχαν παρουσία στο Χ.Α. περισσότερα από 200 hedge funds, που εκπροσωπούσαν περίπου 120 διεθνή επενδυτικά «σπίτια». Στην τετραετία 2004-2007 οι ξένοι επενδυτές διοχέτευσαν στο Χ.Α. περισσότερα από 17 δισ. ευρώ, ενώ την τετραετία 2009-2012 έχουν προχωρήσει σε ρευστοποιήσεις ελληνικών μετοχών συνολικής αξίας 2 δισ. ευρώ.
Ακόμα και σήμερα, παρά την επιστροφή των ρευστοποιήσεων, οι ξένοι επενδυτές διατηρούν τον έλεγχο στις μετοχές της υψηλής κεφαλαιοποίησης, καθώς τις έχουν αποκτήσει σε ιδιαίτερα ελκυστικές αποτιμήσεις την περίοδο 2008-2009. Όπως είναι γνωστό, οι μεγάλοι διεθνείς οίκοι και κυρίως οι μεγάλοι Αμερικανοί επενδυτές ήταν από τους πρώτους που έχουν αποεπενδύσει στο ελληνικό Χρηματιστήριο, αν και από τις αρχές του περσινού καλοκαιριού εμφανίστηκαν διακριτικά κάποιες εντολές αγορών. Μάλιστα, δεν είναι λίγοι στην αγορά εκείνοι που αποδίδουν το ράλι του Χ.Α. τον Σεπτέμβριο σε φρέσκα κεφάλαια της Goldman Sachs, κυρίως προς τις τράπεζες και το επόμενο που ακολούθησε μέχρι τον Φεβρουάριο στη Fairfax, τη Silsester, την Fidelity. Πάντως, είναι γνωστό ότι στην αγορά μας δραστηριοποιούνται μικρότερα funds, τα οποία, ωστόσο, είναι πολύ μεγάλα για την ελληνική χρηματιστηριακή αγορά και διαχειρίζονται κεφάλαια της τάξης των 5-10 δισ. ευρώ το καθένα.
Ο στόχος της διοίκησης του Χ.Α. είναι να επαναπροσελκύσουν τα ξένα funds για κλάδους που παρουσιάζουν ειδικό ενδιαφέρον αυτή την περίοδο στην ελληνική οικονομία. Πρόκειται για τους κλάδους ενέργειας (αιολική, φωτοβολταϊκά, διαχείριση αποβλήτων), ακινήτων, υποδομών (λιμάνια, αεροδρόμια, οδικοί άξονες), τουρισμού, γεωργίας και μεταποίησης. Σύμφωνα μάλιστα με το σχέδιο νόμου που έχει προωθήσει η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς στο υπουργείο Οικονομικών κι αυτό στη Βουλή, υπάρχει ιδιαίτερη μνεία για τα αμοιβαία κεφάλαια εξωτερικού υψηλού ρίσκου, τα λεγόμενα «risk return asymmetry funds», τα οποία επιθυμούν να επενδύσουν στο Χ.Α. Τα μερίδια αυτών των κεφαλαίων -αναφέρεται στο ν/σ θα εισαχθούν στο Χρηματιστήριο. Μέσω αυτών των επενδυτικών σχημάτων, θα μεταφερθούν πόροι από την παγκόσμια επενδυτική κοινότητα σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην ελληνική οικονομία, αξιοποιώντας τα φορολογικά πλεονεκτήματα. Τον Φεβρουάριο του προηγούμενου έτους η συμμετοχή των ξένων επενδυτών ήταν στο 49,7%. Οι Ελληνες επενδυτές στο τέλος του μήνα κατείχαν το 47,08% του συνόλου της κεφαλαιοποίησης των μετοχών στο ΧΑ από 47,72% στο τέλος Ιανουαρίου 2013. Από τις εισροές των 42,078 εκατ. ευρώ που εμφάνισαν τον Φεβρουάριο 2013 οι ξένοι επενδυτές στο σύνολό τους, 48,5 εκατ. ευρώ προήλθαν από τους θεσμικούς επενδυτές και 1,59 εκατ. ευρώ από ξένα φυσικά πρόσωπα, ενώ εκροές 6,12 εκατ. ευρώ σημειώθηκαν από ξένα νομικά πρόσωπα και 1,89 εκατ. ευρώ από λοιπά νομικά πρόσωπα. Οι Έλληνες επενδυτές εμφανίζονται πωλητές, με εκροές κεφαλαίων ύψους 43,55 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 31,73 εκατ. ευρώ προήλθαν από ιδιώτες, τα 29,09 εκατ. ευρώ από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, 2,87 εκατ. ευρώ από ασφ. εταιρ. & συνταξιοδοτ. κεφάλαια και 0,74 εκατ. ευρώ από εταιρείες επενδύσεων. Αντίθετα, εισροές 9,6 εκατ. ευρώ προήλθαν από εταιρείες (ΑΕ, ΕΠΕ, ΟΕ, κ.λπ.), 6,45 εκατ. ευρώ από αμοιβαία κεφάλαια και 5,15 εκατ. ευρώ από τον δημόσιο τομέα. Οι ξένοι επενδυτές τον Φεβρουάριο 2013 πραγματοποίησαν το 34,6% των συναλλαγών, οι Ελληνες ιδιώτες επενδυτές πραγματοποίησαν το 39,1% των συναλλαγών και οι Ελληνες θεσμικοί επενδυτές (ιδιωτικές χρηματοοικονομικές εταιρείες) πραγματοποίησαν το 23,6% των συναλλαγών.
Τζίρος
Η Αξία Συναλλαγών του Φεβρουαρίου 2013 έφτασε τα 1.180,35 εκατ. ευρώ σημειώνοντας πτώση 24,4% από τη συναλλακτική δραστηριότητα του προηγούμενου μήνα που ήταν 1.560,94 εκατ. ευρώ. Σε σχέση με τον Φεβρουάριο 2012 που η αξία συναλλαγών ήταν 1.683,46 εκατ. ευρώ, σημειώθηκε πτώση της τάξης του 29,9%. Αντίστοιχα, η Μέση Ημερήσια Αξία Συναλλαγών του Φεβρουαρίου 2013 ήταν 59,02 εκατ. ευρώ από 70,95 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα. Ο αριθμός των Ενεργών Μερίδων για τον μήνα Φεβρουάριο 2013 ανήλθε στις 37.872 έναντι 41.304 κατά τον προηγούμενο μήνα. Επίσης, τον Φεβρουάριο 2013 δημιουργήθηκαν 1.571 Νέες Μερίδες Επενδυτών, έναντι 1.607 νέων μερίδων που δημιουργήθηκαν τον προηγούμενο μήνα. Η κεφαλαιοποίηση του ΧΑ στο τέλος του μήνα υπολογίστηκε στα 38,18 δισ. ευρώ.