Και αυτό, διότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν προ πολλού περάσει την αποτίμηση του χαρτοφυλακίου των ομολόγων τους στην ονομαστική αξία των τίτλων, οπότε δεν χάνουν την αξία τους, απλώς καθυστερούν να εισπράξουν και να αυξήσουν τα επενδυτικά τους έσοδα. Φυσικά, ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα άφηνε εκτός για μεγάλο χρονικό διάστημα τις ελληνικές τράπεζες από τις διεθνείς χρηματαγορές και η χώρα θα είχε χάσει παντελώς την αξιοπιστία της, αφήνοντας δυσπιστία στις αγορές.
Στην περίπτωση εκείνη που μία πιθανή αναδιάρθρωση δεν γινόταν μέσω επιμήκυνσης της διάρκειας του χρέους, αλλά με κούρεμα (haircut) στις τιμές των ελληνικών ομολόγων, εκεί θα υπήρχε άμεση επίπτωση με ζημιογόνα αποτελέσματα από το επενδυτικό χαρτοφυλάκιο των τραπεζών. Ενα απλό παράδειγμα, αν υπήρχε θέμα κουρέματος της τάξεως του 25% - 30%, οι ελληνικές τράπεζες θα έχαναν περί τα 15 - 18 δισ. ευρώ, εφόσον συνολικά οι τράπεζες της χώρας έχουν αποκτήσει ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου της τάξεως των 60 δισ. ευρώ.
Η κατάσταση, όπως διαμορφώνεται, αναζωπυρώνει σενάρια νέων αυξήσεων κεφαλαίου στον τραπεζικό χώρο, Ελλάδος και Ευρώπης, ανεξαρτήτως της απευκταίας πιθανότητας αναχρηματοδότησης. Ακόμη και αν δεν τεθεί θέμα κουρέματος που θα επέβαλε άμεσα κινήσεις κεφαλαιακής ενίσχυσης, ακόμη και αν τα νέα stress tests δεν ζορίζουν αυτά καθαυτά τις τράπεζες, το πιστωτικό σύστημα θα πρέπει να θωρακίσει ακόμη περισσότερο τους ισολογισμούς του και για να αντέξει νέους πιθανούς κραδασμούς, αλλά και για να ξεκινήσει σταδιακά, αλλά προγραμματισμένα, την πορεία απεξάρτησης από τον δανεισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Κάτι που σημαίνει ότι θα πρέπει να αρχίσει να βρίσκει άλλες εναλλακτικές χρηματοδότησης, πέραν των εγγυήσεων και των ενεχύρων προς την ΕΚΤ.
Υπενθυμίζεται ότι ήδη, μεγάλες και μικρές τράπεζες, προχώρησαν στην πλειονότητά τους σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, κυρίως πέρυσι και μέχρι τους πρώτους μήνες του 2011. Εξαίρεση μέχρι στιγμής αποτελούν η Eurobank και η Alpha Bank η οποία είχε προβεί στην τελευταία αύξηση κεφαλαίου τον Νοέμβριο του 2009, κατά το ποσό των 986 εκατ. ευρώ (με τιμή διάθεσης).
Η Eurobank συγκεκριμένα, έχει προβεί σε κίνηση ενίσχυσης των κεφαλαίων της, μέσω της πρόσφατης πώλησης του δικτύου της στην Πολωνία (Pοlbank) στην αυστριακή Raffeisenbank. Η τελευταία αύξηση κεφαλαίου της Eurobank ήταν τον Αύγουστο του 2007, ύψους 1,2 δισ. ευρώ.
Η Εθνική Τράπεζα, μετά την ολοκλήρωση της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου κατά 1,8 δισ. ευρώ, έχει αναβάλει για καλύτερη συγκυρία τη διάθεση του 20% των μετοχών της στη Finansbank, στόχος που εντάσσεται στο πρόγραμμα κεφαλαιακής ενίσχυσης ύψους 2,8 δισ. ευρώ. Η Εθνική έχει προσφύγει στην εγχώρια κεφαλαιαγορά και το 2009, για το ποσό των 1,25 δισ. ευρώ.
