Αυτό ουσιαστικά έκαναν και με τα περίφημα subrpime. Τιτλοποιούσαν δάνεια υψηλού ρίσκου και τα ονόμαζαν ομόλογα υψηλής ασφάλειας. Οι αγοραστές των ομολόγων αυτών γνώριζαν φυσικά το κόλπο. Όμως τα αγόραζαν προκειμένου να γίνεται τζίρος και διαμόρφωναν πλασματικά υψηλές τιμές ώστε να βγουν κέρδη με τελικό σκοπό να πάρουν όλοι μεγάλα μπόνους.

Η σημερινή κρίση στα χρηματιστήρια είναι μια κρίση αξιοπιστίας των διαχειριστών των μεγάλων επενδυτικών τραπεζών. Προκειμένου να αυξήσουν τα λογιστικά κέρδη τους με βάση τα οποία αξιολογούνται οι διαχειριστές και προσδιορίζονται τα - υπερβολικά και πέρα από κάθε λογική - μπόνους τους, κορόιδευαν τα Διοικητικά τους Συμβούλια και τους μετόχους τους. Τώρα που αποκαλύπτεται η κομπίνα, χάνουν ο ένας μετά τον άλλο τη δουλειά τους, αλλά φυσικά φεύγουν με τεράστιες προσωπικές περιουσίες εκατοντάδων εκατομμυρίων.

Δυστυχώς την κρίση αυτή που δημιούργησαν οι διαχειριστές - μάνατζερς των επενδυτικών τραπεζών, θα την πληρώσουν όχι οι ίδιοι, αλλά οι μέτοχοι τους, οι επιχειρήσεις και ο χρηματιστηριακός θεσμός διεθνώς. Προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις ανυπολόγιστες ζημιές τους οι τράπεζες περιορίζουν τις πιστώσεις ανεξαρτήτως του ύψους των επιτοκίων και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι παρεμβάσεις των κεντρικών τραπεζών μόνο πρόσκαιρα σώζουν την κατάσταση.

Υπό αυτές τις συνθήκες το ερώτημα στο οποίο πρέπει να απαντήσουν οι απανταχού επενδυτές, δεν είναι αν οι μετοχές είναι ακριβές ή φθηνές ή αν η Κίνα θα συνεχίσει να αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς, αλλά πότε θα αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών στις επενδυτικές τράπεζες. Σύμφωνα με εκτιμήσεις διεθνών αναλυτών η σημερινή κρίση αξιοπιστίας είναι χειρότερη από αυτή που προκάλεσε το σκάνδαλο της Enron.

Το κακό στις κρίσεις αξιοπιστίας είναι ότι δεν υπάρχει όριο τιμών στο οποίο σταματάει η πτώση. 

Γρηγόρης Νικολόπουλος