Με περισσότερα από 16.500 χιλιόμετρα παραλίας, 190.000 ακτές, 5.000 νησιά και εξαιρετικές κλιματολογικές συνθήκες, η Ελλάδα αποτελεί ιδανικό προορισμό για κάθε λάτρη των «σκαφάτων» διακοπών. Οι εκτιμήσεις για τη φετινή σεζόν επιβεβαιώνουν ότι ο εγχώριος κλάδος του yachting κινείται ανοδικά, συμπαρασυρόμενος από τα νούμερα-ρεκόρ που καταγράφει η τουριστική κίνηση. Οι προβλέψεις παραγόντων της αγοράς, βάσει των πρώτων κρατήσεων σκαφών, μιλούν για διψήφια αύξηση του κύκλου εργασιών, με τη σεζόν να εκτείνεται στο εξάμηνο.

Εξάλλου, σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου Ιδιοκτητών Τουριστικών Επαγγελματικών Σκαφών Άνευ Μονίμου Πληρώματος (ΣΙΤΕΣΑΠ), ο οποίος διαθέτει περισσότερες από 750 επιχειρήσεις-μέλη, με τουλάχιστον 2.000 σκάφη, ο ετήσιος τζίρος του κλάδου αγγίζει τα 100 εκατ. ευρώ, χωρίς να συνυπολογίζεται ο αποδιδόμενος ΦΠΑ και η «τροφοδοσία» 50 διαφορετικών επαγγελματικών δραστηριοτήτων.

Στο σκηνικό έρχεται να προστεθεί το γεγονός ότι, με τις σημερινές τιμές ακτοπλοϊκών και ξενοδοχείων, οι «κλασσικές» διακοπές σε νησί μπορούν να αντικατασταθούν από την ελευθερία της ναύλωσης ενός σκάφους αναψυχής, χωρίς απαγορευτική διαφορά στο τελικό κόστος. Ασχέτως εάν, παραδοσιακά, η ζήτηση για το yachting εκδηλώνεται κυρίως από ιδιώτες μεσαίας κι υψηλής εισοδηματικής τάξης, με τους αλλοδαπούς τουρίστες μάλιστα να εκπροσωπούν μέχρι και το 95% των ναυλώσεων.

Όσον αφορά στο online κομμάτι της υπόθεσης, παρότι η αγορά του yacht chartering είναι η λιγότερο καταγεγραμμένη αγορά σε νούμερα και στατιστικά από οποιαδήποτε άλλη τουριστική αγορά, υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα οι κρατήσεις σκαφών εξολοκλήρου μέσω διαδικτύου παραμένουν ακόμη σε χαμηλά επίπεδα της τάξης του 10%-15%. Ωστόσο, εκτιμάται από επιχειρηματίες του χώρου ότι μέσα στην επόμενη πενταετία μπορούν να κατακτήσουν μερίδια της αγοράς ανάλογα με αυτά των online κρατήσεων ξενοδοχείων, δηλαδή ύψους 75%-80%.

Τα παραπάνω οδήγησαν αρκετούς Έλληνες startuppers να στραφούν στον χώρο του yachting και του θαλάσσιου τουρισμού, δημιουργώντας καινοτόμες διαδικτυακές πλατφόρμες ενοικίασης σκαφών κάθε είδους, με ή χωρίς πλήρωμα, για απλή μετάβαση ή πολυήμερη διαμονή. Ακολουθούν μερικά από τα πιο επιτυχημένα παραδείγματα.

Η Incrediblue πλέει σε διεθνή ύδατα

«Βετεράνος» του online yacht chartering στην Ελλάδα, η νεοφυής επιχείρηση Incrediblue έκανε πρώτη την εμφάνισή της στο χώρο το 2013, εισάγοντας έναν ολοκληρωμένο, ψηφιακό τρόπο ναύλωσης ιστιοπλοϊκών και μηχανοκίνητων σκαφών.

Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, η καινοτόμα πλατφόρμα που ίδρυσαν από το Βόλο οι Αντώνης Φιοράκης, Γιώργος Γάτος και Θοδωρής Ορφανίδης, προσέλκυσε έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον, εξασφαλίζοντας χρηματοδοτήσεις ύψους 2,2 εκατ. δολαρίων από ελληνικά και βρετανικά funds, μεταξύ αυτών το Jeremie Openfund του Ευρωπαϊκού Επενδυτικού Ταμείου.

