Με άλλα λόγια η φιλόδοξη αρχή στον εξωδικαστικό βάζει το δάκτυλο επί των τύπων των ήλων στην πληγή των υποχρεωμένων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων με στρατηγικό προσανατολισμό να παραμείνουν ζωντανές και να διασωθούν οι θέσεις εργασίας .

Αξίζει να σημειωθεί ότι περίπου 400.000 αιτήσεις αναμένεται να υποβληθούν στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών που θα αρχίζει να τρέχει από τις 3 Αυγούστου 2017. Σύμφωνα με πληροφορίες από το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης εκτιμάται ότι οι 150.000 αιτήσεις θα επιδιώξουν να ρυθμίσουν τα δάνεια που έχουν στις τράπεζες και οι υπόλοιπες 250.000 θα αφορούν κυρίως χρέη προς τα ασφαλιστικά Ταμεία και την εφορία.

Οι οφειλές, δε, ανέρχονται προς τις ΔΟΥ στα 100 δισεκ, τα ασφαλιστικά ταμεία στα 35 δισεκ. περίπου ενώ τα κόκκινα δάνεια προς τις τράπεζες τα 105 δισεκ. 
Ενδεχόμενα προβλήματα

Σύμφωνα με πληροφορίες η περίοδος του Αυγούστου αναμένεται, λόγω διακοπών αλλά και της πρώτης επαφής της αγοράς με την πλατφόρμα, να είναι, κατά κάποιο τρόπο, πειραματική. «Η έλλειψη εμπειρίας από την αγορά ενδεχομένως να οδηγήσει σε ελλείψεις στους προς κατάθεση φακέλους,  που θα απαιτηθεί εν συνεχεία να συμπληρωθούν» αναφέρουν σχετικά τραπεζικά στελέχη. Ούτως ή άλλως ο όγκος των εγγράφων είναι μεγάλος κι απαιτεί εξοικείωση όσων ενδιαφέρονται να ενταχθούν.

Παράλληλα παράγοντες της αγοράς εκφράζουν τον προβληματισμό τους για το πόσες επιχειρήσεις τελικά θα μπορέσουν να καρπωθούν τα οφέλη της διαδικασίας, καθώς το προαπαιτούμενο για ύπαρξη μιας θετικής χρήσης την τελευταία τριετία  είναι για πολλούς «όνειρο απατηλό». Βέβαια όπως αναφέρουν οι εισηγητές της ρύθμισης ένα τέτοιο κριτήριο είναι αναγκαίο για να ξεχωρίζει η  «ήρα από το σιτάρι» δηλαδή οι επιχειρήσεις που έχουν δείγματα αναβίωσης.

Πάντως η προσδοκία είναι μεγάλη από την ολοκλήρωση κι εφαρμογή του σχετικού νομικού πλαισίου για των εξωδικαστικό συμβιβασμό, αλλά και των παράπλευρων ρυθμίσεων, όπως για τη δικαστική προστασία δημοσίων λειτουργών και τραπεζικών στελεχών. «Μένει να φανεί στην πράξη» τονίζει στέλεχος της αγοράς αφήνοντας μια χαραμάδα προβληματισμού για ενδεχόμενα νομικά ζητήματα που ίσως προκύψουν στην πορεία ειδικά σε ό,τι αφορά την προστασία για όσους «κουρέψουν» οφειλές.

Ζητούμενο η διαφάνεια στην αγορά

Μείζον ζήτημα που αναμένεται να προκύψει κι αφορά τη διαφάνεια της αγοράς έχει να κάνει με την καταγραφή των οφειλών προς τρίτους όσων επιχειρήσεων μπουν στη διαδικασία εξωδικαστικού μηχανισμού. Σήμερα, όπως αναφέρεται, κανείς δεν ξέρει τον όγκο χρεών σε προμηθευτές κτλ, που είναι ένα μείζον πρόβλημα που «καθίζει» την αγορά.

