Όπως σημειώνουν οι FT ο Ντράγκι έπειτα από οκτώ χρόνια στο τιμόνι της ΕΚΤ αφήνει στη διάδοχό του, Κριστίν Λαγκάρντ έναν πολύ διαφορετικό θεσμό από αυτόν που ανέλαβε.
Ο Ντράγκι έγινε ευρύτερα γνωστός για το ότι ενίσχυσε τη ασταθή στήριξη για το ευρώ, ωστόσο, η κληρονομιά του εκτείνεται επίσης στον ισολογισμό της κεντρικής τράπεζας, που είναι πολύ μεγαλύτερος, στις αγορές ομολόγων, όπου οι αποδόσεις είναι κοντά σε ιστορικά χαμηλά και τον πληθωρισμό, που είναι ακόμα πολύ κάτω από το στόχο.
Ο Φρέντερικ Ντουκροζέτ, στρατηγικός αναλυτής στην Pictet Wealth Management, δήλωσε ότι ο Ντράγκι έχει μεταμορφώσει τον θεσμό «σε μια σύγχρονη κεντρική τράπεζα», καθώς «χρησιμοποίησε μια ευρεία, καινοτόμα, αποτελεσματική και ευέλικτη εργαλειοθήκη μέτρων αντισυμβατικής πολιτικής».
Στο δημοσίευμά τους οι FT στέκονται σε πέντε βασικά σημεία που συνοψίζουν την κληρονομιά του κου Ντράγκι στην ΕΚΤ:
Επέκταση της εργαλειοθήκης
Ο Μάριο Ντράγκι μόλις δύο μήνες αφότου βρέθηκε στο τιμόνι της ΕΚΤ ανέστρεψε τις δυο αυξήσεις επιτοκίων του προκατόχου του, Ζαν Κλοντ Τρισέ, αλλά αυτό δεν ήταν αρκετό για να στηρίξει την οικονομία της ευρωζώνης. Οι αλλαγές στα επιτόκια δεν μεταδίδονταν στον ιδιωτικό τομέα μέσω των επιτοκίων δανεισμού των τραπεζών, υποστήριξε: χρειάζονταν νέα εργαλεία. Έτσι, επέκτεινε την εργαλειοθήκη πολιτικών της ΕΚΤ για να περιλάβει επιδοτούμενο δανεισμό στις τράπεζες ώστε να βοηθήσει να στηρίξουν τους ισολογισμούς τους, αρνητικά επιτόκια για να μειώσει το κόστος δανεισμού και αγορές κρατικών ομολόγων για μειώσει τα επιτόκια της αγοράς που αντιμετώπιζαν οι περισσότερο ταλαιπωρημένες οικονομίες του μπλοκ.
Η ΕΚΤ στη συνέχεια συσσώρευσε 2,6 τρισ. ευρώ σε ενεργητικό, περιλαμβανομένου σχεδόν του 25% όλων των ανεξόφλητων ομολόγων των κρατών μελών.
Μείωση του ρίσκου της αγοράς ομολόγων
Στην ευρωζώνη, σημειώνουν οι FT, οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων μετρούν την αντίληψη των επενδυτών για το ρίσκο, όσο πιθανότερο θεωρούν οι αγορές ότι μια χώρα θα βγει από το μπλοκ, τόσο ευρύτερη είναι η διαφορά (spread) στην απόδοση από τη Γερμανία, την μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης. Κατά τη διάρκεια της θητείας του κου Ντράγκι τα spread περιφερειακών χωρών εκτοξεύτηκαν σε ιστορικά υψηλά, καθώς οι επενδυτές άρχισαν να φοβούνται ότι δεν θα είναι σε θέση να χρηματοδοτήσουν το αυξανόμενο επίπεδο χρέους τους ή να τονώσουν τις δοκιμαζόμενες οικονομίες τους.