Το 2018 είπε το μεγάλο «ναι» στην εξαγορά από την ισπανική Nautal, τη μεγαλύτερη πλατφόρμα ναύλωσης σκαφών στην Ισπανία και μία από τις κορυφαίες στην Ευρώπη. Διατηρώντας την επωνυμία Incrediblue, η πλατφόρμα μετασχηματίστηκε και αποτελεί πλέον το τμήμα εκείνο της εταιρείας που απευθύνεται αποκλειστικά στην ενοικίαση premium σκαφών.

Πριν ενώσει τις δυνάμεις της με τη Nautal, η πλατφόρμα φιλοξενούσε γύρω στα 1.000 σκάφη, με κύρια περιοχή δραστηριότητας την Ελλάδα, ενώ σήμερα διαθέτει πάνω από 22.600 σκάφη σε περισσότερες από 32 χώρες σε όλο τον κόσμο, από τη Μεσόγειο μέχρι την Καραϊβική. Ενδεικτικό του κοινού στο οποίο απευθύνεται είναι το γεγονός ότι λειτουργεί σε επτά γλώσσες: ισπανικά, αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά, ολλανδικά και ελληνικά.

Vyra τις άγκυρες

Και ύστερα, ήρθε η Vyra. Πλέον η μεγαλύτερη αποκλειστικά ελληνική ηλεκτρονική πλατφόρμα ενοικίασης σκαφών αναψυχής, το Vyra.com ιδρύθηκε το 2015 από την Χριστίνα Τρατάρη και σήμερα εξυπηρετεί όλη την Μεσόγειο, Ελλάδα, Κροατία, Τουρκία, Ιταλία, Ισπανία και Γαλλία, διαθέτοντας πάνω από 9.000 επιλογές σε σκάφη όλων των κατηγοριών και μεγεθών.

Όπως σημειώνει η Σοφία Φινοκαλιώτη, General Manager της Vyra, μιλώντας στο Reporter, οι πιο δημοφιλείς προορισμοί για sailing διακοπές είναι πάντα η Ελλάδα και η Κροατία, με τη δεύτερη να ξεχωρίζει κυρίως για τις υποδομές και την οργάνωσή της, ενώ οι πελάτες της πλατφόρμας είναι κυρίως Ευρωπαίοι και στην μεγάλη πλειοψηφία τους, Ιταλοί και Άγγλοι.

Και παρότι πολλοί θεωρούν ακόμα τις διακοπές με σκάφος μία απαγορευτική πολυτέλεια, η κ. Φινοκαλιώτη ανατρέπει τα δεδομένα: «Ενδεικτικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι το κόστος για ένα ιστιοπλοϊκό σκάφος του 2015 μέσα στον Αύγουστο, στην Ελλάδα, για μία παρέα 8 ατόμων, σε early booking περίοδο ανέρχεται στα 2.800€ περίπου δηλαδή 350€ το άτομο. Είναι μία άκρως ανταγωνιστική τιμή σε σχέση με τις διακοπές σε ξενοδοχείο σε νησί και ακτοπλοϊκά για τις μεταφορές».

Όσον αφορά στις προτιμήσεις των πελατών; «Βάση των στατιστικών μας, θα έλεγα ότι είναι μοιρασμένες κοντά στο 50-50% οι skippered με τις bareboat διακοπές, όπως ονομάζονται οι ενοικιάσεις που δεν απαιτείται skipper για την ναύλωση. Οι bareboat ενοικιάσεις είναι μία στημένη αγορά που απαρτίζεται από γνώστες ιστιοπλόους οι οποίοι αναζητούν την περιπέτεια και τον πιο δραστήριο τρόπο διακοπών. Οι skippered ενοικιάσεις είναι μία αγορά που έχει αρχίσει να μεγαλώνει δραστικά, ειδικά μετά από την εισαγωγή των νέων catamaran τα οποία ενδείκνυνται για πιο χαλαρωτικές και ήρεμες διακοπές», διευκρινίζει η κ. Φινοκαλιώτη.

