Στην πρώτη διά ζώσης συνεδρίαση μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, οι ηγέτες των κρατών της ΕΕ καλούνται να λύσουν τις διαφορές τους και να καταλήξουν σε συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης.
Οι ηγέτες θα συζητήσουν με βάση την πρόταση της Κομισιόν, που προβλέπει ένα Ταμείο ύψους 750 δις. ευρώ, που θα προκύψει με κοινή έκδοση χρέους. Τα χρήματα αυτά θα μοιραστούν στις χώρες ως επιχορηγήσεις, αλλά και ως δάνεια, αναλογικά με τις ανάγκες που έχουν οι οικονομίες τους, ώστε να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της πανδημίας.
Ωστόσο, η πρόταση αυτή δεν έχει πάρει το «πράσινο φως» από όλους τους εταίρους. Υπάρχουν σημαντικές διαφορές για το μέγεθος του Ταμείου Ανάκαμψης, την αναλογία μεταξύ επιδοτήσεων και δανείων, τη διοίκηση του ταμείου και τους όρους που θα συνοδεύουν την παροχή στήριξης.
Οι πιο έντονες ενστάσεις εκφράζονται από χώρες του Βορρά, με τις Ολλανδία, Αυστρία, Δανία και Σουηδία, να αποτελούν το σκληρό πυρήνα τους, ενώ στους διαφωνούντες υπολογίζονται ακόμα η Ουγγαρία και η Πολωνία, με τους ευρωσκεπτικιστές ηγέτες.
Το τελευταίο διάστημα έχουν γίνει πολλές και έντονες παρασκηνιακές διαβουλεύσεις, προκειμένου να βρεθούν συμβιβαστικές λύσεις για όλα τα «αγκάθια» της συμφωνίας. Μία τέτοια πρόταση έχει καταθέσει ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, ενώ η Άνγκελα Μέρκελ έχει συνομιλήσει με όλους τους ηγέτες, κάνοντας ιδιαίτερο... μασάζ στον Ολλανδό Πρωθυπουργό, Μαρκ Ρούτε, ο οποίος εμφανίζεται ως εκπρόσωπος των σκληρών του Βορρά.
Από τις παραπάνω ζυμώσεις έχει προκύψει μία... γέφυρα σχετικά με το μέγεθος του Ταμείου, αλλά παραμένουν οι διαφωνίες για το μίγμα δανείων – επιχορηγήσεων και κυρίως για την εποπτεία των μεταρρυθμίσεων με τις οποίες θα συνδέονται οι χρηματοδοτήσεις.
Η Ελλάδα ανήκει στις χώρες που ζητούν:
-Να διατηρηθεί το ύψος των ενισχύσεων που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
-Να διατηρηθεί η προτεινόμενη από την Επιτροπή αναλογία επιχορηγήσεων και δανείων, ώστε κεντρικός κορμός των ενισχύσεων να είναι επιχορηγήσεις και όχι ο δανεισμός.
-Να μην υπάρξουν πρόσθετες ειδικές προϋποθέσεις για την ενίσχυση μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, παρά μόνο όσες ήδη προβλέπονται στις Συνθήκες και στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Ωστόσο, αυτό το τελευταίο μοιάζει πια ως το πιο μεγάλο «αγκάθι» για συμφωνία με τους Ολλανδούς να ζητούν όρους μνημονίων και να βρίσκουν αρκετούς υποστηρικτές. Οι χώρες του Νότου είναι ασφαλώς αντίθετες και είναι σημαντικό να δούμε πόσο σκληροί θα εμφανιστούν στις διαπραγματεύσεις οι ηγέτες της Γαλλίας (Μακρόν), της Ισπανίας (Σάντσες) και της Ιταλίας (Κόντε).
Η Άνγκελα Μέρκελ αναμένεται να βρεθεί σε ρόλο... διαιτητή ανάμεσα στους Βόρειους και τους Νότιους, ελπίζοντας πως θα καταφέρει τελικά να ανακοινώσει μία συμβιβαστική λύση, έστω αργά το βράδυ του Σαββάτου.
Είναι δεδομένο πως η Σύνοδος θα είναι μαραθώνια, ενώ όλα τα σενάρια για την κατάληξή της είναι ανοιχτά. Ένα διαπραγματευτικό... θρίλερ ξεκινά.
Σπύρος Πολυχρονόπουλος
