Το σκοπίμως παραγκωνισμένο θέμα της ανεργίας, της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού εκατομμυρίων ευρωπαίων πολιτών φέρνει στην επιφάνεια Έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου, διαταράσσοντας το ευρωπαϊκό «αφήγημα» περί εισόδου της ΕΕ στην ανάπτυξη και στην έξοδο από την κρίση.
Στην έκθεση, που κατ’ αποκλειστικότητα παρουσιάζει το Reporter.gr, επισημαίνεται πως «η μεγάλη οικονομική κρίση, που πλήττει την ευρωπαϊκή ήπειρο από το 2008, έχει μόνιμο αντίκτυπο στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας, έχει επηρεάσει σημαντικά τον κοινωνικό ιστό και την έχει αλλάξει βαθιά, αυξάνοντας σημαντικά το χάσμα μεταξύ των κοινωνικών τάξεων».
Αυτή τη στιγμή, συμπεραίνεται στην έκθεση, πάνω από 120 εκατομμύρια ευρωπαίοι πολίτες βρίσκονται στο όριο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Στα συμπεράσματα της έκθεσης χαρακτηρίζονται αναποτελεσματικές οι προσπάθειες των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και των εθνικών κυβερνήσεων να υιοθετήσουν μέτρα για τον περιορισμό, σε κάποιο βαθμό, των επιπτώσεων της κρίσης, αφού, όπως υπογραμμίζεται, «τα επίπεδα ανεργίας και η φτώχεια εξακολουθούν να μην μειώνονται και δεν υπάρχουν σημαντικά αποτελέσματα από τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που επιβάλλονται στα κράτη μέλη για την προώθηση ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης».
Αντικείμενο της έκθεσης είναι η κατοχύρωση ενός ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος για ανέργους και φτωχοποιημένους ευρωπαίους, προκειμένου να περιοριστεί ο κοινωνικός αντίκτυπος της οικονομικής κρίσης με τη λήψη αποτελεσματικών μέτρων για την εξάλειψη από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό των 120 εκατομμυρίων πολιτών της ΕΕ και την λήψη ενεργών πολιτικών δημιουργίας θέσεων εργασίας, που θα είναι σε θέση να εξασφαλίσουν βιώσιμη απασχόληση.
Ανατριχίλα, ωστόσο, προκαλούν οι διαπιστώσεις αυτής της έκθεσης σχετικά με το ποιες είναι οι προσωπικές και άλλες επιπτώσεις στους εργαζόμενους που εν μία νυκτί πέφτουν στην ανεργία.
Οι εργαζόμενοι, που γίνονται άνεργοι, χάνουν τη δύναμη τους στις διαπραγματεύσεις και την πιθανότητα επανένταξης τους στην αγορά εργασίας.
Παραμένοντας εκτός της αγοράς εργασίας, η κατάστασή τους επιδεινώνεται από παράγοντες όπως η προοδευτική πτώση των δεξιοτήτων και η σταδιακή απώλεια αυτοεκτίμησης / ενθουσιασμού που τους οδηγεί επίσης να αποστασιοποιηθούν από μια ενεργό κοινωνική ζωή.
Παρουσιάζονται πολλές ζημιές διαφόρων ειδών, όπως:
• απώλειες παραγωγής,
• κοινωνικός αποκλεισμός,
• επιδείνωση των δεξιοτήτων,
• ψυχολογική βλάβη,
• μειωμένο προσδόκιμο ζωής,
• απώλεια κινήτρων,
•επιδείνωση της οικογενειακής ζωής,
•απώλεια αξιών και ευθύνης.
Με πολύ «κομψό», δηλαδή, τρόπο η έκθεση συμπεραίνει πως οι οδηγούμενοι στην ανεργία αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο, ακόμη και της βιολογικής τους εξαφάνισης.
Υποστηρίζει, δε, ότι η ανάγκη δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού πλαισίου ελάχιστων εισοδημάτων προέρχεται από τη διαπίστωση ότι οι διαφορετικές πρακτικές στα κράτη μέλη που σχετίζονται με το θέμα αυτό δεν έχουν τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν συνολικά το πρόβλημα της φτώχειας και της ανισότητας.
Όπως δε καταλήγει η έκθεση, το σύστημα εγγύησης ελάχιστων εισοδημάτων θα πρέπει να συνδυαστεί με μια στρατηγική που θα στοχεύει στην κοινωνική ένταξη, και για το σκοπό αυτό συνιστάται να εγκριθούν παράλληλα με την εφαρμογή του συστήματος ελάχιστων εισοδημάτων αποτελεσματικά μέτρα κοινωνικής προστασίας όσον αφορά τμήματα της ζωής των ανθρώπων, όπως η εγγύηση της στέγασης, της υγειονομικής περίθαλψης, της εκπαίδευσης και της κατάρτισης.
Νίκος Ρούσσης - Στρασβούργο