Κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής συνδιάλεξης αυτής, η Άγγελα Μέρκελ υπογράμμισε με "μεγάλη σαφήνεια" στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ότι η Γερμανία, όπως και η Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολό της, αντιτίθεται στη θανατική ποινή και για να του επισημάνει ότι αυτή δεν είναι "σε καμία περίπτωση συμβατή με μια εισδοχή στην ΕΕ", ανέφερε ο εκπρόσωπός της Στέφεν Ζάιμπερτ.
Ο Ζάιμπερτ είχε σημειώσει ήδη νωρίτερα, κατά την τακτική ενημέρωση των δημοσιογράφων, τη θέση του Βερολίνου ότι "η επαναφορά της θανατικής ποινής στην Τουρκία θα σήμαινε το τέλος των ενταξιακών διαπραγματεύσεων".
Κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής συνομιλίας των δύο ηγετών, η Μέρκελ υπογράμμισε παράλληλα ότι το κύμα συλλήψεων και απομακρύνσεων στις τάξεις των ένοπλων δυνάμεων, της αστυνομίας και της δικαιοσύνης της Τουρκία προκαλούν "έντονη ανησυχία" στο Βερολίνο, ενώ κάλεσε εκ νέου τον Ερντογάν να σεβαστεί το κράτος του δικαίου.
Ο Ερντογάν είχε αναφερθεί την Κυριακή στην ενδεχόμενη επαναφορά της θανατικής ποινής σε ισχύ στην Τουρκία, μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος τη νύχτα της Παρασκευής προς Σάββατο από μια ομάδα στασιαστών στρατιωτικών. Η Άγκυρα κατήργησε την εσχάτη των ποινών το 2004, στο πλαίσιο της υποψηφιότητάς της για εισδοχή στην ΕΕ.
Οι τουρκικές αρχές έκαναν λόγο σήμερα για 7.543 στρατιωτικούς και αστυνομικούς που έχουν τεθεί υπό κράτηση, αλλά και σχεδόν 9.000 αστυνομικούς, στρατοχωροφύλακες και δημόσιους λειτουργούς που απαλλάχθηκαν από τα καθήκοντά τους, εξελίξεις που δίνουν την εντύπωση περί μιας ευρείας κλίμακας εκστρατείας εκκαθαρίσεων στον κρατικό μηχανισμό.
Τις δηλώσεις της Μέρκελ επανέλαβε ουσιαστικά και ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ στις Βρυξέλλες, που κάλεσε παράλληλα την Άγκυρα να αντιμετωπίσει βάσει του κράτους του δικαίου τους υπόπτους για συμμετοχή στην αποτυχημένη απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος. "Η επαναφορά της θανατικής ποινής θα απέτρεπε την επιτυχία των διαπραγματεύσεων για την ένταξη στην ΕΕ", επέμεινε ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας.
Δεν απορρίπτει το ενδεχόμενο επαναφοράς της θανατικής ποινής για τους πραξικοπηματίες ο Recep Tayyip Erdoğan, παρά τις προειδοποιήσεις τόσο από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ότι αυτό θα σημάνει και το τέλος της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας όσο και από την πλευρά των ΗΠΑ ότι η επαναφορά της θα μπορούσε να αποτελέσει λόγο αποχώρησης της χώρας από το ΝΑΤΟ.
Ειδικότερα, ο πρόεδρος της Τουρκίας δήλωσε σήμερα ότι επαφίεται στην τουρκική Εθνοσυνέλευση να αποφασίσει εάν θα επαναφέρει σε ισχύ τη θανατική ποινή στη χώρα, πρόσθεσε όμως ότι εάν προχωρήσει στην έγκριση ενός νομοσχεδίου για αυτό, ο ίδιος θα κυρώσει τον νόμο, όπως μετέδωσε το διεθνές ειδησεογραφικό τηλεοπτικό δίκτυο CNN.
