Σύμφωνα με τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, η επιστολή των απόστρατων απαντά και στις όλο και συχνότερες προσφάτως τοποθετήσεις του Τούρκου Προέδρου περί κατάργησης της Συνθήκης του Μοντρέ, που δίνει τον πλήρη έλεγχο των στενών του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων στην Τουρκία, επιτρέποντας παράλληλα την ελεύθερη ναυσιπλοΐα σε καιρό ειρήνης.

Οι όροι της σύμβασης αποτέλεσαν πηγή διαμάχης για χρόνια, κυρίως όσον αφορά τη διέλευση πολεμικών σκαφών της Σοβιετικής Ένωσης από τα Στενά στη Μεσόγειο. Υπογράφηκε στις 20 Ιουλίου 1936 στην ελβετική πόλη Μοντρέ. Τέθηκε σε ισχύ στις 9 Νοεμβρίου 1936 και καταχωρήθηκε στην Κοινωνία των Εθνών  ( που έχει ως διάδοχο τον ΟΗΕ) στις 11 Δεκεμβρίου 1936. Εξακολουθεί να ισχύει μέχρι σήμερα, με ορισμένες τροποποιήσεις.

Ωστόσο, μέσω του σχεδίου του για την «διώρυγα της Κωνσταντινούπολης», ο Ερντογάν θέλει να αλλάξει την συνθήκη, προκειμένου να έχει έσοδα η χώρα του από την διέλευση των πλοίων, σε μία από τις πλέον εμπορικές θαλάσσιες διαδρομές.

Τι αναφέρει η επιστολή

Η επιστολή - παρέμβαση των 103 αποστράτων ναυάρχων - που θεωρείται ως ιδιαίτερα ασυνήθιστη λόγω των συνθηκών που επικρατούν στην Τουρκία μετά από το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016,  δημοσιοποιήθηκε τα ξημερώματα της Κυριακής (4/4).

Σε αυτή οι «103» επισημαίνουν τη σημασία της Συνθήκης του Μοντρέ, τονίζοντας ότι πρέπει να αποφευχθούν ενέργειες αλλαγής της. Υπάρχουν μάλιστα κάποιες διατυπώσεις που από την Άγκυρα εξελήφθησαν ως «απειλητικές».

«Η τουρκική δημοκρατία μπορεί να αντιμετωπίσει δύσκολες και επικίνδυνες καταστάσεις», αναφέρεται χαρακτηριστικά στο κείμενο.

Αμέσως, η τουρκική κυβέρνηση εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία αναφέρει ότι θεωρεί την παρέμβαση των ναυτικών «απειλή πραξικοπήματος» στην δε απάντησή της μεταξύ άλλων σημειώνει: «Να γνωρίζετε τα όριά σας».