Οι τράπεζες της ευρωζώνης είναι μεγάλοι κάτοχοι χρέους των χωρών τους, έτσι η κρίση κρατικού χρέους γρήγορα εξελίχθηκε σε τραπεζική κρίση και αυτό με τη σειρά του χτύπησε τον δανεισμό σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Η επακόλουθη ελάττωση των spreads στα ομόλογα της ευρωζώνης επέδειξε ότι η χρήση αντισυμβατικών νομισματικών πολιτικών από τον Μάριο Ντράγκι δούλεψε, λένε οικονομολόγοι.
Aντιμετώπιση της ανεργίας
Η πρωτοφανής νομισματική τόνωση που εισήγαγε ο Μάριο Ντράγκι είχε μια απτή συνέπεια στον πραγματικό κόσμο: την βελτίωση της αγοράς εργασίας. Η ανεργία εκτοξεύτηκε μετά την χρηματοπιστωτική κρίση φτάνοντας έως το 12% σε όλο το μπλοκ το 2013. Καθώς, όμως, ο δανεισμός σε μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις και νοικοκυριά άρχισε ξανά να επεκτείνεται το 2015, η οικονομική ανάπτυξη επέστρεψε: το 2017 και τα 19 κράτη μέλη είδαν τις οικονομίες τους να αναπτύσσονται, για πρώτη φορά μετά την κρίση.
Ως αποτέλεσμα ο αριθμός των απασχολούμενων μετά το 2013 αυξήθηκε κατά 11 εκατομμύρια και το ποσοστό ανεργίας υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδο εδώ και πάνω από μια δεκαετία. Αυτό άρχισε να φαίνεται και στις τσέπες των ανθρώπων, η αύξηση μισθών άρχισε πρόσφατα να επιταχύνει.
Περιφρούρηση του ενιαίου νομίσματος
Από τη δημιουργία του, το 1999, μια μειονότητα ανθρώπων στην ευρωζώνη έχουν εναντιωθεί στην ύπαρξη του ενιαίου νομίσματος. Κατά τη διάρκεια της θητείας του Μάριο Ντράγκι, όμως, το μέγεθος αυτής της ομάδας έχει συρρικνωθεί αξιοσημείωτα.
Όταν η δυσαρέσκεια ήταν στην κορύφωσή της, σχεδόν 40% του πληθυσμού στις περιφερειακές χώρες, όπως Ελλάδα, Πορτογαλία, Ισπανία και Ιταλία στράφηκε κατά του ευρώ, καθώς πάλευε με την αυξανόμενη ανεργία και τα διερευνόμενα δημοσιονομικά ελλείμματα.
Το σημείο καμπής ήρθε όταν ο κ. Ντράγκι με τη χρήση αντισυμβατικής νομισματικής πολιτικής έπεισε τους επενδυτές για την αντοχή της νομισματικής ένωσης και η Ελλάδα απέφυγε την έξοδο από το μπλοκ το 2015. Η εμπιστοσύνη τόσο στην ΕΚΤ όσο και στο ενιαίο νόμισμα έχει έκτοτε αυξηθεί και σήμερα το ευρώ είναι πιο δημοφιλές απ’ ότι υπήρξε ποτέ στα 20 χρόνια της ύπαρξής του.
Αποτυχία στον πληθωρισμό
Η βασική εντολή της ΕΚΤ είναι να διατηρήσει την σταθερότητα των τιμών, κάτι που ορίζεται ως ετήσια μεταβολή του πληθωρισμού «κάτω, αλλά κοντά στο 2%».
Ο ρυθμός της αύξησης των τιμών έχει παραμείνει κάτω από αυτό το επίπεδο στο μεγαλύτερο μέρος της θητείας του κου Ντράγκι, ο δείκτης τιμών καταναλωτή στην ευρωζώνη είναι 7% χαμηλότερα από το επίπεδο που θα έπρεπε να είναι αν η ΕΚΤ είχε πιάσει το στόχο της μετά το 2011. Ετσι, παρά τα υπόλοιπα επιτεύγματα, δεν πέτυχε στον κύριο στόχο.