Το ποσοστό του χρέους κατά πάσα πιθανότητα θα συνεχίσει να αυξάνεται - απλά με βραδύτερο ρυθμό

H "μανιώδης" πιστωτική επέκταση και η εκτίναξη της χρηματοοικονομικής μόχλευσης έχουν προκαλέσει ανησυχίες σχετικά με τη βιωσιμότητα της ανάπτυξης της Κίνας και της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Η ταχεία αύξηση της μόχλευσης και η υψηλή φορολογική επιβάρυνση του χρέους μπορεί «να σπείρει τους σπόρους» μιας οικονομικής κρίσης. Δυστυχώς, δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία σχετικά με το κινεζικο χρέος. Έτσι, με βάση διάφορες πηγές, η ΒΝΡ εκτίμησε το χρεός των νοικοκυριών, της κυβέρνησης και των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων, καθώς και του χρέους της συνολικής πραγματικής οικονομίας.

Η τράπεζα υπολογίζει ότι το κινεζικό χρέος των νοικοκυριών ανήλθε σε 23,1τρις RMB το 2014, που ισοδυναμεί με το 36,3% του ΑΕΠ, πολύ χαμηλότερο από ό, τι στις περισσότερες προηγμένες οικονομίες (86% στο Ηνωμένο Βασίλειο, 77% στις ΗΠΑ και 65% στην Ιαπωνία). Δε θα πρέπει να ανησυχούμε ιδιαίτερα, όμως, για το κινεζικό χρέος των νοικοκυριών, καθώς τα νοικοκυριά της Κίνας έχουν συσσωρεύσει σημαντικά περιουσιακά στοιχεία χάρη στην ταχεία αύξηση του εισοδήματος και του υψηλού ποσοστού αποταμίευσης. Το χρέος των νοικοκυριών ήταν ισοδύναμο με το 23% των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων τους και με το 10% των συνολικών κινεζικών χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων το 2014. Πράγματι, υπάρχουν πολλά περιθώρια για να αυξηθεί ο κινεζικός δανεισμός των νοικοκυριών με την ανάπτυξη των αγορών στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων.

Εκτιμάται ότι το συνολικό χρεός της κινεζικής κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων τόσο των άμεσων όσο και των μελλοντικών υποχρεώσεων, ανήλθε σε 38,8τρις RMB το 2014, ή σε 61% του ΑΕΠ. Το συνολικό δημόσιο χρέος της Κίνας είναι κοντά στο όριο της Συνθήκης του Μάαστριχτ (60%) για τις χώρες της ΕΕ και πολύ πιο κάτω από τα ποσοστά χρέους των πιο αναπτυγμένων χωρών. Ακόμη και η Γερμανία, χαρακτηριστικό παράδειγμα δημοσιονομικής σύνεσης, πραγματοποίησε δημόσιο χρέος στο 73% του ΑΕΠ το 2014.

Το χρέος των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων της Κίνας ανήλθε σε 77,9τρις RMB το 2014, ή σε 122,3% του ΑΕΠ, πολύ υψηλότερο από ό, τι τα περισσότερα έθνη (105% στην Κορέα, 101% στην Ιαπωνία, 67% στις ΗΠΑ). Το εταιρικό χρέος έχει αυξηθεί δραματικά από το 2009, με μέσο ετήσιο ρυθμό 20,5%. Εκτιμάται ότι περίπου το 60% του χρέους αυτού ελήφθη από κρατικές επιχειρήσεις για τη χρηματοδότηση του σχεδίου τόνωσης της οικονομίας της κυβέρνησης των 4τρις RMB.

Οι βιομηχανικές κρατικές επιχειρήσεις έχουν αυξήσει τη συσσώρευση χρέους από το 2008, ενώ οι ιδιωτικές επιχειρήσεις έχουν μειώσει το ποσοστό χρέους τους. Οι λόγοι είναι δύο: η τεράστια ζήτηση πιστώσεων από τις κρατικές επιχειρήσεις, σε συνδυασμό με την προτίμηση των τραπεζών για τις κρατικές επιχειρήσεις, έχει εκτοπίσει τις ιδιωτικές επιχειρήσεις από την πιστωτική αγορά. Με τις προοπτικές κέρδους να μειώνονται, ιδιωτικές επιχειρήσεις έχουν γίνει επίσης πιο προσεκτικές σχετικά με το δανεισμό χρημάτων για κεφαλαιουχικές δαπάνες.

Το ποσοστό του χρέους κατά πάσα πιθανότητα θα συνεχίσει να αυξάνεται - απλά με βραδύτερο ρυθμό. Η απομόχλευση είναι δύσκολη και επίπονη. Στον απόηχο της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, λίγες μόνο χώρες έχουν καταφέρει να μειώσουν τη μόχλευσή τους, ενώ οι περισσότερες χώρες έχουν δει αύξηση των δανειακών τους υποχρεώσεων.