Η Τράπεζα Πειραιώς υλοποίησε τον Ιανουάριο εφέτος αύξηση μετοχικού κεφαλαίου κατά 800 εκατ. ευρώ, παράλληλα με την έκδοση μετατρέψιμου ομολογιακού δανείου ύψους 250 εκατ. ευρώ. Επίσης, η Geniki Bank προχώρησε σε αύξηση κεφαλαίου κατά 340 εκατ. ευρώ, στην οποία αν συμπεριληφθεί και η προηγούμενη αύξηση κατά 176 εκατ. ευρώ το 2009, το σύνολο των αντληθέντων κεφαλαίων φθάνουν τα 516 εκατ. ευρώ.
Οι Γάλλοι της Credit Agricole, μητρικής της Εμπορικής, έχουν ήδη ενισχύσει τη θυγατρική τους, με κεφάλαια ύψους 1,8 δισ. ευρώ σε ενάμιση χρόνο (850 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο του 2009 και κατά 989 εκατ. ευρώ τον Μάρτιο του 2010) αν και κατά καιρούς διαχέεται φημολογία για νέα ένεση κεφαλαίων.
Η πιθανότητα νέων αυξήσεων κεφαλαίου αυξάνει όσο η φημολογία περί κουρέματος των κρατικών ομολόγων εντείνεται. Ελληνικά ομόλογα δεν έχουν μόνο οι τράπεζες της χώρας (κατά 60 δισ. ευρώ περίπου), αλλά και αρκετές ευρωπαϊκές, όπως οι KBC, η Monte dei Paschi di Siena, η Commerzbank, η Intesa Sanpaolo, η Erste Bank και η Credit Agricole. Επίσης, κρατικούς τίτλους αξίας 40 - 50 δισ. ευρώ κατέχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αλλά το ευτύχημα για τις τράπεζες είναι ότι στην πλειονότητά τους, τα κρατικά ομόλογα αποτιμώνται στα βιβλία των τραπεζών στην ονομαστική τους αξία (στην κατηγορία hold-to-maturity διακράτηση έως τη λήξη τους) και όχι με βάση τις τιμές της αγοράς (marked to market). Ο συνδυασμός haircut και νέων τεστ αντοχής είναι αυτός που θα κρίνει την αμεσότητα και την αναγκαιότητα νέων αυξήσεων.
Η Credit Suisse, ένας από τους ξένους που έκανε λόγο για «κούρεμα» 25% στα ομόλογα, εκτιμά ότι το έλλειμμα που θα δημιουργηθεί εξ αυτού στον τραπεζικό τομέα της χώρας θα είναι της τάξης των 4,47 δισ. ευρώ.
Αυτό σημαίνει ότι προκειμένου οι τράπεζες να περάσουν τα stress tests και να διαθέτουν ικανοποιητικό δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας, δηλαδή Core Tier 1 στο επίπεδο του 9%, θα πρέπει να ενισχύσουν τα κεφάλαιά τους ως εξής: Η Eurobank θα πρέπει να αντλήσει νέα κεφάλαια ύψους 1,24 δισ. ευρώ, η Alpha Bank 404 εκατ. ευρώ, η Πειραιώς 1,18 δισ. ευρώ. Επίσης, η Τράπεζα Κύπρου θα χρειασθεί νέα κεφάλαια ύψους 384 εκατ. ευρώ, η ΑΤΕbank 340 εκατ. ευρώ, η Emporiki Bank 472 εκατ. ευρώ και το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο 444 εκατ. ευρώ. Για την Εθνική, παρ’ ότι έχει τη μεγαλύτερη έκθεση σε ομόλογα ύψους 22,1 δισ. ευρώ, ακόμη και στο σενάριο του haircut η Τράπεζα παρουσιάζει Core Tier 1 στο 12%, που κατά την Credit Suisse συνεπάγεται ότι είναι η μόνη από τις μεγάλες τράπεζες που δεν θα χρειαζόταν να ενισχύσει περαιτέρω την κεφαλαιακή της επάρκεια (μετά την πρόσφατη μάλιστα αύξηση κεφαλαίου του 1,8 δισ. ευρώ).
Συμπερασματικά ο οίκος επισημαίνει ότι αν πραγματικά η κυβέρνηση επιδιώξει κάποιου είδους επαναδιαπραγμάτευση με τους πιστωτές της (τρόικα, ΔΝΤ, ΕΕ), θα επιφυλάξει ευνοϊκότερη μεταχείριση στα πιστωτικά ιδρύματα, αφού η τρόικα σε καμία περίπτωση δεν θα ήθελε να μετατρέψει την ελληνική κρίση χρέους σε τραπεζική.