Σύμφωνα με την πρακτική «pay-for-delay», οι μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες πληρώνουν -κάτω από το τραπέζι- τις μικρότερες, με σκοπό να εξασφαλίσουν την καθυστέρηση της παραγωγής και κυκλοφορίας γενόσημων, και κατ' επέκταση φθηνότερων, φαρμάκων. Το αποτέλεσμα είναι ότι όλες οι φαρμακοβιομηχανίες έχουν όφελος (οι μεγάλες γιατί εξακολουθούν να πουλούν τα ακριβά φάρμακά τους και οι μικρές γιατί λαμβάνουν χρήματα από τις μεγαλύτερες για να καθυστερήσουν την παραγωγή γενοσήμων), ενώ οι καταναλωτές (κράτη, ασφαλιστικά ταμεία, ασθενείς) ζημιώνονται.
Σε απάντησή του, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Χοακίν Αλμούνια, σε ερώτηση του ευρωβουλευτή καθηγητή Ιωάννη Α. Τσουκαλά, υπογραμμίζει ότι η ΕΕ έχει επίγνωση της πρακτικής αυτής και έχει θέσει ως προτεραιότητά της την επιβολή του νόμου και την αμφισβήτηση τέτοιων περιπτώσεων όταν αυτές συνιστούν παράβαση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
Πιο αναλυτικά, η Επιτροπή έχει επιβάλει πρόστιμο ύψους 93,8 εκατ. ευρώ στη δανική φαρμακευτική εταιρεία Lundbeck και πρόστιμα συνολικού ύψους 52,2 εκατ. ευρώ στους παραγωγούς γενόσημων φαρμάκων Alpharma (τώρα τμήμα της Zoetis), Merck KGaA/Generics UK (η Generics UK είναι τώρα τμήμα της Μylan), Arrow (τώρα τμήμα της Αctavis) και Ranbaxy. Οι εταιρείες αυτές διαπιστώθηκε ότι παρέβησαν την ευρωπαϊκή συνθήκη καθυστερώντας την είσοδο στην αγορά γενόσημης κιταλοπράμης μέσω αυτών των συμφωνιών.
Τρεις έρευνες σε εξέλιξη
Τρεις επιπλέον έρευνες βρίσκονται σε εξέλιξη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με την παρεμπόδιση κυκλοφορίας φαρμάκων που περιέχουν τις δραστικές ουσίες Fentanyl, Perindopril και Modafinil.
Ο κ. Τσουκαλάς σχολιάζοντας την απάντηση του κ. Αλμούνια επισημαίνει ότι «οι παράνομες πληρωμές από τις μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες προς τις μικρότερες με μόνο σκοπό την καθυστέρηση της παραγωγής γενόσημων -και συνεπώς φθηνότερων- φαρμάκων, είναι μια απαράδεκτη πρακτική, έναντι της οποίας η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να φανεί αμείλικτη. Με τέτοιες πρακτικές, μόνο οι φαρμακοβιομηχανίες βγαίνουν κερδισμένες: οι μεγάλες γιατί εξακολουθούν να πωλούν τα ακριβά αρχέτυπα φάρμακα και οι μικρές γιατί έχουν κέρδη χωρίς να παράγουν ή να πωλούν κανένα απολύτως προϊόν, απλά και μόνο επειδή στερούν τους ασθενείς από φθηνά γενόσημα φάρμακα.
Στα ύψη η φαρμακευτική δαπάνη
Είναι προφανές ότι ειδικά σε μια περίοδο όπου η φαρμακευτική δαπάνη έχει εκτοξευτεί στα ύψη και όπου σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη, και ιδιαίτερα στην Ελλάδα, οι πολίτες δυσκολεύονται να πληρώσουν για τα φάρμακα που έχουν ανάγκη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει με μεγάλη αυστηρότητα και συντονισμένους ελέγχους να διασφαλίζει, όπως οφείλει, την ορθή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και τη διατήρηση του υγιούς ανταγωνισμού στον κλάδο των φαρμάκων, προς όφελος των Ευρωπαίων πολιτών».
Αξίζει να σημειωθεί ότι, την τελευταία δεκαετία, η χρήση γενόσημων φαρμάκων έχει συμβάλει στην εξοικονόμηση ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων μόνο στις ΗΠΑ, ενώ υπολογίζεται ότι ο αριθμός αυτός θα ήταν μεγαλύτερος αν πρακτική «pay-for-delay», είχε απαγορευθεί, όπως έπραξαν οι ΗΠΑ με πρόσφατη απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου τον περασμένο Ιούνιο.