Με βάση την έρευνα του Reuters, που βασίζεται σε συνεντεύξεις με πρόσωπα που είχαν συμμετοχή στην λήψη της ιστορικής απόφαση, η πρώτη κίνηση του επικεφαλής της ΕΚΤ ήταν να τεμαχίσει το ζήτημα της αγοράς κρατικών ομολόγων σε πολλά μικρότερα ζητήματα, για τα οποία πίστευε ότι είναι πιθανότερο να υπάρξει μια ευρύτερη συναίνεση.
Αρχικά προσπάθησε να εξασφαλίσει μια συμφωνία στο ότι η αγορά κρατικών ομολόγων στην δευτερογενή αγορά ανάλογα με το μερίδιο του κάθε κράτους στο κεφάλαιο της ΕΚΤ είναι ένα νόμιμο εργαλείο νομισματικής πολιτικής. Η κίνηση αυτή εξουδετέρωσε την αντίδραση των Γερμανών αξιωματούχων, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters.
«Για μένα, το πιο σημαντικό είναι πως όλοι συμφωνήσαμε ότι είναι νόμιμο, συμπεριλαμβανομένων και των Γερμανών στο Συμβούλιο» δήλωσε ένας αξιωματούχος της ΕΚΤ.
Μετά την εξασφάλιση της ομόφωνης στήριξης στην νομιμότητα των αγορών ως εργαλείου νομισματικής πολιτικής, η συζήτησε μετατοπίστηκε στο χρονοδιάγραμμα και στο ζήτημα της αμοιβαιοποίησης του ρίσκου.
Στο θέμα αυτό ο κ. Ντράγκι προσέφερε έναν έξυπνο συμβιβασμό, ο οποίος σύμφωνα με κεντρικούς τραπεζίτες και αναλυτές μπορεί να επηρεάσει τον αντίκτυπο του QE και την αξιοπιστία της τράπεζας. Πρότεινε να αμοιβαιοποιηθεί ο κίνδυνος μόνο για τα ομόλογα που έχουν εκδοθεί από κοινούς ευρωπαϊκούς θεσμούς και το υπόλοιπο 80% του κινδύνου να βαρύνει τις εθνικές κεντρικές τράπεζες.
«Ο Ντράγκι υποστήριξε ότι ενώ πολλοί από εμάς θέλουν να δουν μια ευρωπαϊκή δημοσιονομική και πολιτική ένωση με αμοιβαιοποιημένη έκδοση χρέους, αυτό απαιτεί μια πολιτική απόφαση και οι μη αιρετοί κεντρικοί τραπεζίτες δεν πρέπει να το κάνουν αυτό από την πίσω πόρτα» ανέφερε ένα από τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου.
Η επιλογή αυτή ήταν μια παραχώρηση στην Γερμανίδα καγκελάριο Άγγελα Μέρκελ και στην Bundesbank, με στόχο να «κατευνάσει την γερμανική υστερία», σημείωσε άλλη πηγή. Η πηγή πρόσθεσε πως δεν είχε μεγάλη σημασία πρακτικά, καθώς αν χρεοκοπούσε μια χώρα της ευρωζώνης ο κίνδυνος θα μοιραζόταν μεταξύ των κεντρικών τραπεζών του ευρωσυστήματος.
Ο κ. Ντράγκι ενημέρωσε την κ. Μέρκελ για τις προθέσεις του σε συνάντηση στο Βερολίνο στις 14 Ιανουαρίου. Παρά τις εκπεφρασμένες ανησυχίες της για το «γλυκό δηλητήριο» του εύκολου χρήματος, η κ. Μέρκελ άφησε να εννοηθεί ότι θα σεβαστεί την ανεξαρτησία της τράπεζας, τόνισε στο Reuters πηγή που είχε ενημερωθεί για το τι ειπώθηκε στην συζήτηση.
«Ο στόχος ήταν να την ενημερώσει για το τι θα ανακοινωνόταν, ώστε να μην εκπλαγεί αρνητικά» πρόσθεσε η πηγή.
Μόλις έκλεισε το ζήτημα της αμοιβαιοποίησης, οι κεντρικοί τραπεζίτες ήταν σε θέση να συμφωνήσουν σε ένα μεγαλύτερο πρόγραμμα από αυτό που είχε αρχικά προταθεί.