Η General Manager της Vyra επιβεβαιώνει ότι αυτή την στιγμή η Ελλάδα διανύει μία από τις καλύτερες χρονιές στο yachting, ενώ­ -αν εξαιρέσουμε την Τουρκία που αντιμετωπίζει προβλήματα πολιτικής φύσης- όλες οι Μεσογειακές χώρες σημειώνουν μόνο ανοδική πορεία. «Το μέλλον της Ελλάδας είναι άκρως ελπιδοφόρο, αρκεί την αύξηση της προσφοράς και της ζήτησης να την ακολουθήσει και η βελτίωση των υποδομών μας για να μπορέσει να υποστηριχθεί σωστά η αυξητική τάση της αγοράς», τονίζει.

Από τον δεύτερο χρόνο λειτουργίας της η εταιρεία έλαβε τη χρηματική στήριξη του Piraeus Jeremie Tech Catalyst Fund της Τράπεζας Πειραιώς, ενώ απέσπασε διακρίσεις στα Tourism Awards 2017 και είχε την τιμή να χτυπήσει το καμπανάκι στο κλείσιμο της συνεδρίασης του Χρηματιστηρίου Αθηνών.

Στην αμεσότητα ποντάρει η Instayacht

Νεότερη προσθήκη στον χώρο, η Instayacht λανσαρίστηκε το 2016 από το Δημήτρη Κουτσολιούτσο και τον Σταμάτη Παπαγεωργίου, ως ένα «πάντρεμα» μεταξύ Uber και Airbnb, αλλά για τουριστικά σκάφη.

To Instayacht, όπως το περιγράφει ο ιδρυτής και CEO του κ. Κουτσολιούτσος στο Reporter, «είναι ένα mobile application το οποίο επιτρέπει στους ταξιδιώτες να περιγράφουν τις ανάγκες τους -cruises ή transfers- και να έρχονται σε άμεση επαφή με όλο τον συνεργαζόμενο στόλο. Στην συνέχεια οι ιδιοκτήτες σκαφών απαντούν στα αιτήματα με προσφορές. Η καινοτομία είναι ότι η υπηρεσία είναι live και έχει την λογική blind auction, ενώ ταυτόχρονα ο κάθε ταξιδιώτης μπορεί να βρει και σκάφη στην περιοχή του. Επίσης μπορεί να μοιραστεί μέσα από το app την διαδρομή και με άλλους ταξιδιώτες αν το επιθυμεί».

Η πλατφόρμα το 2017 είχε εγγεγραμμένα 170 σκάφη, τα οποία διατίθενται σε ολόκληρο το Αιγαίο και Ιόνιο. Συνεργάζεται μόνο με επαγγελματίες ιδιοκτήτες σκαφών, καθώς όπως διευκρινίζει ο κ. Κουτσολιούτσος «από το 2018 ο νόμος άλλαξε και πλέον τα ιδιωτικά σκάφη δεν επιτρέπεται να ενοικιάζονται».

Πιο δημοφιλείς προορισμοί για την Instayacht είναι η Αθηναϊκή Ριβιέρα και οι Κυκλάδες, ενώ ακολουθούν η Πάτμος, η Αστυπάλαια και η Κέρκυρα. Σύμφωνα με τον κ. Κουτσολιούτσο, δεν είναι πολλοί οι «θαλασσόλυκοι» που προτίθενται να αναλάβουν το ρόλο του καπετάνιου, με τους περισσότερους να επιλέγουν τη συνοδεία επαγγελματία skipper. Οι ταξιδιώτες συνήθως ναυλώνουν το σκάφος είτε για μία ημέρα είτε για μία εβδομάδα, με το κόστος για μια ημερήσια εκδρομή να ξεκινά από 50 ευρώ το άτομο (8 άτομα σε ένα σκάφος).

Ο CEO της Instayacht εμφανίζεται θετικός ως προς την πορεία της εγχώριας αγοράς θαλάσσιου τουρισμού, τονίζοντας ότι αναπτύσσεται διαρκώς τα τελευταία χρόνια, κάτι που μεταφράζεται σε ευκαιρίες για εταιρείες όπως αυτή. «Τώρα που ωριμάσαμε αρκετά, είναι το επόμενο βήμα μας να αναζητήσουμε επενδυτές. Είναι μία δουλειά με εξαιρετικά χρηματοοικονομικά χαρακτηριστικά», σημειώνει, αποκαλύπτοντας ότι η Instayacht έχει βάλει στόχο κάποια στιγμή στο μέλλον να «πλεύσει» και εκτός Ελλάδος.

