Ο διευθύνων σύμβουλος (CEO) της εταιρείας, κ. Χρήστος Χαρπαντίδης μιλώντας σε δημοσιογράφους σε ειδική συνάντηση γνωριμίας καθώς πρόσφατα διαδέχτηκε τον Νικήτα Θεοφιλόπουλο, (μετακινήθηκε στην Αυστραλία) σημείωσε ότι ενώ το 2009 οι εξαγωγές της Παπαστράτος αφορούσαν ποσοστό της τάξης του 10-20% ετησίως, πλέον αφορούν άνω του 50-55% της συνολικής ετήσιας παραγωγής της, 12-13 δισ. τεμαχίων τσιγάρων.
Παρά τις μακροοικονομικές δυσκολίες της χώρας, η εταιρία είναι προσανατολισμένη σε ένα μεγάλο επενδυτικό πρόγραμμα. Έχει «ρίξει» στην αγορά τα τελευταία χρόνια 25 εκατ. ευρώ, ενώ συνολικά σε 650 εκατ. ευρώ ανέρχονται οι επενδύσεις την τελευταία δωδεκαετία. Από αυτά το τίμημα της εξαγοράς της Παπαστράτος ανήλθε στα 500 εκατ. ευρώ, ενώ η δημιουργία της νέας πρότυπης μονάδας παραγωγής στον Ασπρόπυργο κόστισε 100 εκατ. ευρώ. Σε εξέλιξη βρίσκεται και η τελευταία επένδυση στο εργοστάσιο του Ασπροπύργου (25 εκατ. ευρώ) καθώς και η χρηματοδότηση άλλων επενδύσεων , που φτάνουν τα 25 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται πως η κατασκευή νέων δομών στις εγκαταστάσεις της στον Ασπρόπυργο Αττικής θα οδηγήσει σε αύξηση της παραγωγικής της ικανότητα στα 20 δισ. τεμάχια ετησίως. Η επένδυση αφορά την εγκατάσταση 7 νέων γραμμών παραγωγής και μονάδας επεξεργασίας καπνού, που θα επιτρέψει τη μεταφορά παραγωγής στην Ελλάδα και θα μετατρέψει το εργοστάσιο της Παπαστράτος σε εξαγωγικό κέντρο με -πλέον- το 60% της παραγωγής να κατευθύνεται σε περισσότερες από 30 χώρες.
Κι αυτό την ώρα που η αγορά καπνικών στην Ελλάδα μειώνεται συνεχώς, αν και τα τελευταία χρόνια δείχνει σημάδια σταθεροποίησης του ρυθμού πτώσης. Πιο συγκεκριμένα έχει χάσει 50%, από το 2009 έως σήμερα, από 32 δισ. τεμάχια ετησίως έφτασε στα 16 δισ. τεμαχίων το 2014. Το 2014 κινήθηκε πτωτικά κατά 5% κάτι που αναμένεται να διατηρηθεί και φέτος σε αντίθεση με τα πρώτα χρόνια της κρίσης όπου η πτώση έφτανε το 8%. Μια ενδεχόμενη αλλαγή του σημερινού φορολογικού καθεστώτος εκτιμάται ότι θα συρρικνώσει περαιτέρω την νόμιμη αγορά σε όφελος της παράνομης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2009 η φορολογία στο τσιγάρο αφορούσε το 70% της τιμής του προϊόντος και σήμερα αφορά το 84%. Βάσει πρόσφατης μελέτης της KPMG, το 22% των διακινούμενων καπνικών προϊόντων στη χώρα -που αντιστοιχεί σε 4 δισ. παράνομα τσιγάρα- είναι λαθραία. Σε 700 με 800 εκατ. ευρώ υπολογίζει τα διαφυγόντα έσοδα από το λαθρεμπόριο καπνικών προϊόντων το ΙΟΒΕ (2014), ποσό που δημιουργεί εύλογα συνειρμούς για το πού μπορεί να βρεθεί το πιο επαρκές «ισοδύναμο».
To "ισοδύναμο" του λαθρεμπορίου
Η άμεση καταστολή του φαινομένου του λαθρεμπορίου είναι διακηρυγμένη προτεραιότητα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο η αγορά αναμένει την συγκεκριμενοποίηση των δράσεων και τη δημοσιοποίηση του σχετικού νομοσχεδίου. Η υιοθέτηση ενός αποτελεσματικού συστήματος ιχνηλασιμότητας κρίνεται επιτακτική κι από την αγορά, που ωστόσο επισημαίνει ότι η έμφαση πρέπει να δοθεί στην πάταξη των κυκλωμάτων που διακινούν τα λεγόμενα «Illicit whites» τσιγάρα. Αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία των παρανόμως διακινούμενων τσιγάρων και σε αντίθεση με τα «μαϊμού» επώνυμα. Συγκεκριμένα για το λαθρεμπόριο καπνικών, έρευνα της εταιρείας Nielsen επιβεβαιώνει αυτό που παράγοντες της αγοράς καπνικών υποστηρίζουν εδώ και καιρό, ότι τα 9 στα 10 προϊόντα καπνού που διακινούνται παράνομα στην Ελλάδα δεν φέρουν καν φορολογική ταινία και δεν διέρχονται από τα νόμιμα κανάλια και σημεία πώλησης. Συνεπώς, οποιοδήποτε νέο σύστημα ένσημων ταινιών θα αντιμετωπίσει στην καλύτερη περίπτωση μόλις το 10% των κρουσμάτων λαθρεμπορίας και αυτό για ένα διάστημα μέχρι να κατορθώσουν τα εξελιγμένα εγκληματικά κυκλώματα να τις παραχαράξουν. Επιπλέον, σύμφωνα με πληροφορίες του Reporter από τις Βρυξέλλες, που παρακολουθούν από κοντά τις εξελίξεις, εκφράζεται προβληματισμός για το κατά πόσο συστήματα ένσημων ταινιών που προβάλλονται ως κατάλληλα μπορούν να είναι συμβατά με την κοινοτική νομοθεσία (υπό ένταξη στο δίκαιο των κρατών μελών, οδηγία της ΕΕ για τα προϊόντα καπνού) και τις προδιαγραφές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Γιώργος Αλεξάκης