Την ίδια άποψη φαίνεται ότι διατηρεί και η ΕΕ: Οι ιθύνοντες της Ευρώπης συμφώνησαν τη Δευτέρα, ύστερα από τον τραγικό θάνατο εκατοντάδων μεταναστών που ταξίδευαν την Κυριακή από τη Λιβύη στη Μάλτα, ότι πρέπει να αναθεωρήσουν την πολιτική τους σχετικά με τις μεταναστευτικές ροές από την Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Αντιλαμβάνονται οι αρμόδιοι της ΕΕ, ότι ο περιορισμός των σωστικών μέσων στη Μεσόγειο δεν αποτελεί ούτε πρακτικά ούτε θεωρητικά μέσο αποτροπής της μετανάστευσης.
Σήμερα η βασική αντιμετώπιση του ζητήματος περιλαμβάνει κυρίως προγράμματα ελέγχου των συνόρων, το οποίο ονομάζεται Operation Triton και το οποίο αντικατέστησε πριν από ένα χρόνο ένα αντίστοιχο Ιταλικό πρόγραμμα με το όνομα Mare Nostrum. Το ιταλικό πρόγραμμα δεν αντικαταστάθηκε λόγω κόστους (κόστιζε περίπου 9,5 εκατ. το μήνα, τρεις φορές περισσότερο από ότι το πρόγραμμα Triton), αλλά κυρίως γιατί υπήρχε ο φόβος ότι λειτουργούσε σαν μια υπηρεσία ταξί για τους πρόσφυγες και μετανάστες.
Αβάσιμος ο φόβος δεν ήταν σε καμία περίπτωση. Είχε διαπιστωθεί ότι λαθρέμποροι από τη Λιβύη συχνά φόρτωναν τους “πελάτες” τους σε σκάφη τα οποία όμως δεν είχαν αρκετά καύσιμα. Στα μισά της διαδρομής καλούσε το σκάφος για βοήθεια. Την οποία και λάμβανε. Αποτέλεσμα ήταν το πρόγραμμα Mare Nostrum να έχει περισυλλέξει περισσότερους από 163.000 πρόσφυγες το 2014 σύμφωνα με τον τομέα των Ηνωμένων Εθνών για τους μετανάστες, UNHCR. Ωστόσο το επιχείρημα αυτό οδήγησε την ΕΕ στο να περιορίσει τα σωστικά μέσα που παρέχει, με αποτέλεσμα περιστατικά όπως το προχθεσινό να σημειώνονται πολύ συχνά, χωρίς βέβαια να περιοριστούν οι μεταναστευτικές ροές.
Ιδανικά θα σκεφτόταν κανείς ότι μια θετική προοπτική θα περιλάμβανε την παροχή δυνατότητας ελεύθερης διέλευσης των μεταναστών από χώρες όπου παρατηρούνται βίαιες εξεγέρσεις και συνθήκες οικονομικής εξαθλίωσης ε Αφρική και Μέση Ανατολή. Ωστόσο καθίσταται σαφές ότι σε πολιτικό επίπεδο και με δεδομένο το ρεύμα κατά των μεταναστών που επικρατεί στην Ευρώπη, η καθιέρωση ανοιχτών συνόρων θα ήταν ανέφικτη. Επίσης πρακτικά δεν θα μπορούσε η Ευρώπη να απορροφήσει απεριόριστο αριθμό ατόμων για να λύσει τα προβλήματα του υπόλοιπου κόσμου.
Παρ’ όλα αυτά ένα πρόγραμμα βασισμένο σε στοιχεία που να επιτρέπει συγκεκριμένο αριθμό προσφύγων να αιτηθούν άσυλο και να εγκατασταθούν στην Ευρώπη, θα μπορούσε να αποτελέσει μια αρχική λύση, εκτιμά το Bloomberg. Εάν είχαν να διαλέξουν μεταξύ της παράδοσης σε λαθρεμπόρους και αναμονής στα κέντρα κράτησης μεταναστών της Ευρώπης, θα επέλεγαν το δεύτερο και ας έπρεπε να περιμένουν. Στις ΗΠΑ για παράδειγμα τρέχει αντίστοιχο πρόγραμμα που επιτρέπει 80.000 αιτήσεις μεταναστών ετησίως. Στην συνάντηση που είχαν οι αρμόδιοι της ΕΕ την Δευτέρα, πρότειναν τον εθελοντική επανεγκατάστση μεταναστών που χρήζουν προστασίας.
Συγκεκριμένες προτάσεις δεν έγιναν γνωστές ωστόσο φαίνεται ότι οι αρμόδιοι υπουργοί της ΕΕ κινούνται προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της χρηματοδότησης και επέκτασης του προγράμματος Triton.
Γρήγορες και απλές απαντήσεις δεν υπάρχουν εδώ. Θα πρέπει οι ευρωπαίοι να εύχονται για μια πιο σταθερή και ευημερούσα γειτονιά που να εκτείνεται από τη Λιβύη και τη Συρία έως το Σουδάν. Την ίδια στιγμή το να “επιτρέπει” η Ευρώπη σε ανθρώπινες ζωές να χάνονται στη θάλασσα δεν είναι αποδεκτή μεταναστευτική πολιτική. Αν η ΕΕ μπορεί να κάνει τα αδύνατα δυνατά για να προστατέψει τη ναυτιλία από τους πειρατές στις ακτές της Σομαλίας θα πρέπει να βρει τρόπο να προστατέψει και τους ανθρώπους από τον κίνδυνο πνιγμού στις ακτές της Ιταλίας.