Το 2016, η Instayacht απέσπασε το πρώτο βραβείο στο Startup Weekend του Bluegrowth Πειραιά, του γνωστού διαγωνισμού καινοτομίας για την θαλάσσια οικονομία.

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΑΙΜΟΝΙΟ ΔΕΝ ΣΤΑΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΝΟΙΚΙΑΣΗ ΣΚΑΦΩΝ

Στο πλαίσιο αυτού του κύματος «εκσυγχρονισμού» του yachting, οι ιδέες των Ελλήνων startuppers δεν περιορίστηκαν στον τομέα της ναύλωσης σκαφών. Κάποιοι προχώρησαν ένα βήμα παραπέρα, δημιουργώντας τεχνολογικά καινοτόμες λύσεις για τους ιδιοκτήτες σκαφών, ιδιώτες ή εταιρείες, καλύπτοντας κενά στους τομείς του ελλιμενισμού και της ασφάλειας.

Η SaMMY σου βρίσκει το λιμάνι σου

Η αγορά του ελλιμενισμού σκαφών στην Ελλάδα ξεπερνά τα 11 εκατ. ευρώ ετησίως, αριθμώντας 19 μαρίνες με 6.660 περίπου θέσεις, ενώ σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή ο τζίρος αγγίζει τα 15 δισ. ευρώ. Ένα κενό στην εν λόγω αγορά ήρθε να καλύψει η SaMMY, σχεδιάζοντας μία mobile εφαρμογή εύρεσης και κράτησης θέσης ελλιμενισμού για σκάφη αναψυχής, που απλοποιεί την επικοινωνία των ταξιδιωτών με τις μαρίνες.

Ουσιαστικά, με την εγκατάσταση ενός πλέγματος αισθητήρων στις μαρίνες, η SaMMY καθιστά δυνατή την παρακολούθηση των θέσεων ελλιμενισμού των σκαφών, των θαλάσσιων συνθηκών και του καιρού. Επιπλέον, παρέχει στον κυβερνήτη του σκάφους έναν online μηχανισμό επικοινωνίας με τις μαρίνες σε πραγματικό χρόνο, μαζί με υπηρεσίες υποβοήθησης στάθμευσης, πληροφορίες για τα κοντινά σημεία ενδιαφέροντος και ειδοποιήσεις «συμβάντων» (ατυχήματα, έκτακτα φαινόμενα).

Όπως ενημερώνει το Reporter ο Γιάννης Κωστόπουλος, συνιδρυτής και CEO της SaMMY, η πλατφόρμα βρίσκεται σε παραγωγική λειτουργία από τον Ιούνιο του 2016 και στο διάστημα αυτό έχει προσφέρει τις υπηρεσίες της σε πάνω από 7.000 χρήστες. Από αυτούς το 44% είναι Έλληνες, ενώ ακολουθούν σε ποσοστό 19,8% οι χρήστες από ΗΠΑ & Ην. Βασίλειο, 7,8% από Ιταλία και 3,1% από Γερμανία.

Στα τέλη της περυσινής σεζόν η πλατφόρμα εξυπηρετούσε έξι μαρίνες στην Ελλάδα και την Κύπρο, αριθμός που φέτος έχει τριπλασιαστεί. «Στα άμεσα σχέδιά μας είναι η επέκταση στις αγορές της Κροατίας και Ιταλίας», σημειώνει ο κ. Κωστόπουλος, κάνοντας λόγο για μελλοντικό άνοιγμα σε Δυτική Μεσόγειο, Βόρεια Ευρώπη και Μέση Ανατολή.

