«Τα κράτη μέλη θα πρέπει να δεσμευτούν κατηγορηματικά ότι θα χειριστούν την άφιξη ατόμων που εγκαταλείπουν τη φρικτή κατάσταση στο Αφγανιστάν σύμφωνα με τις υποχρεώσεις τους για τα ανθρώπινα δικαιώματα», δήλωσε η Επίτροπος, υπογραμμίζοντας ότι:

«Διάφορες κυβερνήσεις και τοπικές αρχές στα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης έδωσαν ένα θετικό παράδειγμα, δεσμεύοντας να φιλοξενήσουν ανθρώπους που εγκατέλειψαν το Αφγανιστάν μετά την κατάληψη της χώρας από τους Ταλιμπάν.

Δυστυχώς, ωστόσο, πολλά κράτη μέλη υπαινίχθηκαν, ανακοίνωσαν ή έλαβαν μέτρα για το κλείσιμο των συνόρων, την κατασκευή τοίχων και περιφράξεων, περιορισμούς στις αιτήσεις ασύλου ή ανατροπές.»

Ωστόσο, τονίζει η Επίτροπος:

Δυστυχώς, όμως, πολλά κράτη μέλη έχουν επίσης υπαινιχθεί και άλλα μέτρα που φαινομενικά αποσκοπούν στην «πρόληψη της παράτυπης μετανάστευσης» μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα να εμποδίζονται οι άνθρωποι να ζητούν άσυλο στα εδάφη των κρατών μελών μας, να επιστρέφουν παράνομα στα σύνορα ή να μένουν χωρίς πρόσβαση σε προστασία οπουδήποτε κατά μήκος των διαδρομών τους, ενώ αναζητούν ασφάλεια.

Αυτά και άλλα μέτρα που φαινομενικά αποσκοπούν στην «πρόληψη της παράτυπης μετανάστευσης» μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα να εμποδίζονται οι άνθρωποι να ζητούν άσυλο στα εδάφη των κρατών μελών μας, να επιστρέφουν παράνομα στα σύνορα ή να μένουν χωρίς πρόσβαση σε προστασία οπουδήποτε κατά μήκος των διαδρομών τους, ενώ αναζητούν ασφάλεια. Αυτά και άλλα μέτρα που φαινομενικά αποσκοπούν στην «αποτροπή της παράνομης μετανάστευσης», μπορεί να οδηγήσει σε άτομα που επιτρέπεται να ζητήσουν άσυλο στο έδαφος των κρατών μελών μας, παράνομα γύρισε την πλάτη στα σύνορα ή να μείνουν χωρίς πρόσβαση σε οποιοδήποτε σημείο της προστασίας κατά μήκος των οδών τους, ενώ αναζητούν την ασφάλεια.

Τα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης θα πρέπει συνεπώς να λάβουν τρία βασικά μέτρα για την αντιμετώπιση τυχόν επερχόμενων προκλήσεων με τρόπο που να συμμορφώνεται με τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Πρώτον, θα πρέπει να επιταχύνουν την προετοιμασία των εγκαταστάσεων υποδοχής και ασύλου για πιθανές νέες αφίξεις, ώστε να αποφευχθεί ο συνωστισμός, οι τυπικές συνθήκες και οι μεγάλες καθυστερήσεις στην επεξεργασία ασύλου στο εγγύς μέλλον.

Δεύτερον, τα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης πρέπει να διασφαλίσουν ότι ο ανακοινωμένος στόχος της «πρόληψης της παράτυπης μετανάστευσης» δεν θα οδηγήσει στην de facto άρνηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. τρόπου άφιξής τους ή μόνο επειδή ταξίδεψαν σε άλλες χώρες πριν φτάσουν στα εδάφη τους.

Τρίτον, πρέπει να δοθούν λύσεις με επίκεντρο τα ανθρώπινα δικαιώματα για Αφγανούς που είναι ήδη παρόντες στα εδάφη των κρατών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης, είτε για πολλά χρόνια είτε έχουν φτάσει πρόσφατα. Ορισμένα κράτη μέλη που συνέχισαν να επιμένουν στη βίαιη επιστροφή των Αφγανών υπηκόων, παρόλο που η έκταση της καταστροφής που εξελίσσεται στο Αφγανιστάν ήταν ήδη άφθονα σαφής, έχουν ευτυχώς αλλάξει πορεία. Άλλοι, ωστόσο, δεν έχουν ακόμη δηλώσει κατηγορηματικά ότι οι επιστροφές θα ανασταλούν.

Νίκος Ρούσσης – Στρασβούργο