Έτσι την ώρα που το ΔΝΤ επισημαίνει ότι τα αποτελέσματα της κρίσης της πανδημίας αναμένεται να είναι χειρότερα από αυτά του Κραχ του 1929 και η Κομισιόν έχει υπολογίσει μετριοπαθώς στο 1,5 (αν όχι 3 τρις ) τρις ευρώ τις ανάγκες χρηματοδότησης για την ευρωζώνη, οι αποφάσεις χτες οδήγησαν σε πακέτο στήριξης της ευρωζώνης ύψους 540 δισ. ευρώ εκ των οποίων 240 δισ. είναι από τον ESM, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας με μορφή δανείων.
Ουσιαστικά, η απόφαση, ως αναμενόταν για όσους γνωρίζουν τις ισορροπίες στην Ε.Ε., για αμοιβαιοποίηση του χρέους, δεν έγινε. Έτσι, επιβεβαιώθηκε η έννοια της εθνικής κυριαρχίας και η Ε.Ε. με «γερμανική» σφραγίδα προχώρησε μια κλασική συνταγή σε βοήθειες και δάνεια πάντα, όμως, με κάποιας μορφής αιρεσιμότητα.
Όσο για το νέο ταμείο που θα δημιουργηθεί με απόφαση των ηγετών, μένει να φανεί τι «καινοτόμα χρηματοδοτικά εργαλεία» θα χρησιμοποιήσει, όμως, είναι προφανές ότι με σχετική δημιουργική «ασάφεια» δίνεται η ευκαιρία σε κάθε κράτος μέλος να πει ό,τι θέλει. Θα είναι, όμως, σε γραμμή με «καινοτομικά χρηματοπιστωτικά εργαλεία συνεπή με τις Συνθήκες της Ένωσης» όπου βέβαια η λογική της διακυβερνητικότητας κι όχι του φεντεραλισμού είναι αποτυπωμένη.
Αναλυτικά, πάντως, εργαλεία που θα χρησιμοποιηθούν είναι τα παρακάτω:
Α) Ο ΕSM με προληπτική πιστωτική γραμμή ECCL με βάση το 2% του ΑΕΠ κάθε χώρας – για την Ελλάδα ανέρχεται σε 3,6 δισ. ευρώ – με κάποιους τυποποιημένους όρους μέχρι να λήξει ο κορονοιός. Μετά θα πρέπει κάθε κράτος μέλος να εφαρμόσει μνημονιακά μέτρα όπως προβλέπεται στις πιστωτικές γραμμές. Ο ESM εναλλακτικά θα μπορεί να χρηματοδοτεί και το Ταμείο Ανάκαμψης που θα στηρίζεται και από καινοτόμα χρηματοοικονομικά εργαλεία.
Β) Η ΕΤΕπ θα ενισχυθεί με εγγυήσεις ύψους 25 δισ. ευρώ για να δώσει δάνεια 200 δισ. ευρώ σε εταιρείες με επίκεντρο τις ΜΜΕ, σε ολόκληρη την Ε.Ε., μεταξύ άλλων, μέσω τραπεζών.
Γ) Η πρωτοβουλία SURE για τη στήριξη των θέσεων εργασίας με δάνεια που χορηγούνται με ευνοϊκούς όρους από την Ε.Ε. στα κράτη μέλη, συνολικού ύψους 100 δισ. ευρώ.
Τι κερδίζει η Ελλάδα;
Στο φόντο αυτό, η Ελλάδα, που έχει και το σχετικό «μαξιλάρι», θα πάρει περίπου 6 δισ. ευρώ ή το 1,1% του συνολικού σχεδίου. Από αυτά τα 3,6 με 3,8 δισ. ευρώ αφορούν προληπτική πιστωτική γραμμή για την υγεία και την αντιμετώπιση του κορονοϊού.
Ως προς την οικονομία και τις παρεμβάσεις μέσω ΕΤΕπ, ύψους 200 δισ. ευρώ, 100 δισ. ευρώ για την ανεργία, από το Ταμείο Συνοχής (περίπου 37 με 40 δισ. ευρώ), η Ελλάδα θα πάρει 2,4 με 2,2 δισ. ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι «κλειδί» στην όποια προσπάθεια λύσης του οικονομικού ζητήματος που έχει προκύψει είναι η ΕΚΤ. Όπως είναι γνωστό, η ΕΚΤ με την απόφασή της για επέκταση του προγράμματος αγοράς τίτλων θα επιχειρήσει να ανασχέσει πιέσεις στις αγορές ομολόγων των κυβερνήσεων των κρατών μελών της ευρωζώνης κι έτσι μαζί με τα «μνημονιακά» δάνεια του ESM, θα προσπαθήσει καλμάρει τις αγορές που «καραδοκούν».
Γιώργος Αλεξάκης