Έχοντας εις βάθος γνώση της αγοράς, ο κ. Κωστόπουλος επισημαίνει ότι έπειτα από μία περίοδο ύφεσης τα τελευταία χρόνια, φαίνεται πως σταδιακά η αγορά του yachting και του ελλιμενισμού των σκαφών αναψυχής ανακάμπτει. «Σημαντικές επενδύσεις πραγματοποιούνται σε διάφορα σημεία της Ελλάδας με στόχο την αναβάθμιση των υποδομών των μαρίνων ενώ ταυτόχρονα τα πρώτα δείγματα από την κίνηση του φετινού καλοκαιριού είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Γενικότερα θα λέγαμε πως ο κλάδος μετασχηματίζεται με νέες υποδομές και υπηρεσίες και διαφαίνεται για τα επόμενα χρόνια μία περίοδος σημαντικής ανάκαμψης», τονίζει χαρακτηριστικά, συμπληρώνοντας ωστόσο ότι «υστερούμε ακόμα σε υποδομές φιλοξενίας σκαφών αναψυχής και συνοδευτικές υπηρεσίες».

Η SaMMY έχει λάβει χρηματοδοτήσεις από το Fiware Accelerator «FrontierCities», το πρόγραμμα FrontierCities2-MAG και τα Η2020- BlueGrowth Accelerator (Neptune) και H2020-Symbiote.

Ασφαλέστερες θάλασσες με την Openichnos

Κάθε ναύλωση σκάφους αναψυχής εμπεριέχει ένα ποσοστό ρίσκου για τον πελάτη και τον ιδιοκτήτη, κυρίως όταν δεν συνοδεύεται από τη μίσθωση έμπειρου πληρώματος. Το πρόβλημα αυτό έρχεται να λύσει η Openichnos, μία συσκευή εντοπισμού σκαφών που δίνει τη δυνατότητα σε ιδιοκτήτες και διαχειριστές σκαφών να έχουν πλήρη εικόνα της θέσης και της κατάστασης του στόλου τους απομακρυσμένα, σε πραγματικό χρόνο.

Όπως επισημαίνει ο Γιώργος Κούτρας, συνιδρυτής και CEO της OpenIchnos, μιλώντας στο Reporter: «το συγκριτικό πλεονέκτημά της υπηρεσίας είναι ότι παρέχει μια πλήρη λύση για τη διαχείριση ενός στόλου σκαφών, η οποία εγγυάται 100% ενεργειακή αυτονομία και παγκόσμια κάλυψη, είναι πλήρως παραμετροποιήσιμη και εισάγει τη τεχνολογία του Διαδικτύου των Πραγμάτων (IoT) στην αγορά των σκαφών αναψυχής». Ουσιαστικά, με τη χρήση αισθητήρων πάνω στο σκάφος οι ενδιαφερόμενοι λαμβάνουν άμεσα ζωτικές πληροφορίες για την τοποθεσία του, την κατάσταση των μπαταριών, την στάθμη των καυσίμων, σε τι βάθος ταξιδεύει κ.ο.κ.

Η εταιρεία ιδρύθηκε το 2017, ενώ η υπηρεσία έχει ήδη διεισδύσει στην αγορά, ενσωματώνοντας μέχρι σήμερα στην πελατεία της περισσότερες από 20 ελληνικές εταιρείες ενοικίασης yacht και σκαφών αναψυχής -συμπεριλαμβανομένης της μεγαλύτερης εταιρείας στο χώρο- αλλά και αρκετούς ιδιώτες.

«Στα άμεσα σχέδια μας είναι η επέκταση μας στις αγορές του εξωτερικού όπου ήδη έχουμε δημιουργήσει ένα δίκτυο συνεργατών», μας ενημερώνει ο κ. Κούτρας, συμπληρώνοντας ότι ήδη έχει προδιαγραφεί και η ανάπτυξη νέων υπηρεσιών.

Όσον αφορά στην εγχώρια αγορά ενοικίασης σκαφών, ο κ. Κούτρας υπογραμμίζει ότι βρίσκεται σε πολύ καλό επίπεδο, με τη φετινή χρονιά να πηγαίνει εξαιρετικά σε κρατήσεις. Δεν παραλείπει ωστόσο να τονίσει ότι «τα προβλήματα που όλοι αντιμετωπίζουν έχουν να κάνουν με τη γραφειοκρατία των λιμενικών αρχών, συνεπώς η πολιτεία είναι εκείνη που μπορεί να βελτιώσει και να κάνει πιο ανταγωνιστική την αγορά».

Η Openichnos έχει διακριθεί στο διαγωνισμό του Bluegrowth III, κερδίζοντας την πρώτη θέση.