Η Τουρκία κατήργησε τη θανατική ποινή το 2004, στο πλαίσιο της διαδικασίας ένταξης στην ΕΕ, όμως οι εκκλήσεις για την επαναφορά της εντάθηκαν μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος η οποία εκδηλώθηκε το βράδυ της Παρασκευής προς Σάββατο και είχε αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους τουλάχιστον 232 άνθρωποι, σύμφωνα με τον πιο πρόσφατο απολογισμό της κυβέρνησης.
"Θα χρειαστεί μια απόφαση του κοινοβουλίου για να αναληφθεί δράση (...). Ως πρόεδρος θα εγκρίνω όποια απόφαση λάβει το κοινοβούλιο", τόνισε ο Erdoğan κατά τη διάρκεια της συνέντευξης που παραχώρησε στο CNN.
ΕΕ: Απαιτείται πλήρης τήρηση της συνταγματικής τάξης στην Τουρκία
Παράλληλα, την πλήρη τήρηση της συνταγματικής τάξης στην Τουρκία ζητούν με κοινή ανακοίνωσή τους οι 28 υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ, επισημαίνοντας τη ανάγκη για πλήρη σεβασμό του κράτους δικαίου στη χώρα.
Οι "28" στην ανακοίνωσή τους καταδικάζουν την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία, επιβεβαιώνοντας "την πλήρη στήριξή τους στους δημοκρατικούς θεσμούς της χώρας".
Επιπλέον, εκφράζουν τη λύπη τους για τον υψηλό αριθμό των θυμάτων, καθώς και την αλληλεγγύη τους με τον τουρκικό λαό. "Η ΕΕ απευθύνει έκκληση για επίδειξη αυτοσυγκράτησης από τις τουρκικές αρχές, μεταξύ άλλων από την αστυνομία και τις δυνάμεις ασφαλείας. Πρέπει να γίνει ό,τι είναι δυνατό για την αποφυγή περαιτέρω βίας, την προστασία της ζωής και την αποκατάσταση της ηρεμίας" αναφέρει η ανακοίνωση, ζητώντας την "πλήρη τήρηση της συνταγματικής τάξης στην Τουρκία" και τονίζοντας τη σημασία "επικράτησης του κράτους δικαίου".
"Είναι ζωτικής σημασίας να διασφαλιστεί ο πλήρης σεβασμός όλων των δημοκρατικών θεσμών της χώρας, συμπεριλαμβανομένης της εκλεγμένης κυβέρνησης και της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης" υπογραμμίζουν οι 28 στην ανακοίνωσή τους, ενώ επισημαίνουν την ανάγκη πλήρους σεβασμού και "της δημοκρατίας, των ανθρώπινων δικαιωμάτων, των θεμελιωδών ελευθεριών καθώς και του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη, σε πλήρη συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών, συμπεριλαμβανομένου του πρωτοκόλλου 13 σχετικά με την κατάργηση της θανατικής ποινής".
Υπενθυμίζουν δε πως "η κατηγορηματική κατάργηση της θανατικής ποινής αποτελεί βασικό στοιχείο του κεκτημένου της Ένωσης".
Καταλήγοντας, η ανακοίνωση αναφέρει πως "η Τουρκία είναι υποψήφια χώρα και βασικός εταίρος για την Ευρωπαϊκή Ένωση" και πως "η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη στη συνεργασία με μια δημοκρατική, χωρίς αποκλεισμούς και σταθερή Τουρκία για την αντιμετώπιση των κοινών μας προκλήσεων".
Κάλεσμα Λευκού Οίκου στην Τουρκία να σεβαστεί τους κανόνες δικαίου
Οι Ηνωμένες Πολιτείες κάλεσαν σήμερα την Τουρκία να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να σεβαστεί τους κανόνες δικαίου έπειτα από την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος.
"Αυτό που οι αμερικανοί αξιωματούχοι θα κάνουν σαφές στους τούρκους ομολόγους τους είναι πως είναι σημαντικό γι' αυτούς να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση, να σεβαστούν και να τηρήσουν τις νόμιμες διαδικασίες και να προστατέψουν τις ελευθερίες που προβλέπονται από το τουρκικό Σύνταγμα", δήλωσε ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζος Έρνεστ, κατά την ενημέρωση των δημοσιογράφων.