Ουσιαστικά, όπως και στην περίπτωση της Μαρινόπουλος, με την ένταξη εταιριών στη διαδικασία, αναμένεται να βγει στη φόρα το τι χρωστά σε τρίτους, πέρα βέβαια από τις οφειλές στα ασφαλιστικά ταμεία, εφορία και τράπεζες. Έτσι όπως εκτιμάται θα αρχίσει να μπαίνει μία τάξη στο κομμάτι χρέους που είναι άδηλο, έχει ανακυκλωθεί και απειλεί με καταβύθιση πολλές επιχειρήσεις. Ωστόσο στην τεκμηρίωση των οφειλών αναμένεται να απαιτηθεί σημαντική προσπάθεια, κάτι που άλλωστε έχει καταφανεί και στην περίπτωση της Μαρινόπουλος.

Υπουργικές αποφάσεις

Στο μεταξύ σε εξέλιξη είναι η έκδοση έξι υπουργικών αποφάσεων από τα συναρμόδια υπουργεία.

Ειδικότερα, αναμένεται να εκδοθούν οι εξής αποφάσεις:

-    Για τις λειτουργικές προδιαγραφές της ηλεκτρονικής πλατφόρμας που θα γίνονται οι αιτήσεις των επιχειρήσεων. (δηλ. πως θα λειτουργεί η πλατφόρμα)

-    Πως θα συμμετέχει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων. Δηλαδή πως θα κάνει τη διαγραφή και πως θα παρέχει τις δόσεις (20, 40,…, 120 δόσεις)

-    Αντίστοιχα πως θα συμμετέχει ο ΕΦΚΑ / ΚΕΑΟ (δηλ. πως θα κάνει διαγραφή, και πως παρέχει τις 20,40,…,120 δόσεις)

-    Ποια θα είναι η διαδικασία του εξωδικαστικού αν το συνολικό χρέος είναι από 20.000-50.000 ευρώ (δηλ. ποια είναι η αυτοματοποιημένη διαδικασία)

-    Τι γίνεται αν δεν τηρήσει ο οφειλέτης τη συμφωνία με το δημόσιο, μετά την υπογραφή σύμβασης αναδιάρθρωσης και πως το δημόσιο θα ειδοποιεί τις τράπεζες

-    Ποια άλλα πρόσθετα δικαιολογητικά χρειάζονται.

Ήδη έχουν βγει αποφάσεις από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων και τον ΕΦΚΑ αλλά και ερμηνευτικές εγκύκλιοι.

Αποκάλυψη στρατηγικών κακοπληρωτών

Την ίδια ώρα καθώς με το νόμο 4496/2017 ορίζεται ότι για ένταξη προς ρύθμιση οφειλών πρέπει ο ενδιαφερόμενος να προσκομίσει όλα τα περιουσιακά του στοιχεία και κυρίως τις καταθέσεις του, θα αποκαλυφθεί ποιος ήταν εκείνος που έπαιρνε δάνεια και «φέσωνε» στη συνέχεια την εταιρία του. Ο νόμος 4469/2017 που αναφέρεται στον εξωδικαστικό μηχανισμό ορίζει στο άρθρο 5 ρητά ότι η αίτηση συνοδεύεται υποχρεωτικά και από:

α) Τον κατάλογο των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη µε αναφορά στην εκτιμώμενη εμπορική αξία τους, έτσι ώστε να μπορεί να προσδιορισθεί η αξία ρευστοποίησης της περιουσίας του,

β) Την πλήρη περιγραφή των βαρών και λοιπών εξασφαλίσεων (είδος βάρους ή εξασφάλισης, πιστωτής, ασφαλιζόμενο ποσό, σειρά, Δημόσιο ( βιβλίο) που είναι εγγεγραμμένα επί των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη,

γ) Τα πλήρη στοιχεία κάθε συνοφειλέτη (επωνυμία, πλήρη διεύθυνση, Α.Φ.Μ., τηλέφωνο, ηλεκτρονική διεύθυνση).

Έτσι αφενός μπορεί να εντοπιστούν αυτόματα οι στρατηγικοί κακοπληρωτές αλλά και οι τράπεζες να εξοικονομήσουν δυναμικό ώστε να εστιάσουν σε άλλους στρατηγικούς κακοπληρωτές που αποτελούν και ένα από τα βασικά θέματα που καθηλώνουν το τραπεζικό σύστημα.

Γιώργος Αλεξάκης