Επίσης μένει να φανεί τα θα γίνει με τις θυγατρικές της Thomas Cook σε Γερμανία, που ελέγχει τις αγορές Γαλλίας, Αυστρίας, Βελγίου και Ελβετίας αλλά και τη Σκανδιναβία. Εκεί καταβάλλεται μια προσπάθεια από τη διοίκηση της θυγατρικής για διασφάλιση χρηματοδότησης που σε συνδυασμό με αναδιαπραγμάτευση των οφειλών (κουρέματα πληρωμών) σε ξενοδοχεία να κρατηθεί στη ζωή. Όπως αναφέρουν στο Reporter.gr ξενοδοχειακοί παράγοντες υπάρχει μια συγκρατημένη αισιοδοξία ότι μπορεί να «σωθεί» η παρτίδα. Ήδη, βέβαια, όπως μεταφέρεται στο Reporter.gr η ελληνική ξενοδοχειακή αγορά αντιδρά θετικά στο αίτημα για «κουρέματα» πληρωμών που αρχικά κινείται στο 20%.
Η ζημιά
Πάντως συνολικά η ζημιά που έχει επέλθει στον τουρισμό και κατ' επέκταση στο ΑΕΠ είναι μεγάλη, ανάλογη με αυτήν που θα μπορούσε να γίνει εάν κατέρρεε ολοκληρωτικά η «Μαρινόπουλος».
Πάντως χτες ο ΣΕΤE έβαλε τον πήχη ανάμεσα στα 250 και 500 εκατ. ευρώ. Ήδη βέβαια το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο της Ελλάδας έχει αρχίσει την αποστολή αιτημάτων προς τα μέλη του για να καταγραφεί η εικόνα των ανοιγμάτων, το πλήθος και η εθνικότητα των πελατών που είχαν υποδεχθεί μέσω Thomas Cook.
Ενδεικτικά, μόνο, στην Κρήτη ο Thomas Cook ήλεγχε 15% της συνολικής τουριστικής κίνησης στο νησί με ανοίγματα 80-100 εκατ. ευρώ. Μάλιστα η εταιρία είχε συνεργασία με το 80% των ξενοδοχείων του νησιού με αποκλειστικότητα για 22. Στην Κρήτη βρίσκονται αυτή τη στιγμή περί τις 22.000 πελάτες του Thomas Cook από διάφορες χώρες οι οποίοι πρόκειται να επαναπατριστούν τις επόμενες μέρες.
Νέο στρατηγικό σχέδιο
Πάντως η κατάρρευση του τουριστικού γίγαντα φέρνει πιο μπροστά την ανάγκη ενός στρατηγικού σχεδίου ανάπτυξης του τουρισμού καθώς ως φαίνεται οι τεχνολογικές εξελίξεις αλλά και τα νέα δεδομένα στην οικονομία φέρνουν δομικές αλλαγές στην αγορά.
Πλέον, όπως αναφέρουν παράγοντες του τουρισμού, θα πρέπει να πάψει ο ελληνικός τουρισμός να εξαρτάται μονοσήμαντα από κάποιους λίγους μεγάλους και να κάνει βήματα για ενισχύσει μια σχέση «ανελαστικής ζήτησης» με την πελατεία του. Σημειώνεται ότι TUI και Thomas Cook ήλεγχαν κοντά στα 7 εκατομμύρια αφίξεων στην Ελλάδα. Πλέον η διαφοροποίηση του προϊόντος, το άνοιγμα σε νέες αγορές και προώθηση των ψηφιακών εργαλείων είναι μονόδρομος. Αυτά μαζί με μια σειρά ζητημάτων που έχει ο θέσει ήδη ο ΣΕΤΕ κι έχουν να κάνουν με τη μείωση του ΦΠΑ στο συνολικό τουριστικό πακέτο, την κατάργηση του φόρου διαμονής, την ενίσχυση του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων για τη βελτίωση της λειτουργίας των προορισμών, τη ρύθμιση των βραχυχρόνιων μισθώσεων και τη γενικότερη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού τουριστικού προϊόντος είναι κάποια από τα θέματα που μπορούν εφόσον προωθηθούν να θωρακίσουν τον ελληνικό τουρισμό.
Ειδικά η προώθηση χωροταξικών ρυθμίσεων, η περιβαλλοντική ασφάλεια αλλά και οι δημόσιες επενδύσεις δρουν καταλυτικά όχι μόνο για το επίπεδο διαβίωσης των κατοίκων, αλλά συχνά έχουν και πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα στις ιδιωτικές επενδύσεις. Όπως έχει αναφέρει ο ΣΕΤΕ, ιδιαίτερα στις τουριστικές περιοχές, ο προγραμματισμός δημοσίων επενδύσεων οφείλει να λάβει υπόψη του τα τουριστικά μεγέθη, ώστε η τουριστική ανάπτυξη να μην αποβαίνει εις βάρος της ποιότητας ζωής των κατοίκων (βελτίωση οδικού δικτύου, λιμανιών, υπόλοιπων αεροδρομίων, κ.λπ.).
Άμεσα μέτρα
Σε πρώτη φάση πάντως ο ΣΕΤΕ έχει θέσει μια σειρά από ζητήματα για να απομειωθεί η ούτως ή άλλως μεγάλη ζημία.
Πιο συγκεκριμένα θέτει τα εξής:
· Απαλλαγή από την υποχρέωση απόδοσης ΦΠΑ για τα ανείσπρακτα τιμολόγια της Thomas Cook με ημερομηνία εκδόσεως από 1ηΜαΐου 2019 έως και 22 Σεπτεμβρίου 2019. Αν αυτό δεν είναι εφικτό (ενδεχομένως επειδή ο ΦΠΑ έχει ήδη καταβληθεί), πρόβλεψη της δυνατότητας συμψηφισμού του αντίστοιχου ποσού με τον ΦΠΑ των επόμενων μηνών.
· Απαλλαγή από την υποχρέωση καταβολής φόρου διαμονής για τις διανυκτερεύσεις των προερχόμενων από την Thomas Cook ενοίκων των τουριστικών καταλυμάτων για την χρονική περίοδο από 23 Σεπτεμβρίου 2019 και μέχρι την αναχώρησή τους από τα τουριστικά καταλύματα.
· Με δεδομένο πως η ζημιά που θα προκληθεί στις τουριστικές επιχειρήσεις από την πτώχευση του παραπάνω tour operator αναμένεται να κυμανθεί από 250 εκ. ευρώ έως 500 εκ. ευρώ, η συντριπτική πλειοψηφία δε των τουριστών που προέρχονταν από τον συγκεκριμένο tour operator έκαναν χρήση υπηρεσιών Full Board ή All Inclusive, θα πρέπει ως ένα μέτρο ελάφρυνσης να τροποποιηθεί άμεσα η ΠΟΛ 2083/2019, που προβλέπει την κατανομή των συντελεστών ΦΠΑ στο τουριστικό πακέτο, ώστε στις περιπτώσεις αυτές (Full Board και All Inclusive) το 10% μόνο της ενιαίας τιμής να υπάγεται στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ και το υπόλοιπο 90% στον χαμηλό συντελεστή.
· Ενεργοποίηση για την πτώχευση της Thomas Cook των προβλέψεων που περιλαμβάνονται στη με αριθμό 1170/2015 ΠΟΛσχετικά με την έκπτωση επισφαλών απαιτήσεων ξενοδοχειακών επιχειρήσεων λόγω πτώχευσης αλλοδαπών τουριστικών πρακτορείων.
Γιώργος Αλεξάκης