Δύο είναι οι βασικοί παράγοντες, οι οποίοι βρίσκονται πίσω από την κατάρρευση των τιμών του «μαύρου χρυσού». Σε πρώτο στάδιο, μεγάλες απώλειες επέφερε ο κορονοϊός, η ραγδαία εξάπλωση του οποίου έχει πλήξει τις αερομεταφορές και ως εκ τούτου τη ζήτηση πετρελαίου σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ στη συνέχεια προέκυψε και δεύτερο εμπόδιο, που έχει να κάνει με τον «πόλεμο» τιμών μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και της Ρωσίας.
Ο κορονοϊός έριξε κατακόρυφα τη ζήτηση
Πριν ακόμη ανακηρυχθεί ο κορονοϊός σε πανδημία, η ζήτηση του πετρελαίου είχε ήδη αρχίσει να επηρεάζεται αρνητικά, καθώς οι αεροπορικές εταιρείες είχαν αρχίσει η μία μετά την άλλη να μειώνουν τα δρομολόγιά τους ή ακόμη και να σταματούν τη λειτουργία τους, στο πλαίσιο περιορισμού του ιού. Η εξέλιξη αυτή οδήγησε αυτόματα την τιμή του πετρελαίου κάτω από το όριο των 60 δολαρίων και αποτέλεσε «καμπανάκι» για τον Οργανισμό Εξαγωγών Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών (OPEC), προκειμένου να λάβει αυστηρά μέτρα.
Τα μέλη του OPEC αποφάσισαν, σε συνάντησή τους στη Βιέννη στις αρχές Μαρτίου, να μειώσουν την παραγωγή πετρελαίου, αντισταθμίζοντας έτσι το «φρενάρισμα» της ζήτησης που είχε ήδη επιφέρει ο κορονοϊός. Έτσι λοιπόν, ο Οργανισμός αποφάσισε να μειώσει την παραγωγή κατά 1,5 εκατ. βαρέλια την ημέρα, με τη Ρωσία ωστόσο να μην στηρίζει το εν λόγω αίτημα και να συμφωνεί μόνο στην παράταση των υφιστάμενων περιορισμών.
Η ρωσική στάση εξόργισε τη Σαουδική Αραβία
Η άρνηση της Ρωσίας να προβεί σε περαιτέρω μείωση της παραγωγής πετρελαίου προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων από τον ηγέτη του OPEC (Σαουδική Αραβία), ο οποίος σε αντίποινα αποφάσισε να αυξήσει την εγχώρια παραγωγή του από τα 12 στα 13 εκατ. βαρέλια ημερησίως.
Η απόφαση αυτή της Σαουδικής Αραβίας κλιμάκωσε έναν «πόλεμο» τιμών, που είχε ήδη αρχίσει εναντίον της Ρωσίας, καθώς είχε προηγηθεί η ενίσχυση της τροφοδοσίας αργού πετρελαίου από τη Saudi Aramco. Η Μόσχα αντέδρασε άμεσα στην αραβική κίνηση, με τον Ρώσο υπουργό Ενέργειας, Αλεξάντερ Νόβακ, να διαβεβαιώνει πως η χώρα του έχει τη δυνατότητα να ωθήσει την παραγωγή της κατά 500.000 βαρέλια την ημέρα.
Προσωρινή «ανάσα» από την υπόνοια παρέμβασης του Τραμπ
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε την Πέμπτη 19 Μαρτίου ότι αναμένεται να παρέμβει στον «πόλεμο» τιμών, που έχουν ξεκινήσει η Σαουδική Αραβία με τη Ρωσία. Η δήλωση του Αμερικανού προέδρου έβαλε «φρένο», έστω και προσωρινά, στην κατάρρευση των τιμών πετρελαίου, καθώς εκείνη την ημέρα το αργό κατέγραψε την υψηλότερη ημερήσια άνοδο στην ιστορία του με ποσοστό 23,8%, ενώ και το μπρεντ ενισχύθηκε κατά 13,8%.
