Ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου ο οποίος κανοναρχούσε για λογαριασμό των Τουρκοκυπρίων την διαδικασία διέλυσε κάθε (ανεδαφική εδώ που τα λέμε…) προσδοκία ότι το καθεστώς της Άγκυρας θα εγκατέλειπε τους στρατηγικούς του στόχους, καλώντας Λευκωσία και Αθήνα από την πρώτη ώρα «να ξυπνήσουν από το όνειρο ότι μπορούν να αρθούν οι εγγυήσεις και να απομακρυνθεί ο τουρκικός στρατός από την Κύπρο».
Οδηγήθηκε μάλιστα κάποια στιγμή εκνευρισμένος ύστερα από επίμονη πίεση του ΥΠΕΞ της Ελλάδας Νίκου Κοτζιά, να παραδεχθεί αφοπλιστικά ότι η χώρα του αν χρειαστεί θα χρησιμοποιήσει και στο μέλλον το επεμβατικό της δικαίωμα στο νησί…
Ξημερώματα της Παρασκευής στο πολύωρο δείπνο εργασίας όπου είχαν μεταφερθεί οι προσπάθειες του Γ.Γ των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες για επίτευξη λύσης διαπιστώθηκε με ευθύνη της Τουρκίας το οριστικό ναυάγιο των συνομιλιών.
Εντούτοις ο κ. Γκουτέρες μολονότι ήταν αυτός που είχε διαπιστώσει νωρίς το απόγευμα πως οι θέσεις της τουρκικής πλευράς δεν συνεισέφεραν κάποια καινούργια ιδέα στην Διάσκεψη, απέφυγε επιμελώς να επιρρίψει ευθύνες στο αδιάλλακτο μέρος των συνομιλιών και περιορίστηκε να εκφράσει την στεναχώρια του, τηρώντας επιτηδευμένα τις ισορροπίες.
Παρά την εποικοδομητική στάση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη στα θέματα της εσωτερικής πτυχής (εκ περιτροπής Προεδρία, εδαφικό και περιουσιακό) και τις συγκροτημένες προτάσεις του κ. Κοτζιά, η τουρκική πλευρά αξίωνε μέχρι τέλους:
*την διατήρηση των εγγυήσεων και του επεμβατικού δικαιώματος και επανεξέταση του απαράδεκτου για χώρα μέλος του ΟΗΕ και της Ε.Ε καθεστώτος μετά από 15 χρόνια
*αναλογική μείωση των στρατευμάτων σε ορισμένα επίπεδα κατόπιν συμφωνίας
*εφαρμογή πρωτογενούς Δικαίου στην περίπτωση της Κύπρου, ώστε να ισχύουν για τους Τούρκους πολίτες οι τέσσερις ελευθερίες (διακίνηση προσώπων, διακίνηση αγαθών, εγκατάσταση και απόκτηση περιουσίας) γεγονός που θα ανέτρεπε κάθε δημογραφικό ισοζύγιο στο νησί και θα οδηγούσε την Τουρκία στην Ε.Ε από την πλαϊνή πόρτα
*επιστροφή μόνο μέρους της κατεχόμενης Μόρφου
Ανακοινώνοντας το ναυάγιο της Διάσκεψης ο επικεφαλής των Ηνωμένων Εθνών Α. Γκουτέρες δήλωσε χωρίς να κρύβει την απογοήτευσή του:
«Η Διάσκεψη έκλεισε χωρίς αποτέλεσμα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να ληφθούν άλλες πρωτοβουλίες για τη διευθέτηση του προβλήματος».
Αποφεύγοντας να γίνει πιο λεπτομερής, πρόσθεσε αόριστα πως «υπήρχαν διαφορές σε αριθμό θεμάτων ανάμεσα στις αντιπροσωπείες που συμμετείχαν στη Διάσκεψη για την Κύπρο. Πιστεύω ότι υπάρχει ένας αριθμός θεμάτων. Δεν θα ήθελα να απομονώσω ένα θέμα ιδιαίτερα».
Αντίθετα, ευθύνες στην πλευρά της Λευκωσίας και της Αθήνας είδε ο κ. Τσαβούσογλου, υποστηρίζοντας ότι «από την πρώτη μέχρι την τελευταία ημέρα στάθηκαν ανυποχώρητες στη στάση για ¨μηδέν στρατό και μηδέν εγγυήσεις¨».
Σε δηλώσεις του ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας Νίκος Κοτζιάς ξεκαθάρισε ότι ήταν αδύνατον να γίνουν αποδεκτές οι τουρκικές αξιώσεις, ενώ σε ανάρτησή του στον προσωπικό του λογαριασμό στο twitter εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι «το όνειρο και σχέδιο λύσης του Κυπριακού παραμένει ζωντανό».
«Το αποψινό αποτέλεσμα δεν είναι σε καμία απολύτως περίπτωση μια θετική εξέλιξη αλλά δεν είναι και το τέλος του δρόμου. Η απαράδεκτη παρούσα κατάσταση δεν μπορεί να είναι το μέλλον της Κύπρου και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης θα ενισχύσει τις προσπάθειες του, έτσι ώστε να δημιουργηθούν εκείνες οι συνθήκες που θα μας επιτρέπουν να αισιοδοξούμε για τερματισμό της κατοχής και επανένωση της πατρίδας μας», δήλωσε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Νίκος Χριστοδουλίδης στον επίλογο του μαραθώνιου δείπνου.
Γιώργος Χατζηδημητρίου