Στην ετήσια έκθεσή της για το 2021, η CPT υπογραμμίζει ότι παρόλο που, με την πάροδο των ετών, ορισμένες χώρες έχουν επιτύχει απτή πρόοδο στην αντιμετώπιση του υπερπληθυσμού των φυλακών, αυτό το πρόβλημα παραμένει σε πολλά σωφρονιστικά συστήματα, ειδικά εκεί όπου κρατούνται προφυλακισμένοι.
Επιπλέον, ακόμη και σε χώρες όπου ο συνωστισμός δεν αποτελεί πρόβλημα σε ολόκληρο το σωφρονιστικό σύστημα, συγκεκριμένες φυλακές, τμήματα φυλακών ή κελιών μπορεί να είναι υπερπλήρεις.
«Ο υπερπληθυσμός των φυλακών υπονομεύει κάθε προσπάθεια να δοθεί πρακτικό νόημα στην απαγόρευση των βασανιστηρίων και άλλων μορφών κακομεταχείρισης, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Θέτει όλους τους κρατούμενους, ιδιαίτερα τους πιο ευάλωτους, και το προσωπικό των φυλακών σε κίνδυνο και υπονομεύει τις προσπάθειες επανένταξης των κρατουμένων στην κοινωνία. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι κρατούμενοι έχουν αρκετό χώρο για να ζουν με αξιοπρέπεια στη φυλακή και ότι τα μη στερητικά μέτρα χρησιμοποιούνται επαρκώς, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης παρέχει την κατάλληλη προστασία στην κοινωνία», δήλωσε ο πρόεδρος της CPT, Άλαν Μίτσελ.
Η έκθεση υπενθυμίζει ότι ο υπερπληθυσμός των φυλακών είναι κυρίως αποτέλεσμα αυστηρών ποινικών πολιτικών, συχνά συχνότερης και μεγαλύτερης διάρκειας της κράτησης, μεγαλύτερες ποινές φυλάκισης και περιορισμένης ακόμη χρήσης εναλλακτικών μέτρων αντί της φυλάκισης.
Τέλος, η CPT προειδοποιεί ότι, με το τέλος των αυστηρότερων μέτρων για την πρόληψη του Covid-19, ο αριθμός των κρατουμένων αυξάνεται και πάλι σε ορισμένες χώρες, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερο αριθμό υπερπλήρη φυλακών στο μέλλον. Το 2021, η CPT πραγματοποίησε εννέα περιοδικές επισκέψεις (Αυστρία, Βουλγαρία, Λιθουανία, Ρωσική Ομοσπονδία, Σερβία, Σουηδία, Ελβετία, Τουρκία και Ηνωμένο Βασίλειο) και έξι ad hoc επισκέψεις για να εξετάσει συγκεκριμένα θέματα (Αλβανία, Βέλγιο, Βοσνία και Ερζεγοβίνη , Γεωργία, Ελλάδα και Ρουμανία).
Σύμφωνα με την έρευνα του 2021 για τον πληθυσμό των φυλακών, η Κύπρος είναι μια από τις χώρες με τη μεγαλύτερη πυκνότητα στις φυλακές.
Τα πρόσφατα δημοσιευμένα στατιστικά στοιχεία για τον πληθυσμό των φυλακών στην Ευρώπη έδειξαν ότι συνολικά, στην Ευρώπη, η πυκνότητα των φυλακών μειώθηκε κατά 5,3% από τον Ιανουάριο του 2020 έως τον Ιανουάριο του 2021 (από 90,2 σε 85,4 κρατούμενους ανά 100 διαθέσιμες θέσεις).
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που παρείχαν οι διοικήσεις των φυλακών, έξι από αυτές ανέφεραν πυκνότητα φυλακών άνω των 105 κρατουμένων ανά 100 θέσεις, δείκτης σοβαρού συνωστισμού: Ρουμανία (119 κρατούμενοι ανά 100 θέσεις), Ελλάδα (111), Κύπρος (111),
…
Το Βέλγιο (108), η Τουρκία (108) και η Ιταλία (106), λαμβάνοντας υπόψη χώρες με περισσότερους από 300.000 κατοίκους.
Η πυκνότητα των φυλακών ήταν επίσης πάνω από 100 άτομα ανά 100 διαθέσιμες θέσεις στη Γαλλία (104), τη Σουηδία (101) και την Ουγγαρία (101).)
Νίκος Ρούσσης – Στρασβούργο
