Το Ηνωμένο Βασίλειο αποχώρησε επίσημα από την ΕΕ τον Ιανουάριο του 2020 και έκτοτε έχουν τεθεί σε εφαρμογή μια σειρά από νέες εμπορικές ρυθμίσεις. Ωστόσο, οι συμφωνίες φαίνονται να απειλούνται καθώς το Ηνωμένο Βασίλειο τώρα διαμαρτύρεται για δυσκολίες στην εφαρμογή των απαιτούμενων ελέγχων στα εμπορεύματα που μετακινούνται από τη Μεγάλη Βρετανία στη Βόρεια Ιρλανδία.
Αυτά τα σύνορα είναι μετά το Brexit ένα σημαντικό σημείο κολλήματος στις διαπραγματεύσεις μεταξύ της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Μεγάλη Βρετανία περιλαμβάνει την Αγγλία, τη Σκωτία και την Ουαλία, αλλά όχι τη Βόρεια Ιρλανδία. Ωστόσο, η Βόρεια Ιρλανδία είναι μέρος του Η.Β.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το εκτελεστικό σκέλος της ΕΕ, πρότεινε τον περασμένο μήνα την προσαρμογή ορισμένων τμημάτων της εμπορικής συμφωνίας προσπαθώντας να διευκολύνει την πραγματοποίηση αυτών των ελέγχων. Ωστόσο, αξιωματούχοι της ΕΕ διαμαρτυρήθηκαν έκτοτε ότι η κυβέρνηση του πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου Μπόρις Τζόνσον δεν δείχνει πρόθυμη να διαπραγματευτεί.
Πολιτικοί αναλυτές προειδοποιούν ότι αυτή η αντιπαράθεση μπορεί να διαρκέσει αρκετούς μήνες.
Υπάρχουν σημαντικές διαφορές στον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο προσπαθούν να λύσουν το πρόβλημα.
Ο υπουργός Brexit του Ηνωμένου Βασιλείου, Ντέιβιντ Φροστ, δήλωσε ότι όλοι οι έλεγχοι σε εμπορεύματα που μετακινούνται από τη Μεγάλη Βρετανία στη Βόρεια Ιρλανδία θα πρέπει να τερματιστούν. Πιστεύει ότι οι αρχές πρέπει να εμπιστεύονται τις επιχειρήσεις για να ενημερώνονται εάν τα προϊόντα θα παραμείνουν στη Βόρεια Ιρλανδία ή αν θα συνεχίσουν στη Δημοκρατία της Ιρλανδίας — που είναι ευρωπαϊκή επικράτεια.
Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή λέει ότι δεν μπορεί να εμπιστευτεί τις εταιρείες στο να τους κρατούν ενήμερους για τις εμπορικές ροές. «Πιστεύουμε ότι χρειαζόμαστε δεδομένα για να το παρακολουθήσουμε», εξήγησε αξιωματούχος της Επιτροπής που ζήτησε να μην δημοσιευτεί το όνομα του.
Η Επιτροπή λέει ότι θέλει να μειώσει σημαντικά τον όγκο της γραφειοκρατίας που πρέπει να συμπληρώνουν οι επιχειρήσεις όταν μεταφέρουν εμπορεύματα από τη Μεγάλη Βρετανία στη Βόρεια Ιρλανδία. Ωστόσο, οι Βρυξέλλες ανησυχούν ότι προϊόντα που δεν πληρούν τα ευρωπαϊκά πρότυπα θα μπορούσαν να καταλήξουν στην ενιαία αγορά της ΕΕ μέσω της Βόρειας Ιρλανδίας.
Ένα άλλο ζήτημα είναι ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θέλει να τερματίσει τη δικαιοδοσία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σχετικά με το πώς λειτουργεί η εμπορική τους συμφωνία. Αλλά η ΕΕ δεν υποχωρεί σε αυτό.
Εν μέσω αυτής της αντιπαράθεσης, ο Φροστ απείλησε να ενεργοποιήσει το λεγόμενο Άρθρο 16 — διαδικασία που θα οδηγούσε στην αναστολή μέρους της τρέχουσας εμπορικής συμφωνίας με βάση ότι προκαλεί «οικονομικές, κοινωνικές ή περιβαλλοντικές δυσκολίες». Είπε ότι η ενεργοποίηση αυτού του άρθρου θα είναι η «μόνη επιλογή» εάν αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις με την ΕΕ.
Η ΕΕ, από την πλευρά της, έχει προειδοποιήσει ότι θα αντιδράσει σε αυτό το σενάριο, το οποίο θα μπορούσε να οδηγήσει σε εμπορικό πόλεμο.
