Χρειάστηκε να περάσουν δέκα χρόνια από την έναρξη της λειτουργίας του, το 2000 και μία περιπετειώδης πορεία, με τη σταδιακή ενεργοποίηση των χώρων των περιοδικών εκθέσεων το 2016 και την αναστολή της λειτουργίας του ΕΜΣΤ πριν από ένα χρόνο, προκειμένου να προχωρήσουν οι εργασίες εγκατάστασης της μόνιμης συλλογής και η προετοιμασία για την πλήρη λειτουργία του μουσείου. Το ΕΜΣΤ, ως βασικός φορέας δημιουργίας και προβολής του σύγχρονου Πολιτισμού, μπορεί να επιτελέσει τον σημαντικό ρόλο του.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μια μεταβατική διεύθυνση έτρεξε την όλη προσπάθεια που ξεκίνησε από τον Μάρτιο του 2019, μετά από απόφαση της τέως υπουργού Πολιτισμού Μυρσίνης Ζορμπά. Ο λόγος για το διευθυντή Δημήτρη Αντωνακάκη και την αναπληρώτρια Συραγώ Τσιάρα.
«Η προσωρινή ανάληψη της ευθύνης από μέρους μας για το άνοιγμα του ΕΜΣΤ συνίστατο κυρίως στην εγκατάσταση μέρους της μόνιμης συλλογής του που είχε συγκροτηθεί εκ του μηδενός κυρίως από την κυρία Καφέτση στα χρόνια που διηύθυνε το ΕΜΣΤ με διαπολιτισμική προσέγγιση, μια πολυεπίπεδη διαπραγμάτευση πολιτικών, κοινωνικών και οικολογικών ζητημάτων, ένα εργαστήριο κριτικού στοχασμού πάνω στην ανθρώπινη κατάσταση. Και δεύτερον, στην εφαρμογή της συγκεκριμένης μουσειολογικής μελέτης της κυρίας Κοσκινά, τελευταίας διευθύντριας του Μουσείου στους χώρους του κτιρίου που προοριζόταν για αυτό το σκοπό. Εφαρμόσαμε πιστά τη μουσειολογική μελέτη που παραλάβαμε, προβαίνοντας μόνο στις εντελώς απαραίτητες, διορθωτικές ή εφαρμοστικές ενέργειες», είπαν οι δύο τους χθες.
Σύμφωνα με την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη η περίοδος λειτουργίας του επόμενου μήνα είναι δοκιμαστική και θα έχει δωρεάν είσοδο, μέχρι τα εγκαίνια που δεν έχουν οριστεί αλλά τοποθετούνται πριν το Πάσχα.
Επίσης σύμφωνα με την υπουργό Πολιτισμού ο διευθυντής/τρια θα τοποθετηθεί μετά τα εγκαίνια και η θητεία του θα είναι διετής ενώ θα επιλεγεί με διεθνή διαγωνισμό εντός του 2020, όπως σημειωτέον είχε πει ότι θα πρέπει να γίνεται για τα εμβληματικά μουσεία ήδη από το 2015 ο τότε υπουργός Πολιτισμού Νίκος Ξυδάκης. Επίσης χτες ανακοινώθηκε ότι άμεσα θα δημιουργηθεί θέση διοικητικού και οικονομικού προϊσταμένου.
Στις αίθουσες της μόνιμης συλλογής παρουσιάζονται 172 έργα 78 Ελλήνων και ξένων καλλι-τεχνών, με τρεις κατευθύνσεις: Αναφορές μνήμης - Διεκδικήσεις - Πολιτικές αφηγήσεις, Όρια και διελεύσεις και Ετεροτοπίες - Μυθολογίες του οικείου - Νέες προοπτικές.
