Με την από 1η Φεβρουαρίου 2019 γραπτή του ερώτηση προς την Κομισιόν, ο Ιταλός ευρωβουλευτής, επικαλούμενος την ειδική έκθεση αριθ. 35/2018 του Ελεγκτικού Συνεδρίου, υπογράμμιζε ότι:
*Η Κομισιόν δεν είναι ούτε επαρκώς διαφανής ούτε διαθέτει λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούνται οι πόροι της ΕΕ από ΜΚΟ (μη κυβερνητικές οργανώσεις), ιδίως από δίκτυα διεθνών ΜΚΟ τα έργα που εμπίπτουν στην έμμεση διαχείριση, αλλά και σε περιπτώσεις όπου τα κονδύλια της ΕΕ διοχετεύονται έμμεσα σε ΜΚΟ, μέσω των οργάνων των Ηνωμένων Εθνών.
*Το σύστημα που χρησιμοποιείται επί του παρόντος *για την ταξινόμηση των οργανισμών ως ΜΚΟ δεν είναι αξιόπιστο , δεδομένου ότι η χορήγηση καθεστώτος ΜΚΟ στο λογιστικό σύστημα της Επιτροπής βασίζεται σε αυτό-δηλώσεις, ενώ οι έλεγχοι είναι περιορισμένοι.
*Από το 2014 έως το 2017, η Επιτροπή σχεδίαζε δαπάνες ύψους 11,3 δισεκατομμυρίων ευρώ, αναθέτοντας την εφαρμογή της σε ΜΚΟ. Διαφορετικές υπηρεσίες της Επιτροπής δεν αντιμετωπίζουν όλες τις επιδοτήσεις που χορηγούνται από τρίτους με τον ίδιο τρόπο και οι διαδικασίες επιλογής των ΜΚΟ που εφαρμόζουν τα ελεγχθέντα όργανα των Ηνωμένων Εθνών δεν ήταν πάντα διαφανείς.
Στην απάντηση του ο Επίτροπος παραδέχεται ότι δεν υπάρχει σαφής προσδιορισμός για το τι είναι ΜΚΟ αλλά ισχυρίζεται ότι, υπάρχουν δύο γενικά αποδεκτά κριτήρια για την εξέταση ενός οργανισμού ως ΜΚΟ: αν είναι ιδιωτικός και αν είναι μη κερδοσκοπικός οργανισμός.
Ακολουθεί ολόκληρη η απάντηση του Επιτρόπου, για την διάλυση κάθε αμφιβολίας ότι δεν υπάρχουν κριτήρια επιλογής και ορισμού των ΜΚΟ κατά την διαδικασία χρηματοδότησης τους.
Απάντηση του κ. Oettinger εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
(18.4.2019)
Η Επιτροπή διαχειρίζεται τα κεφάλαια του φορολογούμενου της ΕΕ σε πλήρη συμμόρφωση με το ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ.
Προσπαθεί συνεχώς να βελτιώνει τα συστήματά της. Οι συστάσεις του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου θα γίνουν τροφοδοτούν τις προσπάθειες αυτές.
Σχετικά με το ζήτημα της υποεκπροσώπησης, μεταξύ άλλων και στο πλαίσιο δικτύων μη κυβερνητικών (ΜΚΟ), οι κανόνες διασαφηνίστηκαν στον δημοσιονομικό κανονισμό του 2018, διασφαλίζοντας τους συνεπή εφαρμογή. Για έργα που υλοποιούνται από διάφορους δικαιούχους, σε ορισμένους τομείς πολιτικής (π.χ. έρευνας), η Επιτροπή διαθέτει λεπτομερείς πληροφορίες για όλους τους δικαιούχους κοινοτικών κονδυλίων. Σε άλλη πολιτική (π.χ. εξωτερικές σχέσεις), η Επιτροπή αναπτύσσει ένα σύστημα διαχείρισης που θα επιτρέψει καταγραφή της χρηματοδότησης σε όλους τους δικαιούχους που συνάπτει η ΕΕ. Θα οριστικοποιηθεί μέχρι το 2021.
Στην έμμεση διαχείριση, η Επιτροπή δεσμεύεται να εξασφαλίσει, μέσω κατάλληλων επαληθεύσεων, ότι τα όργανα των Ηνωμένων Εθνών εφαρμόζουν σωστά τους κανόνες και τις διαδικασίες τους. Στο σύστημα που χρησιμοποιείται για την ταξινόμηση οι οργανώσεις ως ΜΚΟ, σημειώνουν ότι ενώ ο όρος ΜΚΟ χρησιμοποιείται ευρέως, δεν έχει επίσημο ορισμό διεθνές ή κοινοτικό δίκαιο. Ωστόσο, υπάρχουν δύο γενικά αποδεκτά κριτήρια για την εξέταση ενός οργανισμού ως ΜΚΟ: είναι ιδιωτικός και μη κερδοσκοπικός οργανισμός. Οργανισμοί που συναντούν αυτά τα δύο τα κριτήρια, τα οποία είναι αντικειμενικά και επαληθεύονται από τις υπηρεσίες της Επιτροπής, επιτρέπεται να εντοπίζονται ως ΜΚΟ.
Οι αλλαγές στο σύστημα θα απαιτούσαν εναρμόνιση σε επίπεδο ΕΕ της έννοιας της ΜΚΟ, η οποία, θα πρέπει να συμφωνηθεί από τον νομοθέτη. Η Επιτροπή δεν μπορεί να καθορίσει αυτά τα κριτήρια μεμονωμένα.
Επιπλέον, διάφορες αντιλήψεις των «ΜΚΟ» μεταξύ των χωρών ή των τομέων πολιτικής υποδηλώνουν ότι τέτοια η εναρμόνιση μπορεί να είναι προβληματική.
Νίκος Ρούσσης – Στρασβούργο