Ο Έρνεστ τόνισε πως δεν είναι έτοιμος "να κρίνει" συγκεκριμένες ενέργειες του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν μετά την απόπειρα του πραξικοπήματος.
"Οι ΗΠΑ στηρίζουν σθεναρά την δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση της Τουρκίας και τους δημοκρατικούς θεσμούς της χώρας αυτής", επισήμανε ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου.
Πρόσθεσε πως η Ουάσιγκτον πρόσφερε να βοηθήσει την Τουρκία στη διεξαγωγή οποιασδήποτε έρευνας για την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος.
Η Τουρκία έχει καλέσει τις ΗΠΑ να παραδώσουν τον ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, τον οποίο η Άγκυρα κατηγορεί ως ενορχηστρωτή της απόπειρας πραξικοπήματος, ο οποίος ζει εδώ και χρόνια αυτοεξόριστος στην Πενσιλβάνια των ΗΠΑ.
Οι ΗΠΑ δεν έχουν λάβει κανένα αίτημα από την Άγκυρα για έκδοση του Γκιουλέν, ενώ έχουν αποσαφηνίσει ότι θα εξετάσουν οποιοδήποτε αίτημα, σύμφωνα με τη διμερή συμφωνία έκδοσης.
"Ο ισχυρισμός ότι με κάποιο τρόπο οι ΗΠΑ προσφέρουν καταφύγιο στον κ. Γκιουλέν δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Η αλήθεια είναι δεν έχει κατατεθεί κάποιο αίτημα έκδοσης", σημείωσε ο Έρνεστ.
Κέρυ: Κίνδυνος εξόδου της Τουρκίας από το ΝΑΤΟ
Η συμμετοχή της Τουρκίας στη συμμαχία του ΝΑΤΟ θα μπορούσε να τεθεί σε κίνδυνο εάν η χώρα δεν τηρήσει τις δημοκρατικές αρχές στον απόηχο της απόπειρας πραξικοπήματος, προειδοποίησαν νωρίτερα οι ΗΠΑ δια στόματος του επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Τζον Κέρυ.
Η Τουρκία παροτρύνεται να διατηρήσει "τις δημοκρατικές αρχές" μετά την αντίδρασή της στην απόπειρα πραξικοπήματος, που έχει θορυβήσει τόσο τις ΗΠΑ όσο και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Μέχρι στιγμής περίπου 8.000 αστυνομικοί έχουν απομακρυνθεί και περισσότεροι από 6.000 άνθρωποι από το στρατό, τη δικαιοσύνη και άλλους κρατικούς φορείς έχουν συλληφθεί ως μέρος της απάντησης Ερντογάν στα γεγονότα της Παρασκευής.
Όπως είπε αυτοί που αποπειράθηκαν το πραξικόπημα «πρέπει να πληρώσουν» και η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο επαναφοράς της θανατικής ποινής για όσους έχουν διαπράξει προδοτικές πράξεις εναντίον του κράτους.
Σε κοινή συνέντευξη Τύπου με την επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Εξωτερικής Πολιτικής Φεντερίκα Μονγκερίνι, ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρυ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ στέκεται «ξεκάθαρα στο πλευρό της εκλεγμένης ηγεσίας της Τουρκίας" αλλά "καλούμε την κυβέρνηση της Τουρκίας να τα υψηλότερα πρότυπα του σεβασμού των δημοκρατικών θεσμών και του κράτους δικαίου".
H Φεντερίκα Μονγκερίνι προειδοποίησε ότι οι χώρες που επιτρέπουν τη θανατική ποινή δεν μπορούν να ενταχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση ενώ ο Τζον Κερι από την πλευρά του πρόσθεσε ότι "και το ΝΑΤΟ έχει ως προϋπόθεση τον σεβασμό στη δημοκρατία".
Οι ΗΠΑ "σίγουρα θα υποστηρίξουν την προσαγωγή των δραστών του πραξικοπήματος στη δικαιοσύνη" είπε "αλλά επίσης εφιστούμε την προσοχή ενάνται μίας προσέγγισης που ξεπερνά τα όρια αυτό και τονίζουμε τη σημασία της διατήρησης των δημοκρατικών αρχών".