Το ΕΜΣΤ και οι ιστορίες του, όπου παρουσιάζεται η ιστορία του μουσείου, μέσα από ένα Οπτικό Χρονολόγιο, από την έναρξη της λειτουργίας του. Οι εκθέσεις, οι δράσεις, τα εκπαιδευτικά προγράμματα και η μετακίνηση του μουσείου από χώρο σε χώρο καθόρισαν την πορεία του μέχρι την εγκατάστασή του στη μόνιμη στέγη του. Το Χρονολόγιο συστήνει ξανά στο κοινό το παρελθόν του μουσείου που διαμόρφωσε το παρόν του. Τους επόμενους μήνες η έκθεση θα πλαισιωθεί με επιπλέον δράσεις.
Στο Project Room του μουσείου, στο οποίο θα παρουσιάζονται νέα έργα και παραγωγές, φιλοξενείται η βιντεο-εγκατάσταση In Vitro των καλλιτεχνών Larissa Sansour και Soren Lind, μια ταινία διάρκειας 28’, η οποία ήταν η επίσημη συμμετοχή της Δανίας στην Μπιενάλε της Βενετίας το 2019.
Καθοριστική για τη συνέχιση της δυναμικής πορείας του ΕΜΣΤ υπήρξε η έγκριση της δωρεάς των 3.000.000 ευρώ από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) τον Ιούλιο του 2018, η οποία επέτρεψε την εκτέλεση των εργασιών για την ολοκλήρωση του κύριου στρατηγικού στόχου του μουσείου, της πλήρους λειτουργίας του. Με τη δωρεά του ΙΣΝ υλοποιήθηκαν οι εργασίες διαμόρφωσης των εκθεσιακών χώρων, καθώς και προετοιμασίας και μεταφοράς της Μόνιμης Συλλογής. Επιπλέον, το ΙΣΝ υποστήριξε την προμήθεια εξοπλισμού συμβάλλοντας στη δημιουργία και αναβάθμιση, μεταξύ άλλων, του Χώρου Νέων Μέσων, του Εργαστηρίου Συντήρησης, της Βιβλιοθήκης και του Καλλιτεχνικού Αρχείου, και της Αίθουσας Προβολών.
Ανοίγοντας τις πόρτες του σε μια νέα εποχή, το ΕΜΣΤ άλλαξε την οπτική του ταυτότητα. To νέο λογότυπο, που σχεδιάστηκε από την εταιρεία MNP, έπειτα από κλειστό διαγωνισμό, έχει ως κύρια αναφορά το χαρακτηριστικό, παραλληλόγραμμο σχήμα του κτηρίου που είχε αρχικά δημιουργηθεί από τον αρχιτέκτονα Τάκη Ζενέτο. Η φόρμα του κτηρίου και η τοποθεσία του, συμβάλλουν σε μια εμφαντική ανάδειξη ενός οριζόντιου άξονα. Μέσα από την εικαστική του απλότητα, στοχεύει να περιγράψει έναν χώρο, ένα πλαίσιο που δεν αυτοπροσδιορίζεται αι-σθητικά αλλά ετεροπροσδιορίζεται κάθε φορά από τα έργα των καλλιτεχνών που ζωντανεύουν στο μουσείο.
Ανανεωμένη είναι και η ιστοσελίδα του ΕΜΣΤ στην οποία προστέθηκαν πληροφορίες για τα έργα και τους καλλιτέχνες της συλλογής του μουσείου. Η συλλογή αριθμεί περίπου 1.300 έργα, 965 στον τομέα Ζωγραφικής και Τρισδιάστατων έργων, 323 στον τομέα Φωτογραφίας και Νέων Μέσων και 8 στον τομέα Αρχιτεκτονικής και Βιομηχανικού Σχεδίου, 151 Ελλήνων και 105 ξένων καλλιτεχνών.
Ο διαγωνισμός για το καφέ και το εστιατόριο του μουσείου είναι σε εξέλιξη και οι χώροι αυτοί αναμένεται να είναι σε λειτουργία μέσα στον Μάρτιο.
Γιώργος Αλεξάκης