Γιατί μπορεί οι περισσότεροι αναλυτές να είχαν προβλέψει την ανάκαμψη που θα ακολουθούσε την προκαλούμενη από την πανδημία ύφεση, λίγοι όμως περίμεναν τέτοιο ανοδικό ράλι για τη Wall Street και τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια, πριν έρθει το... χαστούκι της μετάλλαξης Όμικρον.
Η αναταραχή στον τομέα των ακινήτων στην Κίνα επηρέασε τις ασιατικές αγορές, ενώ συγκεκριμένα γεγονότα προκάλεσαν τριγμούς παγκοσμίως, όπως, για παράδειγμα, ο πληθωρισμός στην Τουρκία και η πολιτική Ερντογάν που οδήγησαν στα... τάρταρα την τουρκική λίρα.
Το Bloomberg ξεχωρίζει τις πέντε λέξεις που «στιγμάτισαν» τις παγκόσμιες αγορές το 2021 και δεν αποκλείεται να συνεχίσουν να αποτελούν ρυθμιστές και το νέο έτος.
Covid-19
Η πανδημία του κορονοϊού επηρεάζει κάθε πτυχή της ζωής μας για σχεδόν δύο χρόνια και τα χρηματιστήρια παγκοσμίως δεν αποτελούν εξαίρεση. Από το κραχ του 2020 περάσαμε στην ανάκαμψη που έφερε η ανακάλυψη των εμβολίων που επέτρεψε και το εκ νέου άνοιγμα της οικονομίας.
Η μετάλλαξη Όμικρον, όμως, επαναφέρει την ανησυχία. Παρόλα αυτά, οι περισσότεροι αναλυτές εκτιμούν ότι το 2022 θα είναι σαφώς καλύτερο σε αυτόν τον τομέα αφού, εκτός των εμβολίων, υπάρχουν και τα ελπιδοφόρα αντιικά χάπια της Pfizer και της Merck. Ακόμα και μετά την εμφάνιση της νέας παραλλαγής, το κλίμα αισιοδοξίας παραμένει.
Βέβαια, αυτό που επισημαίνουν οι ειδικοί είναι ότι, ακόμα και αν ο ιός γίνει τελικά ενδημικός ή εξαφανιστεί από τη ζωή μας, πάλι θα επηρεαστούν οι αγορές, αφού δεν θα υπάρχει πλέον το «πάτημα» για δημοσιονομικά και νομισματικά κίνητρα που αποτέλεσαν δύο από τους βασικούς μοχλούς της φετινής ανάκαμψης.
Πληθωρισμός
Η άνοδος του πληθωρισμού βρέθηκε και φέτος στο επίκεντρο των αναλύσεων και όχι άδικα, καθώς τα αυξανόμενα εταιρικά κέρδη απέδειξαν ότι οι εταιρείες μπορούν να μετακυλήσουν το επιπλέον κόστος στον καταναλωτή που πάντα δείχνει πρόθυμος να ξοδέψει.
Πάντως, αν οι πληθωριστικές πιέσεις αρχίσουν να υποχωρούν τους ερχόμενους μήνες, οι αναλυτές προειδοποιούν να μην περιμένουμε ιδιαίτερη ανάκαμψη, καθώς πάνω σε αυτές τις πιέσεις βασίστηκαν οι μετοχές για να γίνουν κερδοφόρες.
Αν πάλι οι πιέσεις επιμείνουν ή αυξηθούν περαιτέρω, τότε η κατάσταση περιπλέκεται. Οι μετοχές αποτελούν μόνο ένα καλό αντιστάθμισμα έναντι του πληθωρισμού και αν οι τιμές του καταναλωτή αυξηθούν πέρα του 4%, αυτό θα έπληττε τα χρηματιστήρια παγκοσμίως.
Επίσης, ο υψηλός πληθωρισμός θα πίεζε τις κεντρικές τράπεζες να συσφίξουν τη νομισματική πολιτική τους, κάτι που θα αύξανε το κόστος δανεισμού για τις υπερχρεωμένες χώρες, όπως η Ιταλία, και θα εξαντλούσε τη ρευστότητα της αγοράς. Άλλωστε, ήδη ο επικεφαλής της Federal Reserve Τζερόμ Πάουελ έχει προειδοποιήσει ότι η κεντρική τράπεζα μπορεί να αναγκαστεί να πάει σε γρηγορότερο tapering.
Ο Γκράχαμ Σέκερ της Morgan Stanley προειδοποιεί ότι ο αντίκτυπος μιας πιθανής έναρξης του tapering από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους για τη νέα χρονιά, ενώ οι αναλυτές συμφωνούν ότι η σωστή εκτίμηση του πληθωρισμού θα παίξει καταλυτικό ρόλο στην πορεία της Wall Street.
Απανθρακοποίηση
Ένας από τους λόγους που ο πληθωρισμός ενδέχεται να μείνει υψηλός είναι και η μετάβαση σε μηδενικές εκπομπές άνθρακα, στόχος στον οποίο δεσμεύτηκαν φέτος οι μεγαλύτερες οικονομίες παγκοσμίως, από τις ΗΠΑ μέχρι την Ινδία. Οι υψηλότερες τιμές άνθρακα και τα περιβαλλοντικά τέλη αυξάνουν το κόστος παραγωγής για τις βιομηχανίες, ενώ η μείωση των επενδύσεων σε ορυκτά καύσιμα συνέβαλε στην αύξηση του ενεργειακού κόστους που απειλεί να περιορίσει την ανάπτυξη.
Από την άλλη, βέβαια, ο στόχος της απανθρακοποίησης δημιουργεί ένα πεδίο επενδύσεων χωρίς προηγούμενο. Ας δούμε, για παράδειγμα, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, με τη μετοχή της Tesla να καταγράφει κέρδη άνω του 1.000% από την αρχή του περσινού έτους.
