Το καλοκαίρι του 2021 το διοικητικό συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) έδωσε επισήμως το «πράσινο φως» για τη διερευνητική φάση του σχεδίου για το ψηφιακό ευρώ, που αναμένεται να διαρκέσει συνολικά έως το 2023, ενώ θα ακολουθήσει 3ετής περίοδος εφαρμογής.
Το ψηφιακό ευρώ θα λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο που λειτουργούν τα μετρητά, σαν να επρόκειτο για κέρματα ή χαρτονομίσματα. Εκδότης του συγκεκριμένου εικονικού μέσου πληρωμών θα είναι η ΕΚΤ.
Σημειώνεται ότι την περασμένη Πέμπτη (20/1), η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ (Federal Reserve) δημοσίευσε την έκθεσή της για τα ψηφιακά νομίσματα, παραθέτοντας τους προβληματισμούς της για το συγκεκριμένο εγχείρημα ως προς το ρόλο των τραπεζών.
Χωρίς να λάβει κάποια οριστική απόφαση, η Fed κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ένα ψηφιακό νόμισμα θα εξυπηρετούσε καλύτερα τις ανάγκες των πολιτών, προτείνοντας ένα «ενδιάμεσο μοντέλο», σύμφωνα με το οποίο οι τράπεζες θα μπορούν να δημιουργούν ψηφιακά πορτοφόλια και λογαριασμούς.
Η Fed χαρακτήρισε την εισαγωγή των ψηφιακών νομισμάτων ως ένα «βήμα», που θα μπορούσε να έχει εκτεταμένες συνέπειες για τις τράπεζες και άλλες χρηματοπιστωτικές εταιρείες. Ωστόσο, δεν προσδιόρισε αν αυτές οι συνέπειες θα έχουν αποκλειστικά θετικό ή αρνητικό χαρακτήρα, αφήνοντας ένα «πέπλο» αβεβαιότητας στην ατμόσφαιρα.
«Η πανδημία έχει επιταχύνει δραματικά την ψηφιακή επανάσταση και η ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης στον ψηφιακό κόσμο είναι καθοριστική» ανέφερε, από την πλευρά της, η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, σε ομιλία της την περασμένη εβδομάδα στην Διάσκεψη των Κοινοβουλευτικών Επιτροπών Ευρωπαϊκών Υποθέσεων (COSAC).
«Αυτήν τη στιγμή διερευνούμε τα βασικά ζητήματα που θέτει ο σχεδιασμός και η διανομή του» είπε η επικεφαλής της ΕΚΤ και πρόσθεσε: «Όταν ολοκληρωθεί αυτή η εργασία, το 2023, τα ενδιαφερόμενα μέρη – συμπεριλαμβανομένων των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου – θα πρέπει να αποφασίσουν για τη μελλοντική του πορεία».
Το ψηφιακό ευρώ ως μέσο πληρωμής – Τα κοινά με τα υπάρχοντα νομίσματα
Υπάρχουν ορισμένα χαρακτηριστικά, που αναμένεται να μοιραστεί το ψηφιακό ευρώ με τα υπόλοιπα ψηφιακά νομίσματα. Αυτά τα χαρακτηριστικά μπορούν να εξηγηθούν καλύτερα σε σύγκριση με άλλα μέσα πληρωμής:
Μετρητά - το ψηφιακό ευρώ προβλέπεται να λειτουργεί περίπου όπως τα μετρητά. Όπως τα χαρτονομίσματα και τα κέρματα του ευρώ, το ψηφιακό ευρώ θα είναι άμεσα συνδεδεμένο με την ΕΚΤ. Αυτό το καθιστά απρόσβλητο σε οποιαδήποτε αφερεγγυότητα ή άλλη αστάθεια τράπεζας ή οποιουδήποτε άλλου μεσάζοντα.
Τα τραπεζικά χρήματα (bank money) είναι τα χρήματα που διατηρούν οι περισσότεροι τραπεζικοί πελάτες στον λογαριασμό τους. Σε αντίθεση με τα μετρητά ή το μελλοντικό ψηφιακό ευρώ, αντιπροσωπεύουν την απαίτηση έναντι της τράπεζας και επομένως εξαρτώνται πάντα από τη φερεγγυότητα και τη λειτουργικότητα αυτής της τράπεζας. Παρόλο που υπάρχει το online banking, τα τραπεζικά χρήματα είναι πολύπλοκα στο χειρισμό.
Το ηλεκτρονικό χρήμα (e-money) είναι παρόμοιο με το τραπεζικό χρήμα, καθώς εξαρτάται πλήρως από το ίδρυμα ηλεκτρονικού χρήματος που το εκδίδει. Και ενώ δημιουργήθηκε για να υποστηρίζει συναλλαγές ηλεκτρονικού εμπορίου, δεν μπορεί να συνδεθεί εύκολα με ένα έξυπνο συμβόλαιο και, επομένως, παλεύει με μια λειτουργικότητα που θα περίμενε κανείς από οποιοδήποτε κρυπτονόμισμα.
Τα σταθερά νομίσματα (stable coins) είναι κρυπτονομίσματα που σκοπεύουν να εξαλείψουν την αστάθεια που καθιστούν το Bitcoin και το Ether. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι σταθερών νομισμάτων – κάποια που εκδίδονται από ένα ρυθμιζόμενο ίδρυμα και είναι συνδεδεμένα με ένα επίσημο νόμισμα (όπως το JPMorgan Coin ή το Diem (πρώην Libra)), πλήρως αποκεντρωμένα (όπως το Tether ή TrueUSD), που δεν υποστηρίζονται από επίσημα χρήματα αλλά διαφορετικά κρυπτοστοιχεία (όπως το DAI) ή εμπορεύματα (όπως το USD Gold) ή ακόμα και ένας απλός αλγόριθμος (όπως το AMPL ή το Frax).