Μετά από ένα αρχικό σχέδιο για πρόγραμμα 500 δισ. ευρώ, η επίσημη πρόταση που έφτασε στα χέρια των κεντρικών τραπεζιτών στις 21 Ιανουαρίου ήταν για μηνιαίες αγορές 50 δισ. ευρώ σε διάστημα 22 μηνών, με τον τελικό λογαριασμό να φτάνει στα 1,1 τρισ. ευρώ. Κατά την διάρκεια της σύσκεψης του Διοικητικού Συμβουλίου, το ποσό ανήλθε στα 60 δισ. ευρώ τον μήνα για 19 μήνες, με το συνολικό μέγεθος στα 1,14 δισ. ευρώ.
«Η βασική αλλαγή ήταν να γίνει το πρόγραμμα περισσότερο εμπροσθοβαρές με στόχο να επιτευχθεί ένα είδος “σοκ και δέους” στις αγορές» είπε ένα άλλο πρόσωπο που έλαβε μέρος στην λήψη της απόφασης. «Και το πρόγραμμα είναι χωρίς συγκεκριμένη ημερομηνία λήξης. Αφήσαμε ανοιχτή την πόρτα για περισσότερη χαλάρωση αν χρειαστεί» πρόσθεσε.
Το ευρώ, το οποίο είχε πέσει από το υψηλό του 1.40 έναντι του δολαρίου τον περασμένο Μάρτιο κοντά στο 1,15 λίγο πριν την απόφαση, υποχώρησε κάτω από το 1,12 μετά την κίνηση. Στην προσπάθεια του να πείσει τους κεντρικούς τραπεζίτες για την ανάγκη να εφαρμοστεί πρόγραμμα χαλάρωσης, ο κ. Ντράγκι βρήκε στήριξε από μια σειρά ενδείξεων ότι επιταχύνονται οι καθοδικές πιέσεις στις τιμές.
Εν τω μεταξύ, μόλις μια εβδομάδα πριν από την τελική απόφαση της ΕΚΤ, ο Ντράγκι έλαβε μεγάλη ώθηση από την απόφαση που εξέδωσε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, η οποία ουσιαστικά του έδωσε το πράσινο φως να συνεχίσει.
«Η απόφαση αυτή έκανε τα πράγματα πολύ πιο εύκολα. Ήταν πολύ χρήσιμη. Ήταν πολύ πιο δύσκολο για τους Γερμανούς να επιχειρηματολογήσουν κατά του QE» ανέφερε αξιωματούχος της ΕΚ.
Σύμφωνα με το Reuters ο Ντράγκι κατάφερε να επιβάλλει το πρόγραμμα χαλάρωσης εν μέρει και γιατί διαβεβαίωσε τα μέλη του Συμβουλίου ότι θα συνεργαστεί αρμονικά μαζί τους.
Τον περασμένο Οκτώβριο επτά μέλη από τα 24 του Συμβουλίου ψήφισαν κατά της πολιτικής επέκτασης του ισολογισμού της τράπεζας και δύο ακόμη διαμαρτυρήθηκαν για την έλλειψη συνεργασίας από την πλευρά του Ντράγκι.
Οι επιφυλάξεις αυτές έκαναν τον Ιταλό αξιωματούχο να υποσχεθεί πιο στενή συνεννόηση και συζήτηση με τους κεντρικούς τραπεζίτες που βρίσκονται έξω από τον στενό του κύκλο στην Φρανκφούρτη.
«Αποφασίσαμε να δείξουμε την ενότητα μας και ο Μάριο έγινε πιο ανοιχτός» υποστήριξε αξιωματούχος της ΕΚΤ. «Από τον Νοέμβριο, οι συσκέψεις ήταν καλύτερα οργανωμένες και υπήρχε μεγαλύτερη διαφάνεια».
Ένα μέλος του Συμβουλίου υπογράμμισε πως το γεγονός ότι ο Ιβ Μερς του Λουξεμβούργου άλλαξε στάση και τελικά στήριξε το QE, αποδείχτηκε εξαιρετικά χρήσιμο για να γύρει η πλάστιγγα υπέρ του προγράμματος αγορών ομολόγων.