Βέβαια, το Κρεμλίνο δεν άφησε αναπάντητες τις δηλώσεις του Τραμπ, με τον εκπρόσωπο της ρωσικής κυβέρνησης, Ντμίτρι Πεσκόφ, να επισημαίνει πως δεν υπάρχει ανάγκη για κάποια εξωτερική παρέμβαση. Παράλληλα, η ρωσική πλευρά δεν θεωρεί ότι η «βουτιά» του αργού πετρελαίου συνιστά καταστροφή γι’ αυτούς, καθώς, σύμφωνα με τον Πεσκόφ, η Μόσχα διαθέτει επαρκή κρατικά αποθέματα, προκειμένου να ανταπεξέλθει στον οικονομικό αντίκτυπο από τις χαμηλές τιμές των εμπορευμάτων γενικότερα.
Οι προβλέψεις των οίκων αξιολόγησης για τις τιμές
Η πτώση των τιμών πετρελαίου ήταν απότομη και ξάφνιασε τους αναλυτές των οίκων αξιολόγησης, που προχωρούν σε προβλέψεις, οι οποίες εμφανίζουν σημαντικές διαφορές μεταξύ τους. Για παράδειγμα, η Credit Suisse σημειώνει πως η καθυστερημένη αντίδραση των παραγωγών πιθανότατα θα οδηγήσει τις τιμές ακόμη και κάτω από τα 20 δολάρια το βαρέλι, γεγονός που αρχικά θα τους «σοκάρει» και στη συνέχεια θα τους κινητοποιήσει, ούτως ώστε να επανέλθει η ισορροπία στις αγορές.
Από την άλλη πλευρά, η Barclays προβλέπει ότι η μέση τιμή του αμερικανικού αργού θα κυμανθεί στα 40 δολάρια το βαρέλι και του μπρεντ στα 43 δολάρια το βαρέλι το 2020. Παράλληλα, οι αναλυτές του οίκου τονίζουν πως η Ρωσία δε θα επανέλθει άμεσα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων του OPEC και οι τιμές θα παραμείνουν υπό πίεση για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Διαφορετική είναι και η πρόβλεψη της Citi, η οποία θεωρεί πως η συμμαχία του OPEC+ θα ξεκινήσει σύντομα τις διαπραγματεύσεις, προκειμένου οι παραγωγοί να καταλήξουν σε συμφωνία για μείωση της παραγωγής από το τρίτο τρίμηνο του 2020. Επιπλέον, η Citi προβλέπει ότι η τιμή του αμερικανικού αργού θα διαμορφωθεί στα 43 δολάρια το βαρέλι για το 2020.
Η «βουτιά» του πετρελαίου σε αριθμούς
Η κίνηση του Τραμπ για παρέμβαση στον «πόλεμο» τιμών αποδείχθηκε γρήγορα ανεπαρκής, διότι την αμέσως επόμενη ημέρα το πετρέλαιο υπέστη νέες ισχυρές απώλειες, καταγράφοντας ένα ακόμη αρνητικό ρεκόρ και πλέον φαίνεται ότι ο «μαύρος χρυσός» κινείται σε αχαρτογράφητα νερά.
Σε αυτό το πλαίσιο, το αμερικανικό αργό έκλεισε την εβδομάδα που μας πέρασε με απώλειες της τάξεως του 25,44% και το μπρεντ διολίσθησε κατά 19,12% σε εβδομαδιαία βάση. Η ισχυρή πτώση αυτής της εβδομάδας αποτελεί συνέχεια της εξίσου οδυνηρής πτώσης, που υπέστη ο «μαύρος χρυσός» την προηγούμενη εβδομάδα.
Πιο συγκεκριμένα, το αμερικανικό αργό έκλεισε στις 13 Μαρτίου στα 31,73 δολάρια το βαρέλι, ενώ στις 6 του ίδιου μήνα είχε κλείσει στα 41,28 δολάρια το βαρέλι, καταγράφοντας «βουτιά» 23,14%. Παράλληλα, το μπρεντ «βούλιαξε» κατά 25,23% σε εβδομαδιαία βάση, καθώς την Παρασκευή 13/03 έκλεισε στα 33,85 δολάρια το βαρέλι, ενώ μία εβδομάδα πριν είχε διαμορφωθεί στα 45,27 δολάρια το βαρέλι.
Αριστοτέλης Παππάς