Με το κόμμα των Πρασίνων να είναι πλέον μέλος της κυβέρνησης της μεγαλύτερης ευρωπαϊκής οικονομίας, της γερμανικής, οι μετοχές που εμπλέκονται στην απανθρακοποίηση μπορούν να «ανθίσουν».
To Metaverse
Η αλλαγή ονομασίας του Facebook είναι ένα από τα γεγονότα της χρονιάς και δημιούργησε έδαφος για οικονομική δραστηριότητα εκτός του «πραγματικού» κόσμου σε πολλούς τομείς, από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μέχρι τα βιντεοπαιχνίδια. Το Metaverse – ψηφιακοί κόσμοι όπου οι χρήστες μπορούν να συναναστρέφονται, να παίζουν παιχνίδια και να δραστηριοποιούνται και επαγγελματικά – αποτελεί μια ευκαιρία τρισεκατομμυρίων δολαρίων, λένε οι αναλυτές.
Ήδη ένα ψηφιακό μοντέλο τσάντας Gucci που μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο σε διαδικτυακό παιχνίδι μπορεί να κοστίζει περισσότερο και από μια κανονική τσάντα της ίδια μάρκας. Όπως επισημαίνει η Morgan Stanley, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι άνθρωποι στον ανεπτυγμένο κόσμο πλέον περνούν περισσότερο χρόνο στον ψηφιακό κόσμο παρά στο να αλληλεπιδρούν σε φυσικούς χώρους. Και όπως φαίνεται, με την πανδημία να επιταχύνει αυτό το φαινόμενο, τα επόμενα χρόνια θα συνεχιστεί και ίσως ενισχυθεί το μοτίβο του να περνάμε όλο και περισσότερο χρόνο σπίτι μας και μπροστά σε οθόνες.
Κίνα
Το Πεκίνο εφάρμοσε αιφνίδια μέτρα για να περιορίσει τα κέρδη των τεχνολογικών κολοσσών φέτος και επέβαλε περιορισμούς στον δανεισμό στον τομέα των ακινήτων για να περικόψει την εξάρτηση από τον κλάδο. Την ίδια ώρα, η αύξηση του κόστους παραγωγής στα εργοστάσια περιόρισε τα κέρδη των εταιρειών, ενώ η έλλειψη σημαντικών μέτρων χαλάρωσης από την κεντρική τράπεζα της χώρας τους τελευταίους μήνες επιβάρυνε την οικονομική ανάπτυξη.
Γενικότερα, η χρονιά δεν ήταν καλή για τις ασιατικές αγορές που συνολικά κινήθηκαν πτωτικά, με τις offshore κινεζικές μετοχές στο Χονγκ Κονγκ να καταγράφουν μια από τις χειρότερες πορείες παγκοσμίως για φέτος.
Παρόλα αυτά, οι αναλυτές δεν χάνουν την πίστη τους στις ασιατικές αγορές και πιστεύουν ότι το 2022 θα ανακάμψουν. Αρκετοί εκτιμούν ότι τα χειρότερα πέρασαν και περιμένουν ότι θα παρθούν περισσότερα μέτρα υπέρ της οικονομίας που θα αποδώσουν τη νέα χρονιά. Η ΒΝΡ Paribas εκτιμά ότι το Πεκίνο θα προσαρμόσει την πολιτική του προς τους κατασκευαστές ακινήτων και θα στηρίξει τον ιδιωτικό τομέα.
Η Goldman Sachs, επίσης, εκτιμά ότι υπάρχει έδαφος για επενδυτικές ευκαιρίες λόγω της πολιτικής του προέδρου Σι Τζινπίνγκ, με τον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας να είναι ένας από αυτούς που προσφέρεται. Ενθαρρυντικά είναι και τα όσα προβλέπει το Group AG, που εκτιμά ότι το αυστηρό κανονιστικό πλαίσιο θα χαλαρώσει και τα εταιρικά κέρδη θα βελτιωθούν.
Βέβαια, δεν είναι μόνο αυτά τα πέντε μέτωπα στα οποία θα επικεντρωθούν οι επενδυτές το 2022. Εξελίξεις και αναταράξεις μπορούν να προκύψουν από... παντού, όπως, για παράδειγμα, από τις προεδρικές εκλογές στη Γαλλία ή την υπό κατάρρευση τουρκική οικονομία.
Γι΄αυτό και οι αναλυτές δεν συμφωνούν στις εκτιμήσεις τους. Ενώ ο Μαξ Κέτνερ της HSBC Holdings Plc προβλέπει καλύτερη εξέλιξη για τα χρηματιστήρια στο δεύτερο μισό του νέου έτους, η UBS Global Wealth Management εκτιμά ότι τα πράγματα θα εξελιχθούν αντίστροφα: δυνατό ξεκίνημα που σταδιακά θα υποχωρήσει προς το τέλος του έτους.
Ενώ η Goldman Sachs βλέπει τις αγορές να κινούνται υψηλότερα τη νέα χρονιά, η Bank of America είναι μάλλον απαισιόδοξη, προβλέποντας λιγότερα κέρδη ή, σε κάθε περίπτωση, ασταθείς αποδόσεις.
Αυτό που μας έμαθε, βέβαια, και το 2021 είναι ότι δεν μπορείς να είσαι σίγουρος για τίποτα. Η Goldman Sachs συμβουλεύει τους επενδυτές να αποφύγουν τις μετοχές εταιρειών με υψηλό εργασιακό κόστος και αυτές που βασίζονται σε μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης, αλλά αυτή είναι έτσι κι αλλιώς μια συμβουλή που οι ειδικοί είχαν δώσει